Вуліца 17 Верасня займае пачэснае месца ў ліку найстарэйшых у Брэсце. Яна паявілася яшчэ ў ХІХ стагоддзі, спачатку называлася Таполевая, за польскім часам стала вуліцай Пераца, у 1939 годзе атрымала новую назву, якую носіць і сёння. Гэтая вуліца размешчана ў гістарычным цэнтры горада. З абодвух бакоў стаяць двух- і трохпавярховыя дамы, на сценах якіх спрэс таблічкі з папярэджаннем, што будынак з’яўляецца гісторыка-культурнай каштоўнасцю.
Загадчыца садка Аксана Балакір расказала, што іх дашкольная ўстанова працуе ў гэтым будынку з 1967 года. Цяпер у шасці групах выхоўваецца 109 хлопчыкаў і дзяўчынак.
— На занятках з выхаванцамі мы абавязкова гаворым пра самае маладое свята нашай краіны — Дзень народнага адзінства — сказала Аксана Мікалаеўна. — Вядома, інфармацыю даводзім дзецям у даступным фармаце, з самымі маленькімі гаворку вядзём у форме гульні. Выкарыстоўваем разнастайныя наглядныя дапаможнікі. Адзін з іх — клумбу ў выглядзе карты Беларусі — мы ўладкавалі ў сябе на ўчастку. Клумба аснашчаная адмысловымі таблічкамі з QR-кодамі. Калі дарослы падносіць тэлефон да таблічкі, пачынаецца музычнае прадстаўленне кожнага абласнога цэнтра.
У адной з самых утульных зал установы застаём музычнага кіраўніка дзіцячага садка Ірыну Собаль, якая праводзіць рэпетыцыю з выхаванцамі. Як высветлілася, ідзе падрыхтоўка да мерапрыемстваў з нагоды Дня народнага адзінства. Дзяўчынкі з сярэдняй групы — Карына Саўко, Арына Кунашка, Эмілія Бондар — разам з Ірынай Аляксандраўнай складаюць букет з васількоў і каласкоў. Дарэчы, у касцюмах васількоў яны яшчэ развучваюць вельмі прыгожы танец.
— З дзецьмі гаворым пра красу нашай прыроды, пра родны горад, пра сям’ю, пра бацькоў, якія працуюць і ствараюць дабрабыт, — расказвае намеснік загадчыка садка Наталля Саўко. — Абавязкова паказваем на занятках нашы дзяржаўныя сімвалы. Такім чынам, думаю, закладваюцца ў свядомасці дзяцей асновы любові да Радзімы. А любоў, шанаванне і ёсць падмурак таго, што мы называем народным адзінствам. У дзень свята ў кожнай групе будуць гучаць беларускія песні, вершы на роднай мове, — дадае Наталля Іванаўна.
З дзіцячага садка карэспандэнт сыходзіла з прыўзнятым настроем, які стварылі гэтыя мілыя «валошкавыя» дзяўчынкі, — будучыня нашай сінявокай краіны. Вецер падганяў першыя апалыя жоўтыя лісты. І вуліца выглядала па-восеньску рамантычна, мабыць, яшчэ і таму, што пры афармленні фасадаў будаўнікі выкарысталі даволі шмат жоўтага колеру.
Будаўнічыя работы, у асноўным па рэканструкцыі і абнаўленні будынкаў, актыўна вядуцца тут у апошнія дзесяцігоддзі. Але спецыялісты падыходзяць ашчадна да ўсіх гістарычных адзнак, якія пакінуў час. Скажам, на адным будынку знялі слой тынкоўкі, і заўважылі надпісы на польскай мове і на іўрыце. Фрагмент афармлення сцяны вырашылі пакінуць. Гаворка ідзе не аб адным будынку, ёсць такія адзнакі і на іншых.
У адным з дамоў доўгі час жыў вядомы брэсцкі мастак Іван Фяцісаў, аб чым сведчыць мемарыяльная дошка. А ў суседнім з гэтым доме ў польскі час працавала падпольная друкарня ЦК КПЗБ. На вуліцы 17 Верасня, дарэчы, добра захаваўся ансамбль адна-двухпавярховых жылых дамоў канца ХІХ — пачатку ХХ стагоддзяў. Некаторыя з іх аб’яднаныя ў асобныя групы. На рагу з вуліцай Будзённага, ва ўзведзеным ў 1920-я гады будынку, размяшчаўся польскі суд. У студзені 1927 года там праходзіў працэс над групай дзеячаў КПЗБ. У ліку падсудных была і Вера Харужая. У 1965 годзе на будынку ўстанавілі мемарыяльную дошку. Адным словам, гісторыяй тут дыхае ледзь не кожны камень.
У канцы сваёй прагулкі па вуліцы карэспандэнт рашыла правесці невялікую апытанку, каб высветліць, ці ведаюць мінакі, адкуль назва вуліцы.
Ніна Майсюк, пенсіянерка, былая настаўніца:
— Чаму ж не ведаю? Гэта маладзейшыя могуць не ведаць. А мы некалі дзецям на ўроках пра тыя падзеі расказвалі. Я заўсёды Якуба Коласа згадвала: «Нас падзялілі. Хто? Чужаніцы, чорных дарог махляры». Мае бацькі з-пад Баранавіч пра той час нямала згадвалі. Бацька, дарэчы, — выпускнік будаўнічага тэхнікума, пасля атрымання дыплома не мог атрымаць такое ж месца, якое было ў чалавека, што пазіцыянаваў сябе католікам. Вось вам і правы чалавека. Так што аб’яднанне стала чаканым для большасці нашых людзей.
Віктар Пятровіч, былы дворнік:
— 17 верасня Чырвоная Армія ўступіла на тэрыторыю Заходняй Беларусі і ўсталявала савецкую ўладу. Лічу тыя падзеі правільнымі, Беларусь стала нашмат большай, стала адной краінай.
Алена, майстар салона прыгажосці:
— Думаю, у нас усе ведаюць, што гэта дзень уз’яднання Заходняй і Усходняй Беларусі, якое адбылося ў 1939 годзе.
З Аленай цяжка не пагадзіцца.
Святлана ЯСКЕВІЧ
Фота аўтара
Цэны на кірмашах сёлета сапраўды значна ніжэйшыя, чым на пастаянных рынках.
Кожны год навукоўцы знаходзяць новую суперсілу амегі.
З рэжысёрам «Кіношнікаў» — наша размова пра мары і іх увасабленне ў рэальнасць.
Хто здолее змяніць гісторыю ці змяніцца пад яе ўплывам?
