Не так даўно мне прапанавалі прачытаць колькі лекцый па сучасных інфармацыйных тэхналогіях. Я, вядома ж, згадзілася, бо, па-першае, прадмет гэты ведаю і студэнтаў люблю, па-другое, у маім залатым узросце не зашкодзіць ні лішняя капейка, ні «прафілактычная пілюля» ад дэменцыі, якой палохаюць цяпер не толькі СМІ... А таму я з самага ранку прыбралася-прычасалася, узяла флэшку з гатовай прэзентацыяй і рушыла дзяліцца ведамі.
У паточнай аўдыторыі (я прыйшла туды загадзя, каб успомніць маладосць, асвоіцца, уключыць абсталяванне...) мяне парадаваў сучасны і, відаць, дарагі рамонт, адпаведная мэбля...
Уражанне, агульную карціну, псавала хіба старэнькая кафедра-трыбуна, якая беднай сваячкай прыляпілася да стала выкладчыка, і такая ж доўгая драўляная ўказка.
Думаць, навошта яна тут, пакуль не выпадала: я «палезла» ў трыбуну, каб уключыць сістэмны блок.
Ды не тут тое было! Сістэмнік, як малы ўнук, «закапрызіў» — не паслухаўся мяне. «Фу-ты! Гэта ж рубільнік не ўключаны», — уголас здагадалася я, куляй выскачыла з трыбуны і тут жа пачула спалоханае:
— Ой-ёй-ёй!
З-за валтузні з сістэмнікам я і не заўважыла, што ў памяшканне зайшоў студэнт.
Ён (замежнік... на твары «напісана»), відаць, таксама не чакаў, што нехта (а тым больш выкладчыца) «вынырне» з трыбуны...
Каб згладзіць нечаканае ўражанне, я прыветна ўзняла руку, сказала хлопцу:
— Усё нармальна!
— Хаясо! — паправіў ён, але вачэй ад мяне адводзіць не стаў — працягваў назіраць.
«Ну і няхай», — падумала я і ўзялася «сканаваць» сцяну ў пошуках рубільніка. Аказалася, што размешчаны ён ля самых уваходных дзвярэй, але ж, як той казаў, бачыць вока, а дастаць далёка, бо на вышыні трох метраў. Не менш!
— І дзе ж шукаць Гулівера?! — усклікнула я.
З-за спіны тут жа пачуўся знаёмы голас:
— Сецяс уклюцю.
Побач стаяў той самы студэнт. Ростам ён быў такі ж, як я, але больш здагадлівы, бо ўзяў вілку, якая боўталася на канцы электрычнага проваду (астатні — аж да рубільніка — быў схаваны ў пластмасавы кораб), уставіў у разетку і яшчэ раз падбадзёрыў, сказаў мне:
— Всё хаясо!
— Куфрык проста адчыняўся! — усміхнулася я і прашмыгнула назад у трыбуну, дзе «хаваўся» капрызны сістэмнік.
Праз імгненне той прыветна зашумеў, але ж радавацца гэтаму пакуль не выпадала, бо перада мной паўстала новая задача: знайсці пульт, каб уключыць праектар. Ні ў шуфлядзе стала, ні ў нетрах кафедры яго не было...
Аўдыторыю тым часам сталі запаўняць студэнты.
«Баразніць з імі найноўшыя інфармацыйныя прасторы без прэзентацыі— гэта правал», — пранеслася ў маёй галаве і...
— Усё хаясо, — зноў пачулася з-за спіны.
Той студэнт-выратавальнік ужо ўзяў са стала доўгую драўляную ўказку і спрытна тыцнуў ёй у кнопку на праектары. «Ура!.. Жыву!» — ледзь не зляцела ў мяне з языка. Але ж, як выкладчык, я мусіла сказаць зусім іншае:
— Нельга такім чынам уключаць праектар. Гэта небяспечна.
— Зато быста, — усміхнуўся ён, паклаў указку на стол і вярнуўся на месца.
Я падключыла флэшку, загрузіла прэзентацыю і пачала свой маналог аб развіцці камп'ютарных інфармацыйных тэхналогій.
...Як дазналася пазней, адказнасць за ўсё мультымедыйнае абсталяванне ў той ВНУ ўсклалі на аднаго з супрацоўнікаў. Пульт ад праектара ён трымаў у сябе. Можна было схадзіць і ўзяць (калі заспееш на месцы), а можна (што выкладчыкі і рабілі) скарыстацца той самай дзедаўскай указкай.
І тым самым перадаць студэнтам не толькі веды, але і «пасыл», што ў складаных сітуацыях не трэба губляцца, а шукаць і знаходзіць выйсце.
Наталля ШАСТАКОВА
г. Гомель
У нядзелю на рынку мы з мужам сустрэлі маю былую супрацоўніцу і проста рэдкую майстрыху. Трохі пастаялі, пагаварылі. Я ўзгадала, што яе прыхопачкай вельмі зручна здымаць з пліты гарачае, спытала, ці вяжа яна нешта яшчэ? Галя толькі ўздыхнула: маўляў, закінула ўжо і пруткі, і шыдэлак. Зрок падводзіць: катаракта, аперацыю трэба рабіць.
Мы з мужам сталі расказваць пра знаёмых, якія праз гэта паспяхова прайшлі, сталі даводзіць, што не варта баяцца... «Але ж грошы, — зноў уздыхнула Галіна. — Я на пенсіі, у дзяцей свае дзеці, крэдыты на жыллё...» — «Дык тэлефануй, калі што... Выручу!», — паабяцала я. (Муж штурхануў мяне пад локаць і ўсміхнуўся: нагадаў, што нядаўна я ўжо выручала...)
Раскажу, як гэта было.
Гады тры таму мне пазваніў наш аднакурснік (мы з мужам разам вучыліся) і сказаў, што яго сусед Максім нагледзеў сабе машыну. Загарэўся купіць, але абышоў і «абабраў» усіх сваіх блізкіх, а грошай усё роўна не хапае, прычым крыху...
Далей быў усхваляваны маналог таго самага Максіма пра тое, што машына ў выдатным стане, што яна — проста пазарэз яму патрэбная, што яе, калі сёння ён грошай не знойдзе, заўтра прададуць некаму іншаму… «І таму, — прасіў чалавек, — на два месяцы, колькі зможаце... З распіскай, пад любыя працэнты...»
— Вось пра гэта — не трэба, — абарвала я Максіма. — Вы — сусед і сябра нашага сябра, а значыць, можа, і наш?
Недзе праз гадзінку мужчына з'явіўся на парозе, паўтарыў словы пра два месяцы і «кроў з носу аддам»... Слова «працэнты» болей не гучала. «Распіска» чамусьці таксама. «Не да іх чалавеку», — падумалі мы. І, на жаль, досыць хутка ўбачылі, што яму і... не да нас, бо грошай ён назбіраў, машыну купіў, а даўгі аддаць ніяк не выпадала, прычым ні праз пяць месяцаў, ні праз дзесяць.
— Можа, ты забыўся, што нам вінаваты? — сутыкнуўшыся на запраўцы, спытаў мой муж у Максіма.
— Не, я помню... Палову хоць зараз аддам!
Ён і сапраўды дастаў кашалёк, адлічыў палавіну сумы. Ды яшчэ і павучыў, што грошы не павінны ляжаць мёртвым грузам, што іх, нават невялікія, трэба пускаць у справу, пракручваць.
— Ты ўжо накруціў? — падкалоў яго муж. — Дык аддай даўгі!
Максім яшчэ раз паабяцаў і прызначыў дзень.
Я стала прыкідваць, што б такое спячы, бо чужы ж чалавек, прыедзе, напэўна ж, з цукеркамі, з каньяком.
Муж з мяне толькі пасмяяўся:
— Хто? Гэты круцель? Іду ў заклад: ён нават шакаладку табе не купіць!
Чакаць вось такога ад чалавека, якому хоць трохі, але мы дапамаглі, ад сябры (хоць і былога...) нашага сябры, неяк не выпадала... Мы з мужам, што называецца, ударылі па руках, і я прайграла!
...Нехта можа спытаць, дзе ж тут смяяцца, бо вясёлага тут і праўда няшмат? А вось павучальнага...
Асобным людзям, далібог, зусім не лішне паглядзець на сябе збоку.
А. САВЕЛЬЕВА
г. Мінск
Школа, дзе некалі я працавала, славілася сваімі вучнямі. З года ў год яны выходзілі пераможцамі ці не ва ўсіх алімпіядах: прадметных, спартыўных, раённых, абласных... А калі так, калі недзе ёсць вопыт у рабоце педагогаў, дык трэба ж яго вывучаць!
Для гэтага ў нашу школу зачасцілі работнікі райана, аблана, інстытута ўдасканалення настаўнікаў... Што, здавалася б, добра — з аднаго боку. А з другога... Людзі трапляліся розныя.
Памятаю, адзін інспектар (у мінулым, казалі, дрэнны настаўнік матэматыкі) прыехаў правяраць ідэйна-патрыятычнае выхаванне. І, думаеце, пайшоў на ўрокі гісторыі? Не! Папрасіўся ў пяты клас на ўрок біялогіі. І потым зрабіў шэраг заўваг: маўляў, дзеці шмат карыснага пачулі пра бактэрыі, але нічога, на жаль, пра ідэйнае выхаванне...
Вось і думай настаўнікам, чаго чакаць ад такіх інспектараў, ад праверак ды правяраючых? Лепш бы спакойна працаваць і не баяцца іх, але ж...
У той раз наш завуч школы прывёз з райана чарговае «Едуць!..»: дзве жанчыны з Віцебска. Сёння, маўляў, яны працуюць у Глыбокім, заўтра будуць у нас. Таму просьба: усім як след падрыхтавацца і быць на вышыні.
Быць дык быць.
Я ў той дзень працавала ў другую змену. Наталля — мая каляжанка і прыяцелька — у першую. Значыць, раніцай, у дзевяць гадзін, яна ўжо зможа патэлефанаваць мне і расказаць, хто прыехаў, што пытаюцца, наколькі строга і г. д.
І вось я дома чакаю, потым, пачуўшы званок, хапаю слухаўку, з нецярпеннем пытаю:
— Ну што — з'явіліся?!
— А як жа! — чую ў адказ.
— Дзве?
— Так, дзве!
— І ты што — радуешся? — не разумею я, бо голас у Наталлі нейкі падазрона бадзёранькі!
— Дык жа ноч не спала, але дачакалася! — тарабарыць жанчына. — Ты не паверыш: цялушачка ў Маліны і цялушачка ў Лысухі! Калі хочаш, прыходзь паглядзі.
Толькі цяпер, пасля слоў пра цялят, да мяне пачынае даходзіць, што гэта не каляжанка, не Наталля, што гэта Ірына, даярка з недалёкай фермы. Яна ўжо не раз са сваімі званкамі трапляла да нас — памылялася, а можа, проста сувязь падводзіла...
Так ці іначай на работу ў той дзень (ды і потым) я крочыла з шырокай усмешкай: дзве цялушачкі — гэта ж лепш, чым дзве правяральшчыцы!
Ды і яны не здаваліся болей нейкімі страшнымі.
Зоя НАВАЕНКА
Глыбоцкі раён
Рубрыку вядзе Валянціна ДОЎНАР
Ад яе ж напамін, што конкурс на найлепшую «вясёлую і праўдзівую гісторыю», надрукаваную ў 2022-м, на жаль, завяршаецца: чатыры-пяць снежаньскіх пятніц — і ўсё.
Аднак шанс паспець — і надрукавацца, і нават перамагчы! — яшчэ застаецца. Пішыце! І, вядома ж, выпісвайце найстарэйшую і адзіную (са штодзённых) «родную газету на роднай мове».
Калі не вы, то хто?
Мерапрыемства праводзіцца на добраахвотнай аснове.
Не выявіць ні секунды абыякавасці.
