Фашызм не пройдзе: на варце памяці — Беларусь

Ёсць учынкі, што характарызуюць чалавека, робяць з яго Чалавека. А ёсць пазіцыі, што адлюстроўваюць твар дзяржаў. Гэта вельмі важна. Асабліва сёння, калі «дэмакратычны» альбо дыпламатычны мэйкап вельмі прафесійна хавае сапраўднае аблічча. Мы ж за натуральнасць. І краіна наша сапраўдная. У сацыяльным, грамадскім плане, у адносінах паміж людзьмі.

Кажуць, што наваколле вызначае свядомасць. Мо таму мы самадастатковыя і самабытныя, што шматпавярховыя шкляныя «джунглі» не алічбавалі прыродную прастору. А нейрасетка не апанавала мозг і сэрца нацыі. Яшчэ бялеюць туманы над балотамі Палесся, захапляе прыгажосцю Паазер’е. Яшчэ дыхаюць на поўныя грудзі нашы каменныя скляпенні і муры. Ад Ліды да Каменца. Яшчэ трымае абарону памяці неўміручая брама Брэсцкай крэпасці і шапаціць, гамоніць Белавежа аб легендарных учынках нашых продкаў ад Грунвальда да Сініх Водаў.

І ўсю гэтую прагу да жыцця, жаданне трымаць у руках плуг, а не меч увабрала ў сябе наша агульная Перамога. Менавіта наша Перамога — яна па-за часам і прасторай. Яна атаясамлівае веліч і боль, радасць і смутак беларуса. У ёй і стогн Хатыні, і галасы званоў Віцебска, і раскаты грому падчас вясенняй навальніцы, і грукат будоўлі пасляваеннага Мінска, і будаўніцтва незалежнай краіны. Вірлівыя рэкі часу многае прынеслі на нашу зямлю. Беларус жа быў заўжды звязаны з ёй, як ніткі слуцкага пояса альбо неглюбскага ручніка паміж сабой. Зямля — гэта не толькі краявіды, гэта праца. Гэта водар хлеба і чабору. А яшчэ — пах поту. Паліваць зямельку кроплямі поту для беларуса — звыклая справа. А яшчэ — не паводле нашай мары, не па нашай ахвоце, але, на жаль, заўжды ў гісторыі — паліваць яе крывёю. Бо заўсёды так было — чужынцы былі ласыя на нашы прасторы.

І таму з аднолькавай павагай міралюбівыя беларусы ставяцца і да хлебароба, і да абаронцы. Цяпер абараняць трэба не толькі граніцы дзяржавы, але ж яшчэ і межы традыцыйнасці, нармальнае стаўленне да біблейскага чалавека. Ахоўваць патрэбна праўду, гістарычную ў тым ліку, і абавязкова — памяць. А інакш? А інакш гусеніцы чужых танкаў будуць паласаваць родную зямлю замест колаў родненькіх працаўнікоў-«беларусаў». Як гэта звязана? Вельмі ўсё прымітыўна. Спачатку сваіх сапраўдных герояў дыскрэдытуюць у медыйнай, культурнай, навуковай і адукацыйнай прасторы. Не паспееш азірнуцца — у нацыянальным пантэоне — іншыя. Чужынцы і ідэі. І насельніцтва краіны ператвараецца ў рэкрутаў іншаземных інтарэсаў. Цяпер узялі за моду пад гусеніцы экскаватараў кідаць памяць і генны код. Няважна, што трушчыць — помнікі салдатам-вызваліцелям ці праваслаўныя храмы…

Такі час цяпер, што дабро і зло рафінаваныя! У гэтай ментальнай барацьбе наша краіна — на перадавой. Ці то гістарычная місія, ці то лінія сапраўдных чалавечых учынкаў вывела нас на гэтую бітву. Сёння гарачыя канфлікты — апошняя стадыя. Але праціўнік старанна рыхтуецца да гэтага контрнаступу. Ментальна — праз інфармацыйную экспансію. Такая яна — гібрыдная вайна. 

І мы ўжо даўно ў яе ўцягнутыя. Раней сарамліва праводзілі абарону. Бо нашы партнёры хціва ўсміхаліся, данатавалі ў нашу гуманітарную прастору, — праўда, больш свае чужыя нам сэнсы, а не грошы. Цяпер усе кропкі і іншыя знакі прыпынку расстаўленыя. Мы смела заяўляем: фашызм (нацызм) — не пройдзе: на варце памяці — Беларусь. Як некалі абаронцы крэпасці над Бугам мужна трымаліся ў блакадзе, баранілі Радзіму, не здрадзілі прысязе, так і сёння беларускія вайскоўцы — на напрамку галоўнага ўдару. І ў ваенным плане, і ў інфармацыйна-псіхалагічным, і нават у ментальным. І зусім невыпадкова на мінулым тыдні Мінск стаў сталіцай антыфашысцкага форуму, на які з’ехаліся прадстаўнікі дзясяткаў краін.

Дарэчы, фашызм (нацызм) — гэта ж не толькі вынішчальная ідэалогія, гэта не толькі Гітлер альбо нацбат «Азоў». Гэта бамбёжкі Югаславіі і слепата заходніх інстытутаў правоў чалавека да знішчэння дзяцей Данбаса. Гэта геапалітычныя «фокусы» прабіркі Коліна Паўэла і доследы з пандэмійнымі інструментамі ўздзеяння на чалавецтва. Гэта фабрыка гендарнасці і канвеер каляровых рэвалюцый. А яшчэ зусім хутка нас чакае новы канцлагер штучнага інтэлекту — у нейрасеткавым шталагу сусветнага маштабу чалавеку будзе цесна.

Вось супраць усяго гэтага — Беларусь. Не, дзякуй богу, не адна. Шмат краін. Дзясяткі. Але хто іх аб’яднае? Хто раздзьме той горн? Як некалі ваяводы з-пад Брэста і Полацка аб’ядналі славян пад Грунвальдам, як зусім нядаўна, па мерках гісторыі, расонскія партызаны, мінскія падпольшчыкі і салдаты франтоў савецкай арміі, нібы з рэек варожыя эшалоны, скінулі з Еўропы кайданы гітлераўскага нацызму, так і сёння стаім з мужнасцю Брэсцкай крэпасці. Свету патрэбны новы Сцяг Перамогі — над сучасным рэйхстагам. Каб убачыць яго ўжывую (не ў музеі, а ў больш шырокім сэнсе) — у Беларусь і прыехалі ўдзельнікі антыфашысцкага форуму. І ў эфіры міжнароднай супольнасці ўсё гучней чуваць: «Фашызм не пройдзе: я — Беларусь. Вяду бой».

Яўген ПУСТАВОЙ

Прэв’ю: БелТА