Пра асаблівасці падрыхтоўкі чэмпіёнаў, пачынаючы з малых гадоў, напісаны не адзін дзясятак навуковых прац. Але спорт усё ж аддае перавагу практыцы. І кожны, хто выхоўвае юных спартсменаў, выпрацоўвае ўласныя методыкі і спосабы. Рэальны вопыт і штодзённая работа спецыялістаў вядучай хакейнай школы «Дынама-Джуніверс» ствараюць свае сакрэты выхавання хакейных зорачак. І гэта пацвярджаюць факты. «Дынама-Джуніверс» — нязменны лідар агульнарэспубліканскага медальнага заліку, пачынаючы з сезона 2015/2016. У мінулым сезоне каманды «Дынама-Джуніверс» сталі пераможцамі першынства Беларусі па хакеі з шайбай у пяці ўзроставых катэгорыях. 10 выхаванцаў школы ўжо згулялі ў Кантынентальнай хакейнай лізе ў складзе каманды «Дынама-Мінск». Уладзіслаў Калячонак, Аляксей Коласаў і Дзмітрый Кузьмін, якія распачалі свой хакейны шлях у школе, выбраны на драфце НХЛ. У будучыні гэтыя паказчыкі будуць толькі расці, сёння ў «Дынама-Джуніверс» займаецца 560 дзяцей 2006–2017 гадоў нараджэння. Сакрэтамі выхавання хакейных зорачак падзяліўся «шматдзетны бацька» юных дынамаўцаў дырэктар школы «Дынама-Джуніверс» Віталь Клімянкоў.
«Заняткі ў школе абсалютна бясплатныя. Кожнае дзіця можа займацца ў нас хакеем. Галоўнае, каб не было праблем са здароўем. У групы пачатковай падрыхтоўкі мы набіраем усіх ахвотных, але праз некалькі гадоў пачынаем дзяцей адбіраць. Мы зацікаўлены ў тым, каб кожны праявіў свой патэнцыял, але аднаму для гэтага трэба часу больш, іншаму — менш. Мы стараемся даць час кожнаму. Нашы дзеці займаюцца па шэсць разоў на тыдзень, і паступова хакей становіцца для іх спосабам жыцця. Яны жывуць хакеем, кожны дзень з зіхатлівымі вачыма прыходзяць на трэніроўку. Графік у іх разнастайны: агульная фізічная падрыхтоўка, трэніроўкі на лёдзе, адзінаборствы і іншыя. Сумаваць сапраўды не даводзіцца. А мы кожны сезон настройваем сваіх хакеістаў на перамогу, на высокія месцы на ўсіх спаборніцтвах. Таму матывацыі і жадання ў іх хоць адбаўляй, але мы не адбаўляем, а толькі памнажаем», — распавядае Віталь Клімянкоў. Дапамагае ў гэтым і наглядны прыклад — вядучая каманда краіны «Дынама-Мінск». За кожным дамашнім матчам «зуброў» з трыбун назіраюць «зубраняткі». Старэйшыя вучні школы ўдзельнічаюць у жыцці клуба. Не абыходзіцца і без майстар-класаў ад гульцоў.
Дарэчы, у «Дынама-Джуніверс» працуе спартыўны псіхолаг, які дапамагае спартсменам і трэнерам. «Наш псіхолаг ведае ўсю школу, яна заўсёды адкрытая, заўсёды гатовая дапамагчы. Наша задача — выхаваць не толькі класных хакеістаў, але і годных асоб. І лепш за псіхолага ў гэтым ніхто не дапаможа. Да таго ж дзеці цяжка перажываюць паражэнні. Часта патрабуецца шмат намаганняў і працы, каб, нягледзячы на няўдачы, дзіця не страціла цікавасць і было настроена на перамогу. Гэта вельмі цяжка і вельмі важна», — адзначае дырэктар «Дынама-Джуніверс».
Хакею, вядома, усе ўзросты пакорлівыя, вучням самай малодшай групы ў школе ўсяго 6 гадоў. Але перспектывы для прафесійнага спорту становяцца заўважныя ў гадоў 14-15. «Па шасцігадовым дзіцяці яшчэ рана казаць, вырасце з яго алімпійскі чэмпіён ці не. Станаўленне прафесійнага спартсмена — гэта доўгі шлях, не спрынт, а марафон. А ў марафоне, як вядома, самае галоўнае — цярпенне і правільнае планаванне. Часта мары і амбіцыі бацькоў, якія прыводзяць дзіця ў спартыўную школу, — гэта праблемы бацькоў. А тое, якім будзе дзіця на выхадзе, паказвае жыццё. Мы, канешне, вельмі хацелі б, каб усе нашы вучні выраслі чэмпіёнамі. Таму хакеістам 14-15 гадоў больш пільная ўвага з боку нашых спецыялістаў. З імі праводзіцца больш інтэнсіўная псіхалагічная работа, трэнеры не толькі займаюцца фізічнай падрыхтоўкай спартсменаў, але і спрабуюць пашырыць іх кругагляд, маштаб думкі. У гэтым узросце вельмі важна ўсяліць у падлеткаў упэўненасць у сябе, навучыць разумець, што першарадна, а што варта адкінуць. Для таго, каб падлетак вырас прафесіяналам, трэба навучыць яго правільна харчавацца, растлумачыць, як аднаўляцца пасля нагрузак. І вельмі неабходна прывіць яму спартыўны рэжым. Усё гэта магчыма толькі пры цесным узаемадзеянні з бацькамі. Трэнер, бацька, дзіця павінны быць адной камандай, калі гаворка ідзе пра жаданне дасягнуць вялікіх спартыўных вынікаў», — тлумачыць Віталь Клімянкоў.
Графік хакеістаў перспектыўнага ўзросту насычаны і разнастайны. Трэніроўкі па шэсць разоў на тыдзень. Памятаем, што для іх гэта ўжо спосаб жыцця, таму вялікіх цяжкасцяў не ўзнікае. У трэніровачным плане — агульнафізічная падрыхтоўка, катанне на каньках, адпрацоўка хакейных прыёмаў, басейн, асобная работа з варатарамі і нават заняткі адзінаборствамі. Здавалася б, навошта хакеістам адзінаборства? «Не сакрэт, што ў адзінаборстваў ёсць свая філасофія, якая закладвае ў маладога чалавека моцны характар і дух пераможцы. Гэта вельмі важна для будучых прафесійных спартсменаў. Хакеем мы не абмяжоўваемся і жадаем, каб нашы выхаванцы былі ўсебакова развітымі людзьмі. Дзеці праводзяць у нашай школе па 6 дзён на тыдзень, вельмі шмат часу. Яны тут растуць, размаўляюць, развіваюцца. І пры гэтым у іх не згасае цікавасць да хакея. І мы праз хакей выхоўваем у іх годных асоб», — адзначае Віталь Клімянкоў.
Галоўнае ў спорце — спаборніцтвы. Чым іх больш — тым лепш. Таму падапечныя «Дынама-Джуніверс» не абмяжоўваюцца толькі ўнутранымі спаборніцтвамі. У сезоне 2022/2023 хакеісты школы сталі ўдзельнікамі турніраў «Сірыус» у Сочы і «Дзеці Азіі» ў Новакузнецку. Пераможцы першынства краіны выступалі ў фінальных этапах Усерасійскіх спаборніцтваў па хакеі з шайбай «Кубак Траццяка» ў Магнітагорску, Екацярынбургу, Санкт-Пецярбургу, Самары, Калінінградзе. У геаграфію спаборніцтваў уключаны турніры ў Астане, Казані і спаборніцтвы сярод юніёрскіх каманд «Кубак Шэнцзін» у Кітаі. «Наша школа заўсёды нацэлена даць бой нават самым сур’ёзным сапернікам. Юнакі заўсёды ставяць перад сабой мэты быць чэмпіёнамі. Хакей у Расіі — вельмі папулярны від спорту, і яму ўдзяляецца вялікая ўвага, праводзіцца сур’ёзная селекцыя. Канкурыраваць з расійскімі хакеістамі заўсёды складана, але ў канкурэнцыі з моцнымі сапернікамі павышаецца майстэрства. Ды і шайба круглая, у хакеі ўсялякае можа быць», — упэўнены Віталь Клімянкоў.
У «Дынама-Джуніверс» паспрабаваць свае сілы ў хакеі могуць і дзяўчынкі. З кожным сезонам развіццё жаночага хакея ў нашай краіне набірае абароты. Вядучая хакейная школа збоку не застаецца. У школе ўжо займаюцца дзяўчаты 2015–2016 гадоў нараджэння, але пакуль яны не ў адной камандзе. А менавіта ў зборнай, якая выступае ў адкрытым першынстве Беларусі, сабраны спартсменкі розных узростаў: самай малодшай — 12 гадоў, самай старэйшай — 17. «З’яўленне жаночай каманды прыўнесла ў школу новае дыханне. Дзяўчаты кожны дзень трэніруюцца. У іх варта павучыцца рызыцы, імкненню, няўступчывасці ў добрым сэнсе гэтага слова, асабліва ў гульні супраць хлопчыкаў», — заўважае дырэктар «Дынама-Джуніверс».
Віталь Клімянкоў у школе «Дынама» ўжо 9 гадоў. І, паводле яго слоў, дзеці сёння і дзеці 9 гадоў таму зусім розныя. Але не змянілася адно (і гэта, безумоўна, радуе) — іх цікавасць да хакея і жаданне займацца спортам: «На шчасце, нам удаецца з кожным годам усё больш прыцягваць дзяцей у хакей і падтрымліваць іх цікавасць. Хоць гэта і не заўжды проста. Не я прыдумаў, але я падзяляю гэтае меркаванне, што самае складанае ў рабоце з дзецьмі — гэта іх бацькі. Непасрэдна з дзецьмі весела, яны жывыя, азартныя. Але амбіцыямі некаторых бацькоў бывае складана даць рады. У нас у школе бацькам дазволена прысутнічаць на трэніроўках. Але, на жаль, бываюць выпадкі, калі бацькі з трыбун пачынаюць вучыць дзіця, што яму трэба рабіць. Такія выпадкі адразу спыняюцца. А калі знаходзіцца кампраміс і ёсць паразуменне, тады і задавальненне ад работы атрымліваюць усе».
«Я скажу, можа быць, вельмі банальную фразу: мне пашанцавала — кожны дзень я хаджу на любімую работу, — прызнаецца Віталь Клімянкоў. — Я дзіцем прыйшоў у спартыўную школу, пасля — у прафесійны спорт, зноў вярнуўся ў дзіцячую спартыўную школу — хакей стаў маім ладам жыцця. І я ўжо жыву школай, развіццём дзяцей, сваім калектывам, сваімі трэнерамі. Імкненне кожны дзень станавіцца лепшым і кожны новы дзень рабіць лепшым, чым учарашні, дае сілы і матывацыю ісці на сваю любімую працу і не думаць аб стомленасці. Робім мы ўсю гэтую працу нашай дружнай дынамаўскай сям’ёй для таго, каб у нашай школе кожнае дзіця станавілася лепшым не толькі як спартсмен, але і як чалавек».
Валерыя СЦЯЦКО
Кожны дзень тут, як і ў звычайнай школе, праходзіць па раскладзе.
Як валанцёрскі рух падтрымлівае чатырохлапых «сяброў».
Стральцам трэба звярнуць увагу на знакі, якія пасылае лёс.