Правiлы паводзін для маленькіх гледачоў

Дзіцячыя фільмы — асаблівы жанр кінематографа, які распавядае не толькі пра жыццёвыя сітуацыi, але і паказвае прыклад, як годна з іх выйсці. Гэта вельмі важна для дзяцей, таму клапатлівыя бацькі заўсёды хочуць паказаць свайму дзіцяці лепшыя фільмы і казкі. Кінастужкі для дзяцей і іх героі абавязкова стануць правiлам паводзін для маленькіх гледачоў. 

Важна: Бацькам пажадана глядзець фільм ці казку разам з дзецьмі, каб даваць тлумачэнне, абмяркоўваць галоўнага героя, задаваць дзіцяці навадныя пытанні і, вядома, абмяжоўваць час прагляду.

Вось некалькі казак, якія будуць цікавымі як для бацькоу, так і для дзяцей.

Казка «Сынок-з-кулачок». Беларуская народная казка наглядна паказвае, што знаходлівасць і кемлівасць могуць выручыць з любой бяды. У дзеда з бабай быў малюсенькі сынок, не большы за кулак. Аднойчы ён панёс бацьку абед у поле і папрасіў старога пасадзіць яго на саху, каб араць...

Казка «Лёгкі хлеб». Беларуская народная казка апісвае пошукі ваўком лёгкай здабычы, якія ледзь не завяршыліся яго гібеллю. Касар, змарудзіўшыся працай, есць пад кустом хлеб. Раптам узнікае перад ім воўк, які аблізваецца. Касар струхнуў (заесць воўк — не задушыцца!), давай злыдня хлебам частаваць. Спадабаўся хлеб ваўку, просіць яшчэ. А касец яму: больш няма — з’едзены ўвесь. Задумаўся воўк, як бы яму з гэтага часу штодня хлебам карміцца?

Казка «Чаму барсук і лісіца ў норах жывуць». народная казка апісвае перапалох, учынены звярам мядзведжым хамствам. Бачачы: пакутуюць звяры-падданыя без хвастоў (няма чым ад камароў-сляпнёў адбіцца), выдаў цар-леў указ з’явіцца да яго асабіста ўсім і кожнаму. Зьявілася зьвяр’ё, тут леў ягоны і ўзрадаваў: выбірайце хвасты па густу свайму і запатрабаваньню! Ліса, якая першай заявілася, самы найпушысты хвост выбрала...

Казка «Коцік — залаты лобік». Кароценькая беларуская народная казка пра цуды, якія абавязкова здараюцца, калі вельмі-вельмі захацець. Гэта казка дакладна показвае, што немагчымае ўсё ж магчыма.

Казка «Музыка чарадзей». Пра незвычайнага музыку апавядае беларуская народная казка «Музыка-чарадзей». Яна вучыць, што для сапраўднага майстра сваёй справы не страшныя ніякія падкопы зайздроснікаў.

Казка «Піліпка». У аснову сюжэту карціны пакладзена беларуская народная казка пра маленькага хлопчыка, які сваёй дабрынёй здолеў растапіць сэрца злой Бабы Ягі і выратаваць сваё жыццё.

Казка «Ох і залатая табакерка». беларуская народная казка апісвае простага хлопца, які атрымаў нечаканы падарунак, і вераломную каралеўну — жонку яго нядоўгую. Янка-сірата (ляснічага сын) доўга бедаваў, пакуль не здарылася цуда. Пайшоў хлопец за галлём, ды такую вязанку наваліў, што і падняць не змог (аслаб з голаду). Заплакаў горка Янка па лёсе сваёй сірочай, ды і мовіў двойчы цяжка: «ох!» ды «ох!»...

Казка «Як курачка пеўня выратавала». Кароценькая беларуская народная казка аб тым, як верныя сябры ў бядзе дапамагаюць. Жылі курачка з пеўнем у міры і згодзе. Пеўнік зямлю капаў і зярняткі для курачкі здабываў. Аднойчы адкапаў пеўнік бабок і вырашыў яго праглынуць. Закінуў у рыльца, а зярнятка і затрымалася. Ляжыць пеўнік, задыхаецца, а курачка вакол бегае і клапоча. Як пеўніку дапамагчы? І вырашыла курачка схадзіць да каровушкі за маслам...

Казка «Як Васіль змяя адолеў». Народная казка раскажа, як смеласць і кемлівасць дапамогуць пазбавіцца ад вогнедышнай пошасці. Завёўся пад гарой у глыбокай яме страшны-страшэнны змей. Запатрабавала страшыдла багатае паднашэнне, спачатку буйную і дробную жывёлу, а потым і людзей на з’ядзенне. Засумавалі людзі вясковыя, не ведаюць, як з бядой-пошасцю зладзіцца. І тут падахвоціўся малайчына па імені Васіль. Узяў ён дубінку мацней і пайшоў вайной супраць лютай пачвары...

Казка «Пакацігарошак». Казка пра малога-волата, якi незвычайным шляхам народжаны і ад смерці немінучай сям’ю выратаваў. Усё б добра, ды бачыць бацька: не хопіць збожжа да вясны (скупы сезон на ўраджай апынуўся). Пасылае сыноў грошай зарабіць, каб хлеба прыкупіць. Выпраўляюцца сыны, а каб след пакінуць, кідаюць па дарозе саломінку за саломінкай. Убачыў тое змей, узрадаваўся. Дунуў разок — салома на няправільным шляху і ўляглася...

Казка «Пра папа Кірылу і яго работніка Гаўрылу». Народная казка аб прагным попе і работніку, які прасіў мала, ды атрымаў усё. У папа Кірылы больш за месяц не трымаліся работнікі. Вось ён паехаў шукаць новага працаўніка. Бачыць ідзе па дарозе хлопец з палкай у руцэ, з торбай за плячыма. Ростам, праўда, не выйшаў, ды затое дуж і плячысты. Прытармазіў поп Кірыла. Дамовіліся: за год службы работнік Гаўрыла дасць разок па спіне попу і пападдзі. Вось і ўвесь поплатак. Задаволена была работнікам Гаўрылы сужэнская пара, пакуль не заўважыла пападдзя, што сіла ў Гаўрылы такая, што прыб’е Гаўрыла іх, калі падыдзе гадзіна адплаты…

Важна: Адна з важных рэчаў, якую варта зрабіць пасля прагляду фільма — абмеркаваць яго! Бо часам пры праглядзе дзеці не могуць яшчэ самі дайсці да глыбокіх сэнсаў, што заклаў рэжысёр. І задача бацькоў — падвесці свайго дзіця да важных высноў.

Акрамя таго, абмеркаванне неабходна для эмацыйнага выказвання, інакш дзіця застанецца сам-насам са сваімі перажываннямі. Бо дзеці і асабліва падлеткі параўноўваюць сябе з персанажамі і героямі. Яшчэ абмеркаванне дапамагае дзіцяці развіваць свой эмацыйны інтэлект і аналітычныя здольнасці, развівае навыкі самарэгуляцыі.

Абмяняйцеся думкамі, даведайцеся, што ўразіла дзіця, якая сцэна была незразумелая, а можа, напалохала. І тады сумесны прагляд фільма даставіць не толькі задавальненне, але і будзе карысным як для вас, так і для вашага малога. 

Псіхолаг Алена ШАЎЧЭНКА