Вы тут

Катапульта на Марс, «Вадкаснае дыханне» і дыназаўры-палярнікі


«Вадкаснае дыханне» выпрабуюць на людзях

Расійскія спецыялісты ўжо некалькі гадоў займаюцца важнай распрацоўкай, якая дазволіць людзям даследаваць марскія глыбіні. Гаворка ідзе аб «вадкасным дыханні», якое вывучаюць супрацоўнікі расійскага Фонду перспектыўных даследаванняў.


Тэхналогія дапаможа людзям імгненна падымацца з глыбіні каля кіламетра, не пакутуючы ад кесоннай хваробы. Цяпер распрацоўка чакае сертыфікацыі ў Міністэрстве аховы здароўя. Дагэтуль эксперыменты праводзяцца толькі на жывёлах — хамяках і сабаках.

«Асноўная задача гэтай вадкасці — раствараць газы, кісларод і вуглякіслы газ. Выкарыстаныя вадкасці з мэтай атрымання неабходных фізіка-хімічных уласцівасцяў атрыманы шляхам мэтавага сінтэзу. Пры гэтым яны таксама валодаюць вызначанай пратэзнай функцыяй. Гэта значыць, не вымываюць сурфактант, а, наадварот, выпростваюць лёгкія», — растлумачыў кіраўнік праекта Фонду перспектыўных даследаванняў Анатоль Бала.

Дзякуючы названым уласцівасцям дыхальнай вадкасці чалавецтва пашырыць магчымасці засваення марскіх глыбінь, а таксама зможа аднаўляць лёгкія пасля хвароб, напрыклад, COVІD-19.

Як адзначыў Бала, важным пытаннем даследавання было тое, наколькі пад дзеяннем гэтай вадкасці чалавек здольны ажыццяўляць якія-небудзь фізічныя дзеянні і разумець, што ён робіць.

«І ў сувязі з гэтым з'явіўся такі эксперымент, у якім мы паказалі, што хамяк можа прайсці па лабірынце, пры гэтым будзе яшчэ і дыхаць вадкасцю, абсалютна спакойна выконваць складаную разумовую дзейнасць», — дадаў эксперт.

Акрамя таго, дадзеная тэхналогія пазбавіць людзей ад баратраўм пры ўсплыванні на паверхню. Асабліва актуальна гэта адкрыццё для падводнікаў і ваенных нырцоў.


Названа небяспечная для гіпертонікаў рыба

Эксперты брытанскай дабрачыннай арганізацыі Blood Pressure UK заявілі аб шкодзе вяленай і сушанай рыбы для гіпертонікаў. Аб гэтым паведаміла выданне Daіly Express.

Па словах спецыялістаў, частае ўжыванне такой рыбы можа правакаваць павышэнне ціску. Навукоўцы растлумачылі, што ў рыбы ў такім выглядзе высокае ўтрыманне солі, здольнай затрымліваць ваду ў арганізме.

«Калі вы ясце занадта шмат солі, у арганізме з'яўляюцца лішкі вады. Яна аказвае дадатковы ціск на сценкі крывяносных сасудаў, і крывяны ціск у вас павялічваецца», — удакладнілі эксперты.

Людзям, у якіх падымаецца ціск, рэкамендуецца есці слабасалёную рыбу. Тым часам у цэлым рыба карысная для сэрца. Тлустыя гатункі рыбы — макрэль, ласось, сардзіны — утрымліваюць вялікую колькасць поліненасычаных амега-3 тлустых кіслот. Гэта дабратворна ўплывае на здароўе і рэгулюе ўзровень крывянага ціску.

Нармалізаваць здароўе сасудаў дапаможа ўжыванне некаторых прадуктаў, у прыватнасці аліўкавага алею. Ён, як і алівы, перашкаджае развіццю атэрасклерозу і пашкоджанню сценак сасудаў. Таксама карысныя будуць сухафрукты, у якіх шмат клятчаткі.


Будзе створаны найбуйнейшы грузавы беспілотнік

Канструктары кампаніі «Сухі» сумесна з інжынерамі Маскоўскага фізіка-тэхнічнага інстытута працуюць над стварэннем грузавога беспілотнага самалёта з магчымасцю вертыкальнага ўзлёту. Машына, якая атрымала назву «Атлас», зможа ўзлятаць і садзіцца на любую роўную пляцоўку. Пры гэтым максімальная дальнасць яе палёту значна перавысіць магчымасці верталёта і дасягне тысячы кіламетраў. Спецыялісты ўжо пачалі зборку доследнага ўзору.

«Атлас» — цалкам аўтаматычны транспартны сродак. Аператару дастаткова пазначыць канчатковы пункт прызначэння, усё астатняе машына зробіць сама. У выпадку выхаду са строю асобных сістэм аператар можа выбраць месца аварыйнай пасадкі. Выкарыстоўваць беспілотнік мяркуецца для дастаўкі грузаў на аддаленыя лакацыі, дзе няма аэрадромаў. Для эксплуатацыі і тэхнічнага абслугоўвання «Атласа» дастаткова намаганняў аднаго тэхніка. Па разліках распрацоўшчыкаў самалёта, дзякуючы зніжэнню затрат на аплату работы пілотаў і іншага персаналу можна зрабіць таннейшым сабекошт дастаўкі грузаў на 40 працэнтаў.

Вонкава «Атлас» нагадвае звычайны невялікі самалёт. Яго даўжыня складае больш за сем метраў, а размах крыла — больш за адзінаццаць метраў. Да крылаў мацуюцца дзве падоўжныя бэлькі, на якія ўстаноўлены ўзлётныя вінты. Яшчэ адзін вінт размешчаны ў хваставой частцы фюзеляжа — ён забяспечвае гарызантальнае рух. Рухавікі вертыкальнага ўзлёту сілкуюцца ад акумулятарных батарэй. Гарызантальны палёт забяспечвае рухавік унутранага згарання, які працуе на звычайным аўтамабільным бензіне. Сярэдняя хуткасць апарата — больш за 250 кіламетраў у гадзіну, грузападымальнасць — больш за 200 кілаграмаў, а аб'ём грузавога адсека — два кубічныя метры. Агульная маса пры ўзлёце разам з грузам і палівам — больш за 1,5 тысячы кілаграмаў.


У Вялікабрытаніі павялічылася папуляцыя вялікіх павукоў

Гэта рэдкія павукі Dolomedes fіmbrіatus, вядомыя пад назвай паляўнічы паласаты. Пра гэта паведамляе Lіverpool Echo.

Паляўнічыя паласатыя ўваходзяць у лік найбуйнейшых павукоў у Вялікабрытаніі. Калі вымяраць іх разам з нагамі, самкі гэтага віду вырастаюць да сямі сантыметраў у даўжыню і супастаўныя па велічыні з чалавечай далонню. Нягледзячы на ??гэта, некалькі гадоў таму яны аказаліся на парозе знікнення, а колькасць іх папуляцый у Вялікабрытаніі скарацілася да трох.

Прыродаахоўнай арганізацыі «Каралеўскае таварыства абароны птушак» (RSPB) удалося выратаваць паляўнічых паласатых ад вымірання. Паводле яе падлікаў, да 2022 года налічвалася ўжо некалькі тысяч жаночых асобін гэтага віду. Як сцвярджае прадстаўнік RSPB Цім Струдвік, гэтыя павукі распладзіліся да такой ступені, што хутка іх можна будзе сустрэць не толькі ў бязлюдных месцах.


З лазернай «катапультай» палёт на Марс зойме ўсяго 45 дзён

У Канадзе прапанавалі адпраўляць астранаўтаў на Чырвоную планету лазернай «катапультай». Мясцовыя навукоўцы лічаць, што з дапамогай рэвалюцыйнай ідэі змогуць скараціць час у дарозе да 45 дзён. Гэта ў разы пераўзыходзіць паказчыкі, на якія здольныя існуючыя тэхналогіі — ровер NASA Perseverance дабіраўся да Марса крыху больш за сем месяцаў.

Як паведамляе ScenceAlert, ідэя заключаецца ў тым, каб збудаваць на Зямлі лазерна-цеплавую рухальную ўстаноўку з групы інфрачырвоных лазераў дыяметрам дзесяць метраў і магутнасцю ў 100 мегават. Столькі спажываюць прыблізна 80 тысяч амерыканскіх хатніх гаспадарак.

У карабля на арбіце будзе адбівальнік, які нацэліць прамяні з паверхні планеты ў награвальную камеру з вадароднай плазмай. Пры павелічэнні тэмпературы яна будзе выкідвацца праз сопла, такім чынам стварыўшы магутную цягу. Па задумцы, калі выпраменьванне аціхне, карабель разгоніцца да 17 кіламетраў за секунду.

Аднак у гэтым і галоўная загваздка: даследчыкі пакуль слаба ўяўляюць, як тармазіць у пункце прызначэння. Магчыма, для гэтага запатрабуецца аналагічная лазерная ўстаноўка на Чырвонай планеце, каб ствараць зваротную цягу. Аднак у такім выпадку трэба дачакацца, пакуль людзі асвояць Марс.

Палёты з дапамогай лазернай катапульты могуць стартаваць не раней за 2040 год, а пакуль першым каланістам прыйдзецца дабірацца да Марса на звычайных ракетах. SpaceX Маска падлічыла, што на традыцыйным паліве палёт у іх зойме каля паўгода.


Навукоўцы падверглі сумненню цеплалюбнасць дыназаўраў

Каманда міжнародных навукоўцаў з Нанкінскага інстытута геалогіі і палеанталогіі (NІGPAS), Саўтгемптанскага ўніверсітэта, Смітсанаўскага інстытута і Політэхнічнага інстытута Рэнселера падвергла сумненню цеплалюбнасць дыназаўраў і даказала, што яны былі здольныя спакойна перажыць маразы. Высновы працы апублікаваны ў часопісе Scіence Advances.

У ходзе даследавання спецыялісты вывучылі сляды дыназаўраў на фрагментах скал у Джунгарскай катлавіне на паўночным захадзе Кітая, якія былі сфарміраваны лёдам. Да шырока вядомага масавага вымірання дыназаўраў, звязанага з трапленнем у Зямлю метэарыта і наступнай глабальнай зімы, існавала яшчэ адно, трыасава-юрскае выміранне, якое адбылося 202 мільёны гадоў таму. У выніку яго загінула вялікая колькасць буйных рэптылій, якія расчысцілі шлях для іншых дыназаўраў.

Менавіта трыясавыя дыназаўры спакойна перажывалі экстрэмальныя халодныя ўмовы і, больш за тое, у асноўным жылі ў палярных зонах. Рэптыліі, якія звыкліся жыць у халодным клімаце на полюсах, змаглі затым распаўсюдзіцца на асноўныя часткі кантынента, дзе з часам таксама стала дастаткова холадна для буйных дыназаўраў.

Сяргей СТАРЫНАЎ

Фота з адкрытых крыніц

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».