У хмурным кастрычніку плады жыццярадаснага аранжавага колеру на прылаўках — бы вясёлыя сонечныя зайчыкі. Гэта пачаўся ў Беларусі сезон хурмы — салодкай, сакавітай. Праўда, не ўсім варта ўключаць субтрапічную ягаду ў свой рацыён. Мы падрыхтавалі шэсць пунктаў да ўвагі аматараў «сонечнага» плоду.
Любіце хурму? І правільна робіце: яна дапамагае папоўніць дэфіцыт ёду, што памяншае рызыку займець хваробу шчытападобнай залозы. Акрамя ёду, паўднёва-усходняя прыгажуня ўтрымлівае фосфар, магній, жалеза, калій, кальцый. Бэта-карацін — менавіта яму абавязана хурма сваім «агністым» колерам — карысны для зроку. А кальцый умацоўвае косці. Калій зніжае артэрыяльны ціск, таму хурма — знаходка для гіпертонікаў. Спецыялісты па харчаванні знайшлі ва ўжыванні аранжавай ягады плюс пры анеміі — павышэнне гемаглабіну.
Біяактыўныя рэчывы ў складзе хурмы паляпшаюць работу сэрца і сасудаў, нармалізуюць халестэрын: іграюць сваю ролю ў прафілактыцы атэрасклерозу. Сонечны плод дапаможа падтрымаць імунітэт: у ім шмат вітаміна С, таму хурма — самае тое ў сезон прастуд. Па сведчанні дыетолагаў, госця з паўднёвых краін паляпшае настрой: трыптафан у ёй спрыяе выпрацоўцы сератаніну, а вітаміны групы В адладжваюць нервовую сістэму. Для страўніка і кішэчніка ягада таксама карысная, але толькі калі хваробы стрававання абышлі вас бокам.
Многія жанчыны пасля сарака гадоў маюць варыкозную «контурную карту» на нагах. Ім хурму есці варта: плод дабратворна дзейнічае на сасудзістую сценку, павялічвае яе эластычнасць і паляпшае кровазварот. Карысная сонечная ягада і пры ацёках: пазбаўляе арганізм ад залішняй вадкасці.
Здаровым людзям спецыялісты па харчаванні рэкамендуюць абмежавацца адным плодам хурмы ў дзень. Або двума, калі вельмі хочацца. Пры праблемах са здароўем з аранжавай ягадай варта быць асцярожным.
Людзям з праблемамі ЖКТ трэба мець на ўвазе, што «залатая» ягада запавольвае працэс стрававання. Уся справа ў танінах: іх у хурме зашмат. Праз гэта плод не даюць маленькім дзецям. Чым больш недаспелая хурма вам дасталася, тым больш у ёй танінаў. Значна паменшыць утрыманне гэтых рэчываў можна, зняўшы з ягады лупіну. З-за мачагоннага эфекту «сонечную» ягаду нельга хворым на піеланефрыт. У ёй багата цукру — да ўвагі хворых на цукровы дыябет. Алергікам таксама трэба быць асцярожнымі з хурмой.
Пункт 4. Не есці хурму нашча
На думку экспертаў па харчаванні, хурму лепш за ўсё ўжываць праз гадзіну пасля ежы. На галодны страўнік есці яе не варта.
Якасны і саспелы плод мае ярка-аранжавы колер, навобмацак гладкі, пругкі, яго лупіна з лёгкім матавым бляскам, а лісце ў месцы пладаножкі высахлае. Цвёрдая хурма хутчэй за ўсё выявіцца недаспелай, ад яе будзе моцна вязаць у роце.
Каб хурма пазбавілася ад вяжучага смаку, трэба, каб яна даспела. Можна на некаторы час адправіць ягаду ў маразільную камеру.
Агата СЛАВІНА
Фіналістка праекта «Акадэмія талентаў» на АНТ — пра творчасць і жыццё.
Амаль тысяча дзвесце чалавек сабраліся, каб вырашаць найважнейшыя пытанні развіцця краіны.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.