Урачыстая цырымонія адкрыцця XXX Мінскага міжнароднага кінафестывалю «Лістапад» прайшла 1 лістапада ў Палацы Рэспублікі. Зоркі кінаіндустрыі, настальгія па старых добрых фільмах, гарачыя выступленні і шмат яркіх эмоцый... Але пра ўсё па парадку.
У гэтым годзе форум праходзіць з 1 па 8 лістапада пад лозунгам «Кіно са знакам якасці». Сама цырымонія адкрыцця ўражвала тэатралізаванымі пляцоўкамі, на якіх ажывалі сцэны з класікі «Беларусьфільма». Вось Бураціна абдымае чарапаху Тарцілу і радасна выбягае з залатым ключыкам, а вось Надзея Яноўская з «Дзікага палявання караля Стаха» кружыцца ў танцы. Вядома, з усімі героямі можна было зрабіць фота.
Асабліва выклікала цікавасць у гасцей пляцоўка фільма «Чырвонае лісце», на якой былі прадстаўлены сімвалічныя атрыбуты гэтага кіно.
Падчас цырымоніі адкрыцця намеснік прэм’ер-міністра Беларусі Ігар Петрышэнка зачытаў віншаванне ад Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі. У ім адзначана: «За тры дзесяцігоддзі кінафорум стаў знакавай падзеяй у культурным жыцці не толькі Беларусі, але і многіх краін блізкага і далёкага замежжа. Пашыраючы геаграфію ўдзельнікаў і адкрываючы новыя творчыя гарызонты, „Лістапад“ з гонарам выконвае сваю гуманітарную місію, збліжае людзей і кантыненты, сцвярджае ідэалы міру і дабра».
У сваю чаргу Ігар Петрышэнка перад цырымоніяй адкрыцця заявіў, што кінафестываль «Лістапад» дапамагае развіваць мастацтва кінематографа, захоўваючы яго магутны духоўны складнік.
— У фестывалю вялікая гісторыя. Так, 30 гадоў таму група энтузіястаў на чале з Расціславам Янкоўскім прапанавала зрабіць свой брэндавы фестываль і распрацавала адпаведную канцэпцыю. Па падтрымку звярнуліся да Прэзідэнта, які, ухваліўшы гэту ідэю, настаяў, каб фестываль не толькі захоўваў існуючыя традыцыі, але і быў накіраваны ў будучыню, дапамагаў нашай краіне наладжваць і ўзбагачаць культурныя сувязі, — адзначыў ён.
Таксама Ігар Петрышэнка сакцэнтаваў увагу на тым, што ў першым фестывалі «Лістапад» удзельнічала ўсяго 12 фільмаў з постсавецкіх краін, а сёлета было пададзена ажно 3405 заявак са 124 краін!
— Мы не стаім на месцы. У нас вялікая колькасць сяброў. Сюды прыехала больш чым 60 знакавых персон. Мы актыўна ўзаемадзейнічаем з Кітаем, Індыяй і ўвогуле з усім светам, — заявіў ён. — У нашай краіне кіно любяць, падтрымліваюць і развіваюць, таму фестываль чакае дастойная будучыня.
Адзін з важных вектараў развіцця беларускага кінематографа — выхад на знешнія рынкі. Менавіта гэту думку выказаў міністр культуры Беларусі Анатоль Маркевіч.
— Важныя вектары развіцця беларускага кінематографа — гэта сумесная праца з іншымі краінамі і выхад на знешнія рынкі, каб паказваць нашу краіну, нашы традыцыйныя каштоўнасці, — падзяліўся ён. — Вялікую цікавасць у прафесіяналаў з розных краін выклікаюць не толькі сумесныя праекты, але і навучанне студэнтаў, што пацвярджаецца колькасцю майстар-класаў, якія пройдуць на гэтым тыдні ў БДАМ і БДУКіМ.
Паводле яго слоў, калегі з іншых краін ступілі наперад у кірунку дзяржаўна-прыватнага партнёрства.
— Таму ёсць што абмяркоўваць, чым падзяліцца. Я лічу, што апошнім часам наша легендарная кінастудыя зрабіла добры крок наперад ва ўмацаванні матэрыяльна-тэхнічнай базы, але самае галоўнае — на «Беларусьфільм» прыйшлі маладыя цікавыя спецыялісты, тыя, хто зусім нядаўна скончыў Акадэмію мастацтваў. Упэўнены, што сплаў маладосці і вопыту ўжо дае добры вынік, але наперадзе вельмі шмат планаў, — заключыў міністр культуры.
Падобную думку выказаў таксама адзін з удзельнікаў фестывалю, беларускі акцёр і рэжысёр Іван Паўлаў:
— Хацелася б, каб падрасло шмат добрых рэжысёраў, каб шмат моладзі прыйшло ў кіно, бо мы думаем не так, як, напрыклад, Кірыл Халецкі. Мы бліжэй да Турава, да класікі. А ў моладзі нейкі жывы погляд, яны апярэджваюць. І мне гэта падабаецца: з іх дапамогай будзем наперад глядзець.
Паводле слоў Івана Паўлава, калі фестываль толькі зараджаўся, аб такім маштабе, як цяпер, можна было толькі марыць.
— Я ведаю дакладна, што замежныя фільмы сюды імкнуцца. Яны хочуць адзнакі беларускага гледача, бо нашы гледачы вельмі культурныя і адукаваныя, — лічыць ён.
Сапраўды, шмат замежных гасцей наведвае фестываль. У тым ліку і вельмі высокапастаўленых. Так, сёлета старшынёй журы асноўнага конкурсу ігравога кіно стаў кітайскі акцёр і прадзюсар Лэй Хань, які выступіць рэжысёрам першага беларуска-кітайскага фільма «На вякі вечныя».
— Кажуць, у цяперашні час фільмы — не толькі мастацтва, але і тэхналагічны прадукт. З дапамогай сучасных тэхналогій можна палепшыць усе бакі фільма, у тым ліку гук і выяву. Але ўсё роўна, наколькі высока будуць развівацца тэхналогіі, галоўнае ў фільме — гэта па-ранейшаму чалавек, акцёр. Так што можна сказаць, што фільм — гэта прадукт мастацтва, а не тэхналогій, — заключыў ён.
Таксама сярод журы асноўнага конкурсу ігравых фільмаў — сербская актрыса, рэжысёр дакументальных фільмаў Івана Жыган. Паводле яе слоў, «Лістапад» — асаблівы фестываль у плане пошуку новых шляхоў захавання чалавечай душы.
— Абарона каштоўнасцяў старых цывілізацый — гэта і ёсць тая глеба, на якой мы ратуем будучыню чалавека, — адзначыла яна. — Само ж мастацтва для мяне — гэта той стан, калі чалавек ззяе, знаходзячы выхад з цяжкай сітуацыі.
Галоўная інтрыга першага фестывальнага дня — гэта тое, хто ж стаў уладальнікам спецыяльнага прыза Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь «За захаванне і развіццё традыцый духоўнасці ў кінамастацтве». Гэта ўзнагарода была прысуджана народнаму артысту Расійскай Федэрацыі, народнаму артысту Чачэнскай Рэспублікі Дзмітрыю Харацьяну.
— Дзякуй за такі прыз. Для мяне гэта, вядома ж, вялікі гонар. Дзякуй вашаму выдатнаму кінарэжысёру, народнаму артысту СССР Віктару Тураву, які некалі падарыў мне ролю Сцяпана Глушака ў трылогіі Івана Мележа. З гэтага пачалося і працягваецца маё сяброўства і любоў да беларускага кінематографа, — падзяліўся Дзмітрый Харацьян.
Пасля таго як талерка была разбітая і фестываль афіцыйна адкрыўся, гледачы змаглі атрымаць асалоду ад прэм’еры «Чорнага замка» паводле твора Уладзіміра Караткевіча. Дарэчы, гэты фільм у будучыні плануюць прадставіць і на іншых буйных міжнародных кінафестывалях. А наперадзе яшчэ цэлы тыдзень разнастайнага кіно, вядома, са знакам якасці.
Лізавета ГОЛАД, фота аўтара.
Карэкціроўкі па аплаце жыллёва-камунальных паслуг закрануць чатыры катэгорыі жыхароў.