Вы тут

Выступленне Старшыні Палаты прадстаўнікоў на адкрыцці 9-й сесіі


Выступленне Старшыні Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь У. П. Андрэйчанкі на адкрыцці дзявятай сесіі Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь сёмага склікання.


Паважаныя дэпутаты і запрошаныя!

Пачынае сваю работу дзявятая сесія Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь сёмага склікання.

Напярэдадні краіна адсвяткавала новае, але якое ўжо трывала ўвайшло ў нацыянальную свядомасць свята — Дзень народнага адзінства. Гэта даніна ўдзячнасці нашым продкам, якія дапамаглі захаваць Беларусь на адным з самых трагічных этапаў яе гісторыі.

Тое, з якім эмацыянальным уздымам было ўспрынята выступленне Кіраўніка дзяржавы на патрыятычным форуме «Гэта НАША гісторыя!», лепш за ўсялякія словы сведчыць аб узрослай грамадзянскай сталасці нашага грамадства і непераходзячым значэнні тых каштоўнасцяў, вакол якіх яно згуртавалася ў гэты няпросты час.

Беларусы выпакутавалі сваё суверэннае права быць адзіным народам і жыць у адзінай дзяржаве. Памятаць аб гэтым — святы абавязак кожнага грамадзяніна, тым больш што сёння зноў на коне стаяць суверэнітэт, незалежнасць і само існаванне нашай краіны.

Менавіта народнае адзінства дапамагала Беларусі пераадольваць усе выпрабаванні на сваім шляху. І толькі дзякуючы захаванню гэтага адзінства краіна працягвае сёння жыць у нармальным рытме, нягледзячы ні на якія знешнія пагрозы.

Але сітуацыя ў свеце становіцца ўсё больш трывожнай. Чалавецтва не проста за крок ад трэцяй сусветнай. Яна фактычна ўжо ідзе — у міжнародных адносінах, эканоміцы, у людскіх галовах — і ўсё больш перацякае ў гарачую фазу.

Не жадаючы прызнаць сваё гістарычнае паражэнне, калектыўны Захад усімі сіламі імкнецца затармазіць працэс фарміравання шматпалярнага свету. Пра гэта ішла размова і падчас Самаркандскага саміту Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва, паўнапраўным членам якой становіцца Беларусь.

Салідарнасць, праяўленая ўдзельнікамі саміту да пазіцыі, агучанай Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь, красамоўна даказвае, што зберагчы мір ад катастрофы можна толькі шляхам умацавання даверу і супрацоўніцтва паміж краінамі.

На жаль, замест прасоўвання мірнага, аб’яднальнага парадку дня, у якім так маюць вострую патрэбу народы свету, заходнія палітыкі ўпарта лічаць, што глабальны канфлікт павінен быць вырашаны на полі бою. Пакуль яны дзейнічаюць чужымі рукамі. Аднак гэта толькі пакуль.

У такіх умовах толькі моцная дзяржава, заснаваная на нацыянальных традыцыях народаўладдзя, здольна надзейна абараніць сваіх грамадзян, умацаваць суверэнітэт і незалежнасць, забяспечыць высокую дынаміку эканамічнага росту і сацыяльны дабрабыт.

Але дзяржава — гэта ўсе беларусы. І момант ісціны сёння надышоў для ўсіх нас — тых, хто падтрымлівае ўладу, і тых, хто яе крытыкуе. Адсядзецца ўбаку не атрымаецца нікому. На кожным з нас ляжыць асабістая адказнасць за лёс нашай Радзімы.

Гэта цудоўна разумеюць парламентарыі, якім трэба будзе вырашыць сур’ёзныя задачы па заканадаўчым забеспячэнні рашэнняў VІ Усебеларускага народнага сходу і канстытуцыйнага рэферэндуму.

Галоўнай з гэтых задач з’яўляецца прывядзенне заканадаўства ў адпаведнасць з абноўленай Канстытуцыяй. Асаблівы акцэнт неабходна зрабіць на прыняцці законаў у сферы дзяржаўнага будаўніцтва, без якіх канстытуцыйная рэформа не зможа запрацаваць на поўную моц.

Найперш гэта датычыцца парламенцкага складніка. Каб дэпутаты змаглі эфектыўна задзейнічаць увесь спектр сваіх канстытуцыйных паўнамоцтваў, неабходна ўжо ў найбліжэйшы час прыняць папраўкі ў законы аб Нацыянальным сходзе, статусе дэпутата Палаты прадстаўнікоў і члена Савета Рэспублікі.

Абноўленая Канстытуцыя сур’ёзна павышае вагу парламента ў сістэме дзяржаўных органаў. Таму пры падрыхтоўцы прапаноў трэба думаць не столькі пра тое, якія дадатковыя паўнамоцтвы нам патрэбны, колькі пра тое, што дзякуючы сваім паўнамоцтвам мы зможам прапанаваць выбаршчыкам.

Дэпутаты ўжо ўключыліся ў работу над праектамі законаў аб Прэзідэнце, Урадзе, судовым ладзе і канстытуцыйным судаводстве. Кожную іх норму трэба старанна прадумаць, каб на этапе разгляду ў Палаце прадстаўнікоў не губляць часу.

Зразумела, найважнейшым у канцэптуальным плане з’яўляецца законапраект «Аб Усебеларускім народным сходзе». Менавіта з дзейнасцю гэтага органа грамадзяне звязваюць свае ўяўленні аб гарантыях непахіснасці канстытуцыйнага ладу, пераемнасці пакаленняў і грамадзянскай згоды. Наша задача — зрабіць усё, каб палажэнні будучага закона цалкам апраўдалі чаканні выбаршчыкаў.

Адначасова трэба працаваць і над фарміраваннем здаровага палітычнага клімату ў краіне, чаму павінны паслужыць своечасовае прыняцце законаў аб палітычных партыях і грамадскіх аб’яднаннях, грамадзянскай супольнасці, а таксама карэкціроўка Выбарчага кодэкса.

Неабходна стварыць такія ўмовы, пры якіх элементы палітычнай сістэмы, уцягнутыя ў працэс прыняцця дзяржаўных рашэнняў, не канфліктавалі б адзін з адным, а дзейнічалі салідарна, у рэчышчы адзінага курсу, ухваленага народам. Гэтае прынцыповае патрабаванне Прэзідэнта Беларусі павінна няўхільна выконвацца.

Паспешныя сацыяльныя і палітычныя эксперыменты занадта дорага абыходзяцца людзям. Прыкладаў таму ў гісторыі колькі заўгодна. Таму пры вызначэнні шляхоў партыйнага будаўніцтва і развіцця іншых грамадскіх інстытутаў трэба не спяшацца, а ісці ад жыцця, ад нашых рэалій.

І абапірацца трэба ў першую чаргу на структуры, якія за гады суверэнітэту на практыцы даказалі сваю грунтоўнасць і па праве сёння лічацца ядром беларускай грамадзянскай супольнасці, — масавыя маладзёжныя, жаночыя, ветэранскія рухі, прафсаюзы.

Усе пералічаныя дакументы знаходзяцца ў высокай ступені гатоўнасці. Прынцыповыя падыходы па іх змястоўным напаўненні вызначаны на нарадах у Кіраўніка дзяржавы. І цяпер важна забяспечыць іх якасную дапрацоўку.

Што да законапраекта «Аб Усебеларускім народным сходзе» і паправак у Выбарчы кодэкс, тут трэба яшчэ раз усё ўважліва ўзважыць, прысвяціўшы гэтым тэмам правядзенне асобных выязных семінараў-нарад.

Не менш важны заканадаўчы прыярытэт ляжыць у плоскасці тых мер, якія неабходна прыняць, каб нівеліраваць уплыў заходніх санкцый і забяспечыць паскораныя тэмпы развіцця нацыянальнай эканомікі.

У прынцыпе, сёння можна ўпэўнена казаць, што рэспубліка годна трымае санкцыйны ўдар. Стабільна функцыянуюць фінансавая сістэма і ключавыя прадпрыемствы рэальнага сектара. Надзейна забяспечана харчовая бяспека. Расце дадатнае сальда гандлёвага балансу.

Але расслабляцца нельга, бо сітуацыя ў свеце мяняецца імкліва і часам непрадказальна. І ва ўмовах вострай міжнароднай канкурэнцыі дзяржава абавязаная дзейнічаць на апярэджанне. Абарона прадпрыемстваў, захаванне працоўных калектываў, садзейнічанне развіццю дзелавой ініцыятывы — гэта сёння вельмі важныя напрамкі нашай работы.

Як падкрэсліў Кіраўнік дзяржавы, людзі хочуць жыць у свеце, дабрабыце і дастатку не заўтра, а тут і цяпер. Мы павінны імкнуцца да стварэння менавіта такой эканамічнай мадэлі. І шмат што залежыць ад кемлівасці заканадаўцаў.

Таму неабходна своечасова ўнесці запатрабаваныя бізнесам і грамадствам навацыі, якія датычацца архітэктурнай, горадабудаўнічай і будаўнічай дзейнасці, гаспадарчай дзейнасці, урэгулявання неплацежаздольнасці і ліцэнзавання.

Адказна трэба падысці да работы над пакетам бюджэтна-падатковых законапраектаў. У нас яшчэ ёсць магчымасць унесці свае прапановы. Яны павінны быць узважанымі і абгрунтаванымі. Важна не проста патраціць бюджэтныя грошы, а зрабіць гэта з розумам, каб яны працавалі і прыносілі краіне рэальную карысць.

Павышанай увагі да сябе патрабуе і вырашэнне актуальных пытанняў сацыяльнага парадку дня. Да канца года нам трэба будзе разгледзець шэраг праектаў законаў у сферах працоўных адносін, занятасці, адукацыі, медыцыны і сацыяльнай абароны.

Нарэшце, яшчэ адзін маштабны напрамак заканатворчасці датычыцца пераразмеркавання ўладных паўнамоцтваў. Задача няпростая. З аднаго боку, неабходна забяспечыць большую самастойнасць рэгіёнаў. У той жа час нам ні ў якім разе нельга разбалансаваць кіраўніцкі механізм.

Спатрэбіцца ўдумлівы аналіз дзеючага заканадаўства і праектаў законаў, якія паступаюць у Палату прадстаўнікоў у адпаведнасці з планам іх падрыхтоўкі на 2022 год, на прадмет мэтазгоднасці зрушэння цэнтраў цяжкасці ў прыняцці рашэнняў.

Таму трэба шчыльней працаваць з правапрымяняльнікамі, арыентуючыся на той вопыт, які быў напрацаваны пры карэкціроўцы Кодэкса аб зямлі і некаторых іншых дакументаў.

Вывучэнне практыкі прымянення заканадаўства важна і ў кантэксце паглыблення беларуска-расійскай інтэграцыі. Бо рэалізацыя крытычна важных праектаў у сферах імпартазамяшчэння і прамысловай кааперацыі шмат у чым залежыць ад кіраўнікоў розных рангаў і ініцыятывы мясцовых улад. Наша задача — спрыяць яе разняволенню.

Гэтую ж праблематыку трэба трымаць у галаве і пры падрыхтоўцы чарговай сесіі Парламенцкага Сходу Саюза Беларусі і Расіі. Дэпутаты павінны больш актыўна падказваць і чыноўнікам, і бізнесу тыя магчымасці, якія яны па шэрагу прычын сёння не заўважаюць, і заахвочваць іх да прыняцця больш рашучых мер.

У нашых агульных інтарэсах — умацаваць эканамічны імідж Беларусі, Расіі і Саюзнай дзяржавы ў цэлым у вачах сусветнай супольнасці. Бо краін і народаў, не згодных з правіламі, якія навязваюць усяму свету ЗША і іх саюзнікі, на планеце большасць.

Дэструктыўны курс Захаду ўжо стварыў шмат праблем для сваіх жа грамадзян. На гэтым фоне імкліва падаюць аўтарытэт АБСЕ і здольнасць Арганізацыі ўплываць на працэсы ўмацавання даверу, бяспекі і стабільнасці ў рэгіёне. Але менавіта з гэтай прычыны нельга адмаўляцца ад парламенцкіх кантактаў на заходнім вектары.

Важна выкарыстоўваць любую магчымасць, каб данесці нашу пазіцыю да тых палітычных сіл, у тым ліку і еўрапейскіх, якія стаміліся ад антыбеларускай рыторыкі і ўсведамляюць усю згубнасць палітыкі падвойных стандартаў, дыктату і санкцый. А трыбуна ПА АБСЭ для гэтага цалкам падыходзіць — там яшчэ можна знайсці разважных палітыкаў.

Рэальную альтэрнатыву аднапалярнай мадэлі, якая адыходзіць у мінулае, прапануюць сёння Рух недалучэння і Шанхайская арганізацыя супрацоўніцтва. Менавіта тут прарастаюць контуры новай эпохі ў міжнародных адносінах.

Агульная тэрыторыя краін ШАС складае 60 працэнтаў Еўразіі, дзе жыве каля паловы насельніцтва зямнога шара. Уяўленні гэтых дзяржаў і народаў аб справядлівым светаўладкаванні сугучныя асноватворным прынцыпам Статута ААН і тым мірным ініцыятывам, якія прасоўвае на міжнароднай арэне Рэспубліка Беларусь.

Вынікі ўдзелу Кіраўніка дзяржавы ў саміце ШАС адкрываюць для Беларусі новыя гарызонты супрацоўніцтва на кантыненце ў сферах гандлю, інвестыцый, транспарту, энергетыкі. І ў перспектыве гэта, безумоўна, запатрабуе прыняцця адпаведных заканадаўчых рашэнняў. Аб гэтым трэба думаць ужо цяпер.

Паколькі арганізацыя не мае свайго парламенцкага вымярэння, беларускім дэпутатам трэба ўзмацніць кантакты з калегамі, якія прадстаўляюць яе дзяржавы-ўдзельніцы, у рамках Міжпарламенцкага саюза і іншых парламенцкіх структур.

У Нацыянальным сходзе створаны групы дружбы з усімі парламентамі краін, якія непасрэдна ўваходзяць у ШАС або праяўляюць цікавасць да яе дзейнасці. Нам ёсць што ім прапанаваць. Таму трэба больш актыўна выходзіць на сувязь з партнёрамі і настойліва шукаць пункты прыкладання сумесных намаганняў.

Эканамічны патэнцыял Беларусі застаецца запатрабаваным у розных кутках свету, аб чым сведчаць хоць бы тыя пытанні, якія мы абмяркоўвалі ў міжсесійны перыяд з парламентарыямі і прадстаўнікамі дыпламатычных місій Ірана, Казахстана, Калумбіі, Кубы, Лаоса, Саудаўскай Аравіі.

Доўгатэрміновыя стратэгічныя адносіны звязваюць нас з такімі найбуйнейшымі дзяржавамі свету, як Кітай, Індыя, Турцыя, і шэрагам іншых дружалюбных нам дзяржаў Еўразіі. Зразумела, на ўмацаванні ўзаемавыгаднага супрацоўніцтва з імі ў перыяд сесіі трэба зрабіць асаблівы акцэнт.

Неабходна таксама паслядоўна нарошчваць сувязі з міжпарламенцкімі арганізацыямі далёкай дугі. Такая магчымасць прадставіцца ўжо гэтай восенню падчас 43-й Генеральнай асамблеі Міжпарламенцкай Асамблеі АСЕАН.

Але найважнейшым прыярытэтам для нас застаецца супрацоўніцтва на постсавецкай прасторы, на пляцоўках МПА СНД. З улікам трывожных тэндэнцый, якія атрымалі развіццё апошнім часам, сур’ёзна павышаюцца роля і значэнне ПА АДКБ як паўнацэннага абароннага блока. У хуткім часе Беларусь прыме старшынства ў гэтай Арганізацыі. І нам важна прадумаць формы і спосабы свайго ўдзелу ў рэалізацыі яе прыярытэтаў.

Што да работы з выбаршчыкамі, то нам тут трэба ўзмацніць ідэалагічны складнік. Год гістарычнай памяці шмат чаму нас навучыў. Найперш таму, што ніхто, акрамя саміх грамадзян Беларусі, не зацікаўлены ў яе росквіце. Толькі ўпартай працай, захаваннем адзінства і адказнай грамадзянскай пазіцыяй мы зможам забяспечыць на нашай зямлі мір і дабрабыт.

Нядаўна праведзеныя сацыялагічныя даследаванні паказалі высокі ўзровень даверу народа да ўлады. І мы абавязаны яго захаваць. Людзі, асабліва тыя, хто мае патрэбу ў падтрымцы дзяржавы, павінны ўвесь час адчуваць наша плячо.

У заключэнне, паважаныя калегі, дазвольце сардэчна павіншаваць усіх удзельнікаў пасяджэння і нашых выбаршчыкаў са святам — Днём міру, які адзначаецца сёння ў Беларусі, пажадаць мірнага неба, шчасця, здароўя і поспехаў у стваральнай працы на карысць Радзімы.

Фота: БелТА

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».