Працягваем расказваць аб важным і цікавым. Гэтым разам сваім поглядам на справу, якой служыць, сям’ю, выхаванне дзяцей, адносіны паміж мужчынамі і жанчынамі дзеліцца тэхнічны дырэктар Беларускай федэрацыі каратэ, старшы трэнер спартыўнага клуба «Эверэст», уладальнік 2-га дана і чорнага пояса па каратэ, чэмпіён Еўропы Алег Кучмасаў.
Цяпер на заняткі ў наш клуб усё часцей прыводзяць пяці—шасцігадовых дзяцей. Усе яны, безумоўна, не стануць чэмпіёнамі. Але дабратворнае ўздзеянне каратэ, перакананы, адчуюць усе. Любыя трэніроўкі спрыяльна адбіваюцца на здароўі і знешнасці дзяцей і падлеткаў. Да таго ж нашы заняткі прывучаюць да фізічнай актыўнасці, дысцыпліны, правільнага харчавання, развіваюць валявыя якасці, мэтанакіраванасць, сілу духу. Мы ўвесь час нагадваем: не Богі гаршчкі абпальваюць; няўдачы здараюцца ва ўсіх, і гэта не нагода — кідаць пачатае на паўдарогі і апускаць рукі.
Дзеці вучацца прыгожа перамагаць і годна прайграваць. Падчас спаборніцтваў ім даводзіцца мабілізоўвацца, спраўляцца са сваімі страхамі і няўпэўненасцю. Яны прывыкаюць пераадольваць цяжкасці і дамагацца свайго. Для нашых выхавальнікаў становіцца нормай — адказваць за свае словы, учынкі, паводзіны. Яны ўмеюць пастаяць — за сябе і за тых, хто слабейшы. Мусіць, таму рэдка падвяргаюцца булінгу, і самі не ўдзельнічаюць у цкаванні іншых. Дзеці і падлеткі разумеюць, што трэба лічыцца з таварышамі па камандзе, улічваць агульныя інтарэсы. І ў самастойнае жыццё яны выходзяць фізічна, маральна, духоўна падрыхтаванымі і псіхічна ўстойлівымі.
Нядзіўна, што сярод выпускнікоў «Эверэста» шмат паспяховых людзей. Сам я не раз дзякаваў спорту за прывітыя арганізаванасць, дысцыпліну і здаровыя ўсталёўкі. А яшчэ за сяброў з розных краін, якіх набыў, удзельнічаючы ў спаборніцтвах і спартыўных зборах, за вывучаныя замежныя мовы (англійскую і нямецкую) для свабодных зносін з імі. Дзякуючы каратэ добра разумею, чаго ў жыцці хачу і бачу шляхі дасягнення мэт.
У нашым клубе дзяўчынкі і хлопчыкі трэніруюцца разам. Так яны вучацца ўзаемадзейнічаць, лепш разумець і паважаць адно аднаго. Каратэ — гарманічны від спорту. Ён падкрэслівае мужнасць мужчын і не пазбаўляе жаноцкасці дзяўчат. З трэнерскага пункту гледжання з дзяўчынкамі малодшага школьнага ўзросту лягчэй працаваць: яны больш уважлівыя і дысцыплінаваныя, хутчэй засвойваюць новую інфармацыю. У хлопчыкаў мацней развіты спаборніцкі дух, які падахвочвае іх дабівацца поспехаў. Дасведчаны трэнер заўсёды ўлічвае і гендарную прыналежнасць, і індывідуальнасць выхаванца, разумеючы, каго і калі трэба пахваліць, заахвоціць, а каго — пакрытыкаваць, імкнучыся знайсці для кожнага свой матыватар.
Сучасныя жанчыны сталі больш эмансіпаванымі, амбіцыйнымі, імкнуцца прафесійна самарэалізавацца, а не абмяжоўваць сябе адным толькі клопатам пра дом і дзяцей. Нічога дрэннага ў гэтым, па-мойму, няма. Я за партнёрскія адносіны паміж мужам і жонкай, за тое, каб рашэнні прымаліся сумесна. Але вось адказваць за іх наступствы абавязаны ўсё ж такі мужчына. І забяспечваць сям’ю, я перакананы, найперш павінны па-ранейшаму мы, моцная палова чалавецтва. Лічу цалкам нармальным, што мужчыны пачынаюць больш актыўна дапамагаць спадарожніцам жыцця ў побыце і ўдзельнічаць у выхаванні нашчадкаў. Мы з жонкай Таццянай бытавыя абавязкі дзелім прыкладна роўна. Для захавання шлюбу важна, каб у адносінах паміж мужам і жонкай захоўвалася рамантыка. Таму ў інтарэсах мужчын — даваць сваім прыгажуням «разгрузачныя дні», каб яны маглі адпачыць, заняцца прыемнымі справамі, сустрэцца з сяброўкамі. Тады ў іх з’яўляецца той рэсурс, які абавязкова пазітыўна адаб’ецца на сямейных адносінах.
Летась я ўпершыню паспрабаваў сябе ў ролі Дзеда Мароза ў дзіцячым садку, які наведвае мая пяцігадовая дачка Ліза. Яна мяне не пазнала, а дома прызналася: гэта быў лепшы Дзед Мароз у яе жыцці. Як прыемна было чуць такое! Калі з’яўляецца дзіця, адкрываеш сябе з новага, часам нечаканага боку, выяўляеш новыя якасці і таленты. Добра вядома: у жыцці дзяўчынак шмат чаго залежыць ад іх узаемаадносін з бацькам. Тата для дачкі — першая мадэль мужчынскіх паводзін, якая назаўжды адкладаецца ў яе падсвядомасці. Яшчэ і таму імкнуся надаваць Лізе час. Мамы ў большай меры адказныя за выхаванне пачуццяў, эмацыянальнага інтэлекту дзяцей, а бацькі — за іх адносіны і самасцвярджэнне ў грамадстве. На мой погляд, у сістэму сярэдняй адукацыі варта было б уключаць тэматычныя семінары для бацькоў, на якіх яны маглі б задаваць пытанні, абмяркоўваць самыя розныя праблемы з аўтарытэтнымі псіхолагамі, педагогамі. У «Эверэсце» рыхтуецца падобны праект, мэта якога — пры падтрымцы спецыялістаў дапамагчы татам і мамам наладзіць больш гарманічныя адносіны са сваімі дачкамі і сынамі.
Я веру ў сяброўства. У мяне, на шчасце, ёсць сябар. Кірыл — чалавек пазітыўны, які натхняе, які здольны ў цяжкую хвіліну падставіць плячо, падзяліць радасць перамог і дасягненняў. У нас падобныя інтарэсы, каштоўнасці і высокая ступень даверу. Гэта правераныя часам, глыбокія адносіны. Вельмі даражу я і шматгадовым сяброўствам з адной сваёй аднакласніцай. На мой погляд, сапраўднае сяброўства — не перашкода і не пагроза шлюбу. Наадварот, яно дае людзям дадатковыя сілы, раскрывае ўнутраныя рэсурсы, неверагодна ўзбагачае нашае жыццё.
Вольга ПАКЛОНСКАЯ
Фота героя
Мерапрыемства праводзіцца на добраахвотнай аснове.
Не выявіць ні секунды абыякавасці.