Вы тут

Ці любіце вы святы?..


У «Мастацкай літаратуры» выйшла даўно запатрабаваная кніга — «Народны каляндар школьніка: святы для дзяцей і тых, хто іх любіць». Аўтар канцэпцыі і тэксту — вядомая пісьменніца, аўтарытэтны выдавецкі рэдактар Аксана Спрынчан. 


Шмат хто пра фармат, ідэю кнігі патлумачвае ўступнае слова да выдання: «Вы любіце святы? Можаце не адказваць, я адгадаю — любіце. А як жа іх не любіць — на святах весела і цікава!

Ёсць святы, якіх без вас ніхто ніколі не адзначаў. Да прыкладу, ваш дзень народзінаў. Уяўляеце, як гэта класна: вы з’явіліся, і адразу ў свеце стала на адно свята болей. Гэта свята толькі вашае і вашых блізкіх. 

Але бываюць святы, якія святкуюць тысячы гадоў. Нешта ў гэтых святах за стагоддзі мянялася, нешта заставалася. Ніводзін навуковец не ведае, у які дзень якое свята нарадзілася. Але ў іх вельмі прыгожыя назвы: Каляды, Гуканне вясны, Вялікдзень, Сёмуха, Купалле…

І вось гэтыя цікавыя і таямнічыя святы святкуе ўвесь наш народ, святкавалі мае прапрапрабабулі і прапрапрадзядулі, святкавалі вашыя прапрапрабабулі і прапрапрадзядулі. Святкую я і пэўная, што і для вас гэта святы. 

Святы аб’ядноўваюць нас. Яны былі яшчэ да таго, як з’явіліся кнігі, а што ўжо казаць пра тэлефон. А цяпер мы можам не толькі святкаваць, але і чытаць пра святы ў кнігах і ў сеціве. А калі вы адзначаеце свята, можаце яшчэ зрабіць фотаздымкі, напісаць гісторыю, як яго адзначалі, і, можа, нават прыдумаць для вядомага свята сваю цікавую гульню. 

Ведайце: калі вы святкуеце — нашы народныя святы жывуць. Яны жывыя, пакуль мы з імі». Лепей і не скажаш! 

Адкрывайце кнігу, гартайце яе раздзелы згодна народнаму каляндару (а назвы ў раздзелаў наступныя — «У зімовую часінку пагуляйся са сняжынкай»; «Увесну святу ў хаце цесна»; «Святкуй улетку, пакуль цёпла, дзетка!»; «На восеньскае свята ўсяго багата») — і рыхтуйце святы. Спярша, зразумелая справа, — Каляды! Пасля — Грамніцы (Стрэчанне), Масленіца. А мінула зіма, пачалася вясна — Гуканне вясны, Вялікдзень, Радаўніца. Улетку — Сёмуха, Купалле, Спас. Асеннія святы — Багач, Пакровы, Дзяды. 

Аксана Спрынчан падрабязна (і без нагрувашчвання тэксту лішняй, складанй інфармацыяй) выкладае характар святу, патлумачвае, з якой часінай яно звязана, расказвае, як павінна, згодна народнай традыцыі, праходзіць свята. Удакладняе, хто якімі клопатамі пры падрыхтоўцы свята павінен быць занятым. Расказвае аўтар і складальнік кнігі «Народны каляндар школьніка» на тое, як праходзіць свята, а ў некаторых выпадках падае і сапраўдны яго сцэнарый. Падкрэслівае і тое, што пры святкаванні ў той ці іншай мясцовасці бываюць адрознасці. А значыць, трэба прыслухацца да аповядаў старэйшых, а магчыма — і пашукаць адпаведную гістарычную літаратуру, зазірнуць у іншыя фальклорныя зборы. 

Ёсць у кнізе і загадкі, і гульні. Пад назвай «Я прыдумала загадкі — у іх святочныя адгадкі» — загадкі, якія раскіданы па ўсіх раздзелах «Народнага каляндара школьніка», якія звязаны з самымі рознымі святамі. 

У выдання — адмысловы дызайн, прыгожае мастацкае афармленне, якое істотна дапаўняе змест, стварае настрой пры чытанні, знаёмстве з кнігай. Застаецца толькі павіншаваць аўтараў праекта, выдавецтва «Мастацкая літаратура» з добрай святочнай падзеяй, з кнігай выключна знакавага выхаваўчага характару. І разам з тым... пашкадаваць: тыраж — усяго толькі 1200 экзэмпляраў. Так што, спяшайцеся набыць «Народны каляндар школьніка». Зрабіць гэта можна ў любой кнігарні ААТ «Белкніга» , а таксама ў Мінску ў кнігарні «Акадэмкніга» па адрасе: праспект Незалежнасці, 72. 

Добрага настрою на ўсе святы з народнага календара! 

Мікола БЕРЛЕЖ

Выбар рэдакцыі

Калейдаскоп

Усходні гараскоп на наступны тыдзень

Усходні гараскоп на наступны тыдзень

Для Блізнятаў падзеі на гэтым тыдні складуцца на іх карысць.

Транспарт

Як развіваецца авіяцыйная галіна?

Як развіваецца авіяцыйная галіна?

«На крылах» — каля 2 мільёнаў пасажыраў.

Сацыяльная падтрымка

У каго і на колькі вырасце пенсія?

У каго і на колькі вырасце пенсія?

Эксперты адказалі на распаўсюджаныя пытанні аб зменах у пенсіённым забеспячэнні.

Здароўе

Якую небяспеку тоіць тэфлон?

Якую небяспеку тоіць тэфлон?

Шматмільярдны бізнес ні перад чым не спыняецца, у тым ліку не шкадуе здароўя людзей.