Адным з мерапрыемстваў, прымеркаваных да стагоддзя Вярхоўнага суда, стала Міжнародная навукова-практычная канферэнцыя «Беларускае правасуддзе: гістарычны вопыт і сучаснасць», якая ўчора адбылася ў Мінску. Ва ўзаемадзеянні з Беларускім дзяржаўным універсітэтам Вярхоўны суд арганізаваў цікавую дыскусію, за якой сабраліся кіраўнікі дзяржаўных органаў краіны, кіраўнікі і суддзі Суда ЕАЭС, Эканамічнага суда СНД, Вярхоўнага суда Расійскай Федэрацыі, прадстаўнікі навуковай супольнасці — усяго, у тым ліку ў рэжыме анлайн, удзел у канферэнцыі ўзяло каля 200 чалавек.
За 30-гадовы перыяд станаўлення беларускай дзяржаўнасці, а адпаведна, і нацыянальнай мадэлі правасуддзя, прадстаўнікам нашай судовай сістэмы ёсць чым падзяліцца са сваімі калегамі з іншых краін. Як звярнуў увагу старшыня Вярхоўнага суда Беларусі Валянцін Сукала, беларускі вопыт выклікае пэўную цікавасць за мяжой. У той жа час прадстаўнікі айчыннага судовага блока ўважліва адсочваюць тэндэнцыі ў развіцці сусветнага правасуддзя. «Уважліва вывучаем, вядома, найлепшае ўспрымаем, але слепа не капіруем, — заўважыў старшыня Вярхоўнага суда. — У нас свой шлях, свае асаблівасці судовай рэформы».
Як адзначыла Старшыня Савета Рэспублікі Наталля Качанава, комплексны ўлік і баланс дзяржаўных і грамадскіх інтарэсаў, правоў і свабод грамадзян і, як вынік, сацыяльная справядлівасць, запыт на якую ва ўсім свеце каласальны, — гэта не толькі прынцып работы айчыннага правасуддзя, але і найважнейшы складнік ідэалогіі нашай дзяржавы. «Асновай беларускай мадэлі правасуддзя з’яўляецца яе народны характар, — падкрэсліла спікер верхняй палаты парламента. — Як і ўсе галіны дзяржаўнай улады, суды накіраваны на ўважлівае стаўленне да сацыяльных патрэб, вырашэнне надзённых пытанняў жыццядзейнасці кожнага чалавека».
Прынятыя на рэспубліканскім рэферэндуме канстытуцыйныя навацыі па надзяленні Усебеларускага народнага сходу паўнамоцтвамі па абранні і вызваленні ад пасады суддзяў Канстытуцыйнага і Вярхоўнага судоў, па словах Наталлі Качанавай, закліканы яшчэ больш узмацніць ролю народаўладдзя. «З упэўненасцю можна канстатаваць, што наш унікальны курс фарміравання судовай сістэмы абсалютна сябе апраўдаў», — заўважыла Старшыня Савета Рэспублікі.
— Устойлівая, незалежная і эфектыўная судовая ўлада — адна з найважнейшых апор дзяржавы ва ўмацаванні суверэнітэту і забеспячэнні паступальнага развіцця, — акцэнтаваў увагу Старшыня Палаты прадстаўнікоў Уладзімір Андрэйчанка.
Спікер ніжняй палаты парламента заўважыў, што, азіраючыся на пройдзены шлях, можна з упэўненасцю сказаць: выбраная стратэгія аптымізацыі дзейнасці судоў агульнай юрысдыкцыі даказала сваю эфектыўнасць. «Дзякуючы ёй у краіне дасягнуты прававая і сацыяльная стабільнасць, высокі ўзровень законнасці і правапарадку, — падкрэсліў ён. — Пад кіраўніцтвам Вярхоўнага суда сістэма агульных судоў Беларусі паспяхова спраўляецца з задачамі па забеспячэнні даступнасці і адкрытасці правасуддзя, зацвярджэнні ў грамадстве прынцыпаў законнасці і справядлівасці. Забяспечаны аднастайнасць судовай практыкі, неабходная якасць і аператыўнасць прыняцця рашэнняў».
Як канстатавала намеснік кіраўніка Адміністрацыі Прэзідэнта Вольга Чупрыс, гісторыя Вярхоўнага суда шмат у чым адлюстроўвае развіццё сучаснай беларускай дзяржаўнасці і нацыянальнай прававой сістэмы. «Вярхоўны суд дастойна прайшоў усе этапы складанага шляху эвалюцыі за 100 гадоў, — удакладніла яна. — Можна з упэўненасцю сказаць, што станаўленне і развіццё сістэмы судоў агульнай юрысдыкцыі і высокая роля Вярхоўнага суда ў сістэме органаў дзяржаўнай улады непасрэдна звязаны з дзейнасцю Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь Аляксандра Лукашэнкі, які з моманту выбрання яго ў якасці Прэзідэнта нязменна ўважліва і дакладна ставіўся да судовай сістэмы ў цэлым і да Вярхоўнага суда ў прыватнасці».
Акрамя ўдакладнення ролі кіраўніка дзяржавы ў фарміраванні і ўмацаванні судовай сістэмы краіны, падчас канферэнцыі былі абмеркаваны пытанні ўзаемадзеяння судовай і заканадаўчай улады ў кантэксце развіцця нацыянальнага права, трансфармацыі юрыдычнай адукацыі ва ўмовах сучасных выклікаў, асноўныя вынікі рэфармавання сістэмы судоў агульнай юрысдыкцыі Беларусі.
Вераніка КАНЮТА
Фота: БелТА
Васілеўскія такія: на Зямлі і ў космасе ліхія!
Ідэнтычнасць праз спадчыну.
Беларусь — у тройцы лідараў па захваральнасці.
