Такое адчуванне, што балет «Дон Кіхот» у нас ішоў заўсёды. Прынамсі, хто даўно ходзіць у тэатр, разумее: гэта тая класіка, дзякуючы якой можна палюбіць балет (бо прыгожа, яскрава, задзірыста). Таму і быў у рэпертуары, хоць мяняліся версіі, імёны стваральнікаў, артысты. А хто любіць балет, той ведае: ёсць спектаклі, якія ў афішы не толькі дзеля таго, каб радаваць публіку, чаго таксама ніхто не адмяняе. І калі меркаваць па авацыях, якія гучалі падчас чарговай прэм'еры балета ў Нацыянальным акадэмічным Вялікім тэатры Беларусі, то задача спрацавала на сто працэнтаў. Лёгкасць, яркасць, тонкая іронія ў гэтым балеце разам з вытанчанай тэхнікай артыстаў зрабілі яго ўлюбёным. Але балет «Дон Кіхот» патрэбны яшчэ і дзеля таго, што ў артыстаў павінна быць зацікаўленасць увесь час самаўдасканальвацца, каб справіцца са складанымі партыямі найлепшым чынам.
Таму Валянцін Елізар'еў, мастацкі кіраўнік Вялікага тэатра Беларусі, не адмовіўся ад «Дона Кіхота», які ў яго пастаноўцы быў у афішы з 1989 года, а прапанаваў новую рэдакцыю — сёмую па ліку за ўсю гісторыю тэатра (першая здарылася ў 1941 годзе). І якія толькі зоркі нашай сцэны не ўражвалі ў галоўных партыях — закаханых Кітры і Базыля. Але цяпер публіка будзе ацэньваць майстэрства салістаў новага пакалення, многія з якіх папоўнілі трупу апошнім часам. І калі партыя Кітры ў выкананні заслужанай артысткі Беларусі Людмілы Хітровай (якую на сцэне бачыла я) была чакана адточаная, то, напрыклад, да маладога артыста Дзмітрыя Уксуснікава ў ролі Базыля хацелася прыгледзецца: гэта адна з найбольш тэхнічна складаных мужчынскіх партый у класічных балетах. Але дзе ж набірацца досведу, калі не падчас працы? Бо той жа народны артыст Беларусі Антон Краўчанка цяпер будзе выходзіць у гэтым балеце ў вобразе самога Дона Кіхота — рыцара, які вандруе і марыць пра сваю Дульсінею. Але злучыць закаханых насуперак волі Ларэнца, бацьку Кітры (можна было бачыць у ёй народнага артыста Беларусі Канстанціна Кузняцова), — чым не подзвіг, здзейснены ў славу кахання? Але ж меркаваны багаты жаніх Гамаш выглядае настолькі няўпэўнена і смешна, што адразу зразумела: ніякіх шанцаў. Роля хоць і не галоўная, але яркая за кошт акцёрскага артыстызму (дзякуй Уладзіславу Рудэнку), яна ўпрыгожвае чыста балетную канву пэўнай адвольнасцю. Пры тым, што дзеянне адбываецца ў Іспаніі, дзе танцуюць сегізылью і фанданга, дзе жывуць смелыя тарэадоры і сустракаюцца вандроўнікі-цыганы, — балет шматнаселены і патрабуе ад выканаўцаў не толькі балетнай тэхнікі і майстэрства, але і артыстызму. Па гэта сёння людзі ідуць у тэатр — каб не закасцянела душа, каб была адкрытая для эмоцый, адчувала добрае і ўмела яму радавацца.
Іспанскі каларыт і гарачыню падкрэсліваюць новыя дэкарацыі і новыя касцюмы, створаныя мастаком-пастаноўшчыкам спектакля, народным мастаком Расіі Вячаславам Окуневым. Багацце колераў і багацце строяў, якія мы бачым цягам трох дзей, уражвае і здымае пытанні наконт таго, што балетная вясна ў Беларусі квітнее з балетам «Дон Кіхот», музыка да якога была створана Людвігам Мінкусам у ХІХ стагоддзі дзеля пастаноўкі Марыуса Петыпа. Гэта класіка, прыгажосць якой можна падкрэсліць і зрабіць прывабнай у наш час. Што ўдалося Елізар'еву. Чарговы раз засведчыць: нават класічны балет можа мець аўтарскае прачытанне.
Але галоўныя, дзякуючы каму будзе жыць балет на сцэне, — артысты, яны павінны запаліць, абудзіць эмоцыі і ўтрымліваць увагу на ўсе тры дзеі. У спектаклі задзейнічана вялікая частка трупы, сольныя партыі даверылі маладым артыстам — тут так многа новых імёнаў. Сапраўды, будзе цікава пабачыць і ацаніць усіх. Бо, можа быць, сярод іх ужо ёсць тыя, пра чыё майстэрства будуць хадзіць легенды.
Ларыса ЦІМОШЫК
Інтэрв'ю з алімпійскім чэмпіёнам па фехтаванні.
Прафесійна, аператыўна, па-добраму.
