СМА: Да разбуральных паводак у Іспаніі датычная змена клімату

Рэкордна магутныя дажджы і ліўневыя паводкі ў Іспаніі прывялі да масавай гібелі людзей, значных разбурэнняў і эканамічных страт. Перад тварам глабальнага змянення клімату, якое выклікае экстрэмальныя ўмовы надвор’я паўсюль на планеце, галоўным прыярытэтам міжнароднай супольнасці павінна стаць выратаванне чалавечых жыццяў, лічаць у Сусветнай метэаралагічнай арганізацыі (СМА). 

Больш за ўсё ад паводак у Іспаніі пацярпела Валенсія. У ноч з 29 на 30 кастрычніка на метэастанцыі ў Хіве ўсяго за восем гадзін выпала гадавая норма ападкаў. Колькасць загінулых у выніку паводак на сённяшні дзень перавышае 150 чалавек. Дзясяткі тысяч жыхароў Валенсіі засталіся без электрычнасці, транспартныя зносіны былі парушаныя. Урад Іспаніі абвясціў агульнанацыянальную трохдзённую жалобу.

Іншыя рэгіёны Еўропы таксама моцна пацярпелі ад паводак у гэтым годзе. У сярэдзіне верасня на Цэнтральную Еўропу абрынуліся моцныя дажджы, якія пабілі мясцовыя і нацыянальныя рэкорды па колькасці ападкаў.

Па дадзеных Міжурадавай групы экспертаў па змяненні клімату, экстрэмальныя ўмовы надвор’я, якія выклікаюць моцныя паводкі і засухі, сталі больш верагоднымі і больш разбуральнымі з-за антрапагеннага змены клімату.

«У выніку павышэння тэмпературы гідралагічны цыкл паскорыўся, ён таксама стаў больш няўстойлівым і непрадказальным, і мы ўсё часцей сутыкаемся з праблемай лішку або недахопу вады. Больш цёплая атмасфера ўтрымлівае больш вільгаці, што спрыяе багатым ападкам», — адзначыла генеральны сакратар СМА Селеста Саўла.

Прыродная з’ява, якая абрынулася на Іспанію і вядомая як «ізаляваная дэпрэсія высокага ўзроўню», часта ўзнікае ў восеньскі сезон, калі цяпло, якое засталося з лета, сутыкаецца з холадам, які ідзе з палярных рэгіёнаў.

«Прысутнасць цёплага паветра, залішняй вільгацці з пакуль яшчэ цёплага міжземнага мора, і нестабільнасць, якая ўзнікае ў выніку канфлікту з халодным паветрам у верхніх пластах атмасферы, прыводзяць да ўтварэння буйных канвектыўныя аблокаў з моцнымі ліўнямі і раптоўнымі паводкамі, — растлумачыў Амар Бадур, кіраўнік аддзела маніторынгу клімату СМА. — Чакаецца, што змяненне клімату ўзмоцніць гэтую тэндэнцыю ў выніку пацяплення Сусветнага акіяна і павелічэння вільготнасці ў атмасферы».

Раней кліматолагі з групы World Weather Attribution, у склад якой уваходзяць эксперты з нацыянальных метэаралагічных і гідралагічных службаў, выпусцілі даклад, у якім гаворыцца пра тое, што цяперашні ўзровень развіцця навукі дазваляе дастаткова дакладна аналізаваць ролю змены клімату ў канкрэтных прыродных з’явах на планеце.

Правёўшы экспрэс-аналіз па Іспаніі, група падлічыла, што выпадзенне рэкордных ападкаў было ў два разы верагодней і прыкладна на 12% больш магутным у параўнанні з даіндустрыяльным кліматам, які быў на 1,3 °C халадней цяперашняга.

Навукоўцы вызначылі, што змяненне клімату ў гэтым годзе павялічыла інтэнсіўнасць ападкаў і пагоршыла наступствы паводак у Заходняй і Усходняй Афрыцы, у Азіі (Непал, Індыя, Пакістан і Афганістан) і на поўдні Бразіліі. У ходзе даследаванняў было ўстаноўлена, што да ўзнікнення некаторых стыхійных бедстваў прывялі іншыя фактары, уключаючы урбанізацыю, неэфектыўнае кіраванне зямельнымі і воднымі рэсурсамі, а таксама беднасць насельніцтва.