Вы тут

Як у Геранёнах развіваюць гістарычную спадчыну?


Геранёны — першы прыпынак турыстычнага маршруту па паўночным кальцы Гродзенскай вобласці. У аграгарадку па выхадных спыняюцца па 3-4 аўтобусы са сталічнымі гасцямі. Турыстычныя фірмы рыхтуюць сваю праграму з сярэднявечным ухілам. Геранёны ў гэтым кантэксце маюць вельмі кранальную і таямнічую гісторыю.


Як сведчыць паданне, у паселішчы стаяў велічны замак, які ў XV — XVІ стагоддзях лічыўся адным з самых прыгожых у Вялікім Княстве Літоўскім. Менавіта тут і разгарнулася драматычная гісторыя кахання караля Сігізмунда Аўгуста ІІ і Барбары Радзівіл, якая на момант іх сустрэчы жыла ў Геранёнах пасля смерці яе мужа — уладальніка замка. Некалькі гадоў кароль прыязджаў сюды для сустрэч з прыгожай шляхцянкай. Потым яе назавуць Чорнай Паннай, якая не мае прытулку і з’яўляецца праз стагоддзі як маўклівы прывід. Але гэта ўжо іншая гісторыя.

Замка таго велічнага за пяць стагоддзяў у Геранёнах не захавалася, засталіся толькі рэшткі. Доўгі час іх складана было заўважыць сярод хмызоў. Мясцовыя ўлады месца расчысцілі, цяпер замчышча закансервавана.

— Гэта месца заўсёды прыцягвала турыстаў. Аднак апошнім часам іх колькасць значна павялічваецца. Таму было прынята рашэнне добраўпарадкаваць тэрыторыю, зрабіць поручні, каб было зручна любавацца рэшткамі замка і ўспамінаць прыгожую гісторыю кахання з сівой даўніны, — расказвае Віктар Вершаловіч. — Побач устанавілі інфармацыйныя шчыты, дзе можна даведацца аб нейкіх гістарычных падзеях. Плануем гэта месца развіваць і надалей. Хочацца, каб турысты пасля яго наведвання змаглі завітаць у мясцовую ўстанову культуры, палюбавацца выставамі народных майстроў, пагуляць па аграгарадку.

Дарэчы, у культурным плане месцічам таксама ёсць што прапанаваць турыстам. У Геранёнах працуе знакаміты майстар па саломапляценні Юзэфа Старасціна, якая загадвае сектарам рамёстваў і традыцыйнай культуры ў аграгарадку. Работай з саломкай займаецца больш чым 30 гадоў. Яна як народны майстар мае шмат узнагарод, з’яўляецца лаўрэатам прэміі «Чалавек года Гродзеншчыны», удзельнічае ў абласных і рэспубліканскіх фестывалях і кірмашах. Таксама культурнай візітоўкай з’яўляецца ансамбль народнай песні «Вечарына» аддзела культурна-масавай і асветніцкай работы аграгарадка Геранёны Іўеўскага цэнтра культуры і вольнага часу.

— Мы можам сустракаць групы каля замчышча, даваць прадстаўленні, потым запрасіць у музей, дзе правесці майстар-клас па саломапляценні, даць урок старадаўніх танцаў. Цяпер вядзём падрыхтоўчую работу ў гэтым кірунку, — зазначыў старшыня сельсавета.

Таксама ў планах мясцовай улады яшчэ некалькі праектаў. Самым маштабным тут лічаць добраўпарадкаванне старога парку на тэрыторыі былога замка. Дарэчы, тут засталіся і рэшткі старажытных абарончых валоў ХІХ стагоддзя вышынёй да дзесяці метраў. У сельвыканкаме вырашылі пракласці ўздоўж іх экалагічную сцежку на некалькі кіламетраў. Тэма цікавая і вартая конкурсу грамадзянскіх ініцыятыў Гродзенскай абласной асацыяцыі мясцовых Саветаў дэпутатаў. Важную ролю ў гэтым адыгрываюць і мясцовыя жыхары. Дарэчы, яны кожны год збіраюцца на ачыстку тэрыторыі, прыводзяць у парадак былую паркавую зону. Але сродкаў на больш грунтоўныя работы пакуль недастаткова.

— Мы за гэты час многае прыбралі, цяпер тут акуратна, але хочацца зрабіць гэта месца прывабным для адпачынку. Тут прыйшліся б дарэчы і мосцікі, і дарожкі, і альтанкі, і лаўкі, але пакуль няма сродкаў. Між тым мы не стаім на месцы і хочам сумясціць замак з цэнтральнай плошчай у Геранёнах, спалучыць гісторыю і сучаснасць, — паведаміў Віктар Вершаловіч.

Яшчэ вясной па ініцыятыве дэпутата Геранёнскага сельскага Савета, загадчыка мясцовай установы культуры Галіны Дзіц у аграгарадку правялі вялікую акцыю «Упрыгожым свой дом самі», якую актыўна падхапілі ўсе жыхары населенага пункта. Першым яе этапам стала правядзенне суботніка на замчышчы, а другім — пасадка сквера Дружбы ў цэнтры Геранёнаў. На гэтыя мэты было закуплена 80 туй, якія высаджвалі цэлымі сем’ямі.

Відавочна, што турыстычная галіна — адна з даходных частак бюджэту пры арганізацыі адпаведных інтэрактыўных мерапрыемстваў. У Геранёнскім сельскім Савеце на гэты аспект звяртаецца пільная ўвага. Тым больш што з гэтым месцам звязана такая захапляльная легенда, тут на свае вочы можна ўбачыць рэшткі замка, дзе жылі прадстаўнікі каралеўскага роду. Больш за тое, непадалёку захавалася і былая капліца замка, а цяпер касцёл Святога Мікалая, які пабудаваны яшчэ ў 1529 годзе. Гэта самы старажытны храм на тэрыторыі Іўеўскага раёна. За сваю гісторыю ён неаднаразова рамантаваўся і перабудоўваўся, у тым ліку пасля вялікага пажару ў сярэдзіне ХVІІІ стагоддзя. Цяпер храм у добрым стане, адкрыты для вернікаў і турыстаў. Побач знаходзіцца званіца ХІХ стагоддзя, цэнтральны ўваход упрыгожвае старажытная брама.

Маргарыта Ушкевіч

Фота з адкрытых крыніц

Выбар рэдакцыі

Калейдаскоп

Усходні гараскоп на наступны тыдзень

Усходні гараскоп на наступны тыдзень

Для Блізнятаў падзеі на гэтым тыдні складуцца на іх карысць.

Транспарт

Як развіваецца авіяцыйная галіна?

Як развіваецца авіяцыйная галіна?

«На крылах» — каля 2 мільёнаў пасажыраў.

Сацыяльная падтрымка

У каго і на колькі вырасце пенсія?

У каго і на колькі вырасце пенсія?

Эксперты адказалі на распаўсюджаныя пытанні аб зменах у пенсіённым забеспячэнні.

Здароўе

Якую небяспеку тоіць тэфлон?

Якую небяспеку тоіць тэфлон?

Шматмільярдны бізнес ні перад чым не спыняецца, у тым ліку не шкадуе здароўя людзей.