Вы тут

«Месца», «да мяне», «фу». Чаму гаспадар павiнен выхоўваць сабаку?


Хуткасць навучання сабакі залежыць ад хуткасці навучання гаспадара. Многія людзі шчыра вераць у тое, што сабака вырасце і сам сфарміруе патрэбныя гаспадару паводзіны і не будзе дастаўляць праблем ні гаспадару, ні навакольным. Аднак гэта зусім не так. Сабаку трэба выхоўваць.


Сабака сярод людзей

Малады сабака, па мянушцы Грэй, каля двух гадоў жыў за горадам, у прыватным доме. Гаспадары вельмі рэдка выводзілі сабаку за межы сваёй тэрыторыі. Сабака практычна не быў знаёмы з навакольным светам. Аднак так склаліся абставіны, што сям’я вымушана была пераехаць у горад, забраўшы сабаку з сабой. Першая прагулка з Грэем у горадзе абярнулася для іх выпрабаваннем: сабака, бачачы вялікую колькасць людзей, сабак і машын, гучна брахаў і хаваўся за гаспадарамі. Работа з Грэем будавалася на тым, каб пазнаёміць яго з людзьмі, іншымі сабачкамі і навучыць яго не баяцца іх. На заняткі мы прыводзілі розных людзей, якія гладзілі яго, размаўлялі з ім, хадзілі вакол яго, частавалі кавалачкам сыра ці сасіскі, прасілі гаспадароў штодня выконваць хатняе заданне. Праз пару месяцаў сабака прывык да новых умоў жыцця.

Метады дрэсіроўкі хатніх сабак

Сёння сабакі, якія адносяцца да патэнцыйна небяспечных парод, у абавязковым парадку, разам з уладальнікам, павінны прайсці курс агульнай паслухмянасці ў спецыяльных установах, а ў канцы навучання атрымаць адпаведны дакумент. Гэта патрабаванне замацавана ў пастанове Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 04.06.2001 № 834 «Аб зацвярджэнні Правілаў утрымання хатніх сабак, катоў, а таксама адлову безнаглядных жывёл у населеных пунктах Рэспублікі Беларусь», у якую ўнесены змяненні і дапаўненні (апошнія — у 2013 годзе). Зацверджаны спіс, які ўключае 40 патэнцыйна небяспечных парод сабак. На заняткі ў Беларускае грамадскае спартыўнае кіналагічнае аб’яднанне часцей прыводзяць такія пароды сабак, як бультэр’ер, усходнееўрапейская аўчарка, даберман, кане-корса, нямецкая аўчарка, рызеншнаўцэр, сярэднеазіяцкая аўчарка. Гэта буйныя, моцныя цягавітыя сабакі, у меру рухомыя, з цвёрдым, упартым характарам. Дарэчы, яны паспяхова праходзяць навучанне.

Кінолагі нашага аб’яднання лічаць: незалежна ад таго, ёсць сабака ў спісе патэнцыйна небяспечных парод ці яго там няма, ён павінен разам са сваім гаспадаром прайсці навучанне ў кіналагічнай школе, пад чулым кіраўніцтвам кінолага. У гэтым выпадку гаспадар зможа хутка, не здзейсніўшы непажаданых памылак, выхаваць і навучыць свайго чацвераногага сябра.

Да пачатку дзевяностых гадоў для дрэсіроўкі сабак выкарыстоўвалася методыка па паслушэнстве — ОКД (агульны курс дрэсіроўкі), якая ў асноўным была разлічана на службовых сабак, якія дапамагаюць ахоўваць аб’екты, шукаць людзей. Іх вучылі падносіць апартавальныя прадметы, пераадольваць разнастайныя перашкоды, не панікаваць пры ўспышках і выбухах. Навучанне займала больш за чатыры месяцы. Узнікла неабходнасць у стварэнні прасцейшай методыкі, па якой можна было б дрэсіраваць абсалютна ўсіх сабак, нават хатніх.

Для гэтых мэт была распрацавана методыка «Кіраваны гарадскі сабака» (КГС). Яна паспела стаць масавай. Дадзеная методыка дазваляе выпрацаваць у сабак такія навыкі, як хаджэнне побач на павадку і без павадка, падпарадкаванне камандам «месца», «гуляй», «да мяне» і «фу». Па ёй можна прызвычаіць да нашэння намордніка на працягу кароткага часу. Другі, немалаважны, дадатны аспект дадзенай методыкі ў тым, што сабака выхоўваецца ў пары з гаспадаром. Прычым хуткасць навучання сабакі залежыць ад хуткасці навучання гаспадара. Пару «гаспадар — сабака» называюць кіналагічнай. Кінолагі нашага аб’яднання могуць, зірнуўшы на гаспадара, сказаць, колькі часу спатрэбіцца яму і яго сабаку, каб асвоіць усю праграму навучання. У дадзеным выпадку важная паслядоўнасць у навучанні па прынцыпе «ад простага да складанага», гэта значыць, спачатку вучым гаспадара і сабаку камандзе «побач» на павадку і толькі потым — хадзіць «побач» без павадка. Не менш важныя сістэматычнасць (на заняткі кіналагічная пара павінна прыходзіць кожны тыдзень, без працяглых перапынкаў) і паўтарэнне (гаспадар абавязаны штодня адпрацоўваць з сабакам хатняе заданне, атрыманае на занятку ў кінолага). Інструктары нашага аб’яднання ўжо больш за 10 гадоў навучаюць па гэтай методыцы кіналагічныя пары.

Плюсы выкарыстання намордніка

Акрамя ўсяго іншага, правілы ўтрымання сабак абвяшчаюць: усе сабакі звыш 25 см у карку павінны знаходзіцца ў грамадскіх месцах у намордніку (выключэнне шчанюкі да 3-х месяцаў) і на павадку. Наморднік — вельмі добрая рэч для сабакі, у той жа час галоўнае, каб ён быў правільна падабраны! Існуе шмат варыяцый наморднікаў: скураныя, металічныя, пластмасавыя, тканкавыя. Скураныя наморднікі нядрэнныя, але з часам губляюць форму. Металічныя наморднікі трывалыя, даўгавечныя ў выкарыстанні, але могуць быць цяжкаватымі пры шкарпэтцы для не вельмі буйных парод сабак. Пластмасавыя наморднікі самыя зручныя, яны добра трымаюць форму, лёгкія, сабака практычна не адчувае іх на пысе. Тканкавыя наморднікі, як правіла, не прыдатныя для штодзённага выкарыстання: яны шчыльна прылягаюць да морды, сціскаючы яе, і сабаку становіцца некамфортна. Іх можна апранаць на прыёме ў ветэрынарнага лекара, каб яму было зручна аглядаць «пацыента». Каб сабака не спрабаваў пазбавіцца ад намордніка, ён павінен быць прасторным і даваць магчымасць адкрываць у ім пашчу, бо праз пашчу сабака рэгулюе тэмпературу цела.

Існуе меркаванне, што ўзімку ў сабак можа прымерзці язык да металічнай сеткі намордніка, але гэта не так, таму што сетка саграваецца дыханнем сабакі.

Выкарыстанне сабакам намордніка мае свае плюсы: няма магчымасці ўкусіць людзей і іншых сабак, а таксама падбіраць з зямлі сапсаваную ежу.

Таццяна БАТВІЧ, першы намеснік старшыні Беларускага грамадскага спартыўнага кіналагічнага аб’яднання (БГСКА).

Фота аўтара

Друкуецца ў часопісе «Родная Прырода»

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».