Такую заяву зрабіў сёння Прэзідэнт падчас наведвання БелАЭС у Астравецкім раёне.
Прэзідэнт даў дазвол на пад'ём электрычнай магутнасці першага блока электрастанцыі да 400 МВт. Адбыўся чарговы этап запуску БелАЭС, які вырашана лічыць яе афіцыйным адкрыццём.
Электраэнергія з атамнай станцыі ўжо паступае ва ўсе рэгіёны краіны. Згодна з праграмай выпрабаванняў, магутнасць энергаблока будзе паэтапна павышацца да праектнай — 1190 МВт.
Прэзідэнт назваў запуск БелАЭС вельмі важнай падзеяй у жыцці краіны: «Гэта гістарычны момант — краіна становіцца ядзернай дзяржавай».
Ён заслухаў даклад міністра энергетыкі Віктара Каранкевіча аб будаўніцтве атамнай станцыі
Па словах міністра, тэрмін эксплуатацыі станцыі — 60 гадоў з магчымасцю працягу да 100 гадоў. Агульны аб’ём вытворчасці і перадачы ў сетку энергіі — 18 мільярдаў кілават-гадзін. У штаце ўжо працуе амаль 2200 чалавек.
«З гэтага набранага персаналу, зразумела людзі розных пакаленняў, а ці ёсць людзі іншых нацыянальнасцяў, або толькі грамадзяне Беларусі?», — запытаў кіраўнік краіны.
Па словах Каранкевіча, 62 чалавека — замежныя грамадзяне, у асноўным гэта персанал, які мае вопыт працы на атамных электрастанцыях у Расіі і Украіне.
«Расія — якія гэта замежнікі, і ўкраінцы таксама?», — заўважыў Аляксандр Лукашэнка.
Расатам: Перавагі атамнай станцыі відавочныя — эканомія сродкаў за выкарыстанне іншых відаў паліва і зніжэнне выкідаў парніковых газаў у атмасферу
Віктар Каранкевіч праінфармаваў, што ў якасці паліва для рэактара выкарыстоўваецца слаба ўзбагачаны дыяксід урану, які выраблены ў выглядзе таблетак памерам да 1 см і вагой 5 г. Такая «таблетка» замяшчае 350 кг нафты, 360 кубічных метраў прыроднага газу. Для поўнай загрузкі рэактара ў яго змяшчаецца 87 тон такіх таблетак. Поўнасцю паліва адпрацоўваецца за чатыры гады.
Пасля адпрацоўкі такога ўрана застаецца адпрацаванае ядзернае паліва, якое забірае для ўтылізацыі «Расатам». Па словах кіраўніка гэтай расійскай карпарацыі Аляксея Ліхачова, адпрацаванае паліва не лічыцца адходамі — гэта частка замкнёнага цыклу і будучае паліва для рэактараў на хуткіх нейтронах, дзе ўран будзе аднаўляцца і зноў трапляць у цеплавыя рэактары. Такое паліва, як запэўніў Аляксей Ліхачоў, не мае дачынення да ядзернай зброі: «Мы дакладна падзяляем гэту мяжу: ёсць атамна-энергетычны комплекс. А ёсць ядзерна-зброевы комплекс, якім кіруюць іншыя асобы».
Віктар Каранкевіч ўпэўнены, што перавагі атамнай станцыі відавочныя — эканомія сродкаў за выкарыстанне іншых відаў паліва і зніжэнне выкідаў парніковых газаў у атмасферу.
«Гэтага нам ужо хопіць, каб выканаць Парыжскае пагадненне па клімаце», — адзначыў Прэзідэнт.
«Мы значную частку за кошт уводу атамнай станцыі выканаем», — дадаў Каранкевіч.
Для ўвода энергаблока ў эксплуатацыю неабходна прайсці чатыры этапы, працягнуў міністр энергетыкі. «Мы на першым энергаблоку знаходзімся на трэцім этапе — энергетычны пуск, калі асвойваецца магутнасць рэактара да 50 працэнтаў і забяспечваецца сінхранізацыя і ўключэнне ў сетку энергаблока. На БелАЭС першы энергаблок быў сінхранізаваны і ўключаны ў сетку 3 лістапада. З гэтага перыяду ідзе выдача электрычнай энергіі ўсёй беларускай энергасістэме», — адзначыў ён.
Прэзідэнт пахваліў гродзенскіх аграрыяў за дбайную працу на зямлі
Гэта ён адзначыў, заслухоўваючы даклад старшыні Гродзенскага аблвыканкама Уладзіміра Караніка пра сацыяльна-эканамічнае развіццё рэгіёна.
«Калі ўся такая Гродзенская вобласць, як тут... Бачна, калі ляціш — узаранае ўсё, прыбранае, прыемна паглядзець. Вось вам і мінулы міністр аховы здароўя. Навучыў усіх і араць і кароў даіць», — пахваліў губернатара Прэзідэнт.
Па словах Караніка, аграрыі вобласці ўкладваюцца ў запланаваныя тэрміны па апрацоўцы палёў і нарыхтоўцы зерня, сіласу. Як дадаў губернатар, фактычна не дапусціла вобласць падзення ВУП, прамысловасць працуе на ўзроўні мінулага года.
Прэзідэнт прапанаваў раздаваць за невялікія грошы закінутыя сядзібы і ўчасткі
Па словах Прэзідэнта, пустуючыя сядзібы і недагледжаныя ўчасткі, якіх тысячы гектараў па краіне, трэба «раздаць людзям за капейкі». «У нас мора такіх добрых хутароў, вёсачак. І ў гэтых вёсачках пустуючых сядзіб мора, а гэта паўгектара зямлі кожны, — сказаў Аляксандр Лукашэнка. — Трэба іх раздаць людзям за капейкі. Каб заплацілі, але няшмат. Каб у вёсцы нехта дачу пабудаваў, хтосьці для дзяцей, для старых».
Па словах кіраўніка дзяржавы, пазітыўныя бакі наяўнасці ўласнага ўчастка за межамі вялікіх гарадоў многія ацанілі падчас пандэміі каранавіруснай інфекцыі.
«Як толькі створым сваю батарэю для электратранспарту мы раней за любую краіну пяройдзем на электракары»
Лукашэнка ўпэўнены, што запуск БелАЭС паспрыяе больш актыўнаму развіццю іншых сфер, напрыклад, вытворчасці электратранспарту.
«У нас стаіць задача — стварыць свае электрабатарэі. Гэта галоўнае. Усё ў нас ёсць, а батарэі купляем імпартныя, — дадаў Прэзідэнт.
Ён праінфармаваў, што ў НАН даўно працуюць над гэтым праектам. «Мы вельмі прасунуліся. Трэба з расіянамі тут таксама скааперавацца», — прапанаваў Прэзідэнт. — Як толькі створым сваю батарэю для электратранспарту мы раней за любую краіну пяройдзем на электракары».
У ліку прыярытэтных напрамкаў і падключэнне жылога фонду да электраэнергіі для мэт ацяплення і гарачага водазабеспячэння, заўважыў Прэзідэнт.
Пасля дакладаў пра развіццё энергетычнага комплексу краіны, атамнай энергетыкі і Гродзенскага рэгіёну кіраўнік дзяржавы наведаў будынак турбіны АЭС, дзе яму расказалі аб абсталяванні машынай залі. Прэзідэнт таксама пазнаёміўся з пунктам кіравання першым энергаблокам, дзе даў дазвол на пад’ём магутнасці да 400 МВт. Гэты момант быў адзначаны апладысментамі.
Аляксандр Лукашэнка выступіў з прамовай перад калектывам АЭС і будаўнікамі.
«Гэта поспех, вянец, можа быць, этап суверэнітэту і незалежнасці нашай краіны»
Лукашэнка адзначыў, што па традыцыі да свята 7 лістапада ў Беларусі штогод адкрываюць важныя аб’екты. «У гэты дзень мы дамовіліся пра яго сэнс — ён у тым, што мы ўзялі з савецкіх часоў усё самае лепшае. І як памятаюць старэйшыя — да 7 кастрычніка мы імкнуліся завяршыць самыя ўдарныя будоўлі, пачатыя ў пяцігодцы, і прынесці нешта, што можа парадаваць людзей», — адзначыў Прэзідэнт.
Так, напярэдадні ў Мінску адкрыта трэцяя лінія метро, а сёння па ўсёй краіне адкрываюцца і іншыя аб’екты.
Адкрыццё БелАЭС ён вылучыў асабліва, бо «Беларусь становіцца ядзернай дзяржавай».
«Гэта поспех, вянец, можа быць этап суверэнітэту і незалежнасці нашай краіны. Ён сведчыць пра тое, што нашы людзі мазгавітыя, што ў нас ёсць сябры, якія дапамаглі стварыць гэты аб’ект, які будзе служыць яшчэ доўга», — дадаў Аляксандр Лукашэнка.
Ён падкрэсліў, што марыў аб заснаванні такога аб’екта ў нашай краіне, і значнасць сённяшняй падзеі народ асэнсуе пазней.
Прэзідэнт марыць пачаць будаўніцтва другой атамнай электрастанцыі ў Беларусі
«Я паўжартам ужо кажу, калі навучыліся — трэба і другую станцыю пабудаваць. Да таго часу і мы ўбачым, наколькі эфектыўная гэта станцыя, наколькі яна бяспечная, і не будзе выклікаць нараканні ў нашых суседзяў і асоб, што сумняваюцца ў нашай краіне», — выказаўся Прэзідэнт.
Пазней журналісты спыталі Прэзідэнта, ці ёсць у яго задумы пра новае глабальнае будаўніцтва, і ён прызнаўся, што марыць пачаць будаўніцтва другой атамнай электрастанцыі ў Беларусі.
Па-першае, грамадства хутка адчуе ўсе перавагі ад наяўнасці такой крыніцы энергіі ў сваёй краіне, не сумняецца ён. Па-другое, вялікая будоўля — гэта лакаматыў развіцця любой эканомікі, лічыць Аляксандр Лукашэнка.
«Калі будуеш дом, ты рухаеш наперад цэлюлозна-папяровую прамысловасць, якая вырабляе шпалеры, вырабляецца фарба, жалезабетон, плітка, сантэхніка, электрычнасць, вялікія сектары эканомікі рухаюцца наперад, — прывёў ён прыклад, — Мы тут сем мільярдаў практычна ўклалі ў нашу эканоміку. Калі будаваць другую такую станцыю — уявіце, які добры стымул для эканомікі, які добры драйв. Гэта лакаматыў, які надасць рух многім-многім сектарам эканомікі. І гэта не галоўнае. Галоўнае — мазгі, каб зрабіць цуд».
Датычна кошту электраэнергіі пасля ўводу БелАЭС у эксплуатацыю, трэба глядзець па факце, дадаў беларускі лідар.
«Мы за некалькі дзён ужо атрымалі мільён долараў эканоміі, — сказаў ён. — Вядома, нам трэба будзе і крэдыты, якія мы ўзялі, адпрацоўваць. Гэта будзе раскладзена на 15 гадоў. Але мы зробім усе, каб стымуляваць вас (больш выкарыстоўваць электраэнергію — “Зв.”)».
Па яго словах, «нікому не будзе дазволена закрыць найвялікшы цуд нашай краіны».
На першым энергаблоку БелАЭС будуць вырабляць каля 20 працэнтаў ад агульнай патрэбы краіны ў электраэнергіі. Столькі ж дасць праца другога блока.
«Далей — больш. Запуск станцыі паслужыць штуршком для прыцягнення ў краіну самых перадавых тэхналогій. І не толькі ў энергетыку. Але і ў развіццё электратранспарту, стварэнне новых электраёмістых вытворчасцяў, інавацыйных кірункаў у навуцы і адукацыі», — сказаў Аляксандр Лукашэнка.
«Галоўным крытэрыем для нас была бяспека станцыі»
Як адзначыў кіраўнік краіны, беларускі народ больш за ўсіх пацярпеў ад катастрофы на Чарнобыльскай АЭС, яе наступствы краіна ўсё яшчэ пераадольвае. Менавіта таму галоўным крытэрыем пры рашэнні аб будаўніцтве была бяспека станцыі.
«Гэта было няпростае рашэнне. Пазаўчора, думаючы ў вузкім коле пра тое, што мы стварылі, я адназначна ўпэўніўся: калі б тады не прынялі рашэнне аб будоўлі станцыі, сёння мы б тым больш не прынялі яго. І мабыць ніколі б не прынялі», — выказаў меркаванне Аляксандр Лукашэнка.
Пры выбары праекта АЭС спецыялісты вывучылі прапановы ўсіх сусветных лідараў у гэтай галіне. Прэзідэнт паведаміў, што перагледзелі розныя варыянты — амерыканскі, карэйскі, японскі, французскі, расійскі, але спыніліся на апошнім.
«І не толькі таму, што мы размаўляем з расіянамі на адной мове, не таму што мы народы ад аднаго кораня, а таму што на той перыяд (а сёння яшчэ больш у гэтым упэўнены) гэта быў самы сучасны, самы бяспечны праект, — дадаў Аляксандр Лукашэнка. — І ўжо пасля Фукусімы (японская станцыя, на якой з-за наваднення адбылася радыяцыйная аварыя — «Зв.») стала зразумела, у каго лепшы праект. Таму расіяне сёння па ўсім свеце будуюць 25 станцый».
Сярод пераваг расіян, па фактах Прэзідэнта, — не толькі бяспека АЭС, але і кошт.
«Наперадзе ў нас не менш важны этап — вывад на праектную магутнасць першага і ўвод у эксплуатацыю другога энергаблокаў»
Па словах Прэзідэнта, галоўнае ўжо зрабілі — пабудавалі першы энергаблок. На працягу года скончым другі і паступова будзем уводзіць магутнасці ў электрычныя сеткі. Краіна зэканоміла 1 мільён долараў з часу асваення і пуску станцыі на працягу некалькіх дзён, адзначыў Аляксандр Лукашэнка.
«Беларусы разам з расіянамі гатовы будаваць атамныя станцыі па ўсім свеце»
Прэзідэнт падзякаваў свайму калегу Уладзіміру Пуціну за падтрымку праекта і расказаў пра сваю мару. «Дзякуй яму, без яго ж не адбыўся б гэты праект. Дзякуй, што ён падтрымаў яго ў свой час і вылучыў крэдыт на будаўніцтва станцыі. Я думаю, што з расіянамі выканаем тое, аб чым я марыў: каб у нас з’явілася свая школа атамшчыкаў. Я прасіў у расіян, каб побач з імі працавалі беларусы. Не толькі будавалі, але і засвоілі асноўныя тэхналагічныя аперацыі».
Яго запэўнілі, што айчынныя спецыялісты гатовы будаваць атамныя станцыі па ўсім свеце разам з расіянамі.
Аляксандр Лукашэнка падзякаваў камандзе беларускіх расійскіх будаўнікоў, мантажнікаў, наладчыкаў, энергетыкаў і персаналу. «Але перш за ўсё — расіянаў, — дадаў Прэзідэнт. — За тое, што вытрымалі нашы жорсткія патрабаванні.
«На БелАЭС будуць працаваць высакакласныя спецыялісты, якія маюць практычны досвед працы на дзеючых АЭС»
«Як мне дакладваюць, калектыў атамнай станцыі для пуску першага энергаблоку сфарміраваны, навучаны і пацвердзіў сваю кваліфікацыю, — паведаміў ён. — Набраны калектыў і для другога энергаблоку, засталося зусім няшмат спецыялістаў, але мы іх падрыхтуем, і да пуску другога энергаблоку набяром столькі, колькі нам трэба. Тут будуць працаваць высакакласныя спецыялісты, якія маюць практычны досвед працы на дзеючых АЭС. Мы са свайго боку стварылі ўсе неабходныя ўмовы для працы і камфортнага побыту».
«Астравец павінен стаць прыкладам далейшага развіцця раённых цэнтраў»
Астравец ператварыўся ў сучасны і зручны горад атамшчыкаў, лічыць Прэзідэнт.
«Пабудаваны новыя жылыя дамы і ўся неабходная сацыяльная інфраструктура. На гэтыя мэты мы выдаткавалі больш за 1 млрд рублёў», — праінфармаваў ён.
Ну думку кіраўніка дзяржавы, Астравец павінен стаць «прыкладам далейшага развіцця раённых цэнтраў».
«Яны дагледжаныя, прыгожыя, але ў нечым састарэлыя. Мы нічога не будзем разбураць. Мы створым там такія аб’екты сацыяльнай, вытворчай структуры, якія створаны ў выдатным горадзе Астравец», — заявіў Прэзідэнт.
«Канкурэнцыя, зайздрасць, нянавісць да таго, што адбываецца на нашай зямлі. Гэтая палітыка не для нас»
Прэзідэнт заявіў, што будаўніцтва АЭС стала адной з прычын негатыўных выказванняў аб Беларусі з боку заходніх суседзяў — Літвы і Польшчы. Па словах Лукашэнкі, кіраўніцтва Польшчы таксама хоча пабудаваць у сябе атамныя станцыі з дапамогай ЗША, але не выказвае гучна сваіх жаданняў. Літву ён назваў «затычкай ва ўсе дзіркі, па станцыі ў тым ліку».
«Мяне часта крытыкуюць, што я доўга працую Прэзідэнтам. У гэтым ёсць свае плюсы. Яны заключаюцца ў тым, што я бачыў рэвалюцыю ў Літве, бачыў бардак да і пасля распаду Савецкага саюза. Я ведаю, што такое Ігналінская станцыя (спыненая АЭС у Літве — «Зв».), я там быў. Мы ніколі не прад’яўлялі літоўцам сваіх прэтэнзій», — сказаў Лукашэнка.
Ён расказаў, што Літва брала ў нас ваду для ахаладжэння сваёй станцыі. А пасля яму раілі перакрыць такую магчымасць для Ігналінскай АЭС. Лукашэнка тады не згадзіўся, бо з павагай адносіўся да літоўцаў.
«Захацелі яны быць у Еўрасаюзе — закрылі сваю станцыю. Хоць і нядрэнная яна была, забяспечвала Літву. Мы куплялі там, па-мойму, электрычную энергію. Можна было з расіянамі яе мадэрнізаваць, адрамантаваць, як гэта робяць армяне, наколькі я ведаю. Яны пабеглі ў Еўрасаюз, ім сказалі: «Закрывайце, у нас свайго барахла хапае». Яны і закрылі. Так чаму да нас сёння прад’яўляюць прэтэнзіі?» — сказаў кіраўнік Беларусі.
Лукашэнка дадаў, калі б не сапсаваныя адносіны, Беларусь гатова была б узяць на сваю станцыю незапатрабаваных у Літве спецыялістаў у ядзернай энергетыцы.
«З Еўрасаюза падштурхнулі, давайце, бамбіце: „Станцыя небяспечная, станцыя дрэнная“. І пайшло-паехала. А чаму? Мы сёння канкурэнты заходнім краінам. Ім не патрэбная гэта станцыя, як непатрэбная і спакойная Беларусь», — канстатаваў Прэзідэнт.
Па яго словах, заснаваўшы сваю станцыю, Беларусь не робіць нічога дрэннага. Да таго ж АЭС будуе Фінляндыя, шмат іх у Расіі, адна ёсць ва Украіне, рыхтуецца Польшча... Як сказаў Прэзідэнт, «ды і Літва ўжо заяўляе, што хоча пабудаваць».
«Мы чым горш? У нас дасканалы энергаблок, самы сучасны. Чаго мы павінны баяцца? МАГАТЭ тут кантралявала пастаянна. Запрашалі літоўцаў… Канкурэнцыя, зайздрасць, нянавісць да таго, што адбываецца на нашай зямлі. Гэтая палітыка не для нас», — падкрэсліў Лукашэнка.
З пляцоўкі станцыі ён яшчэ раз прызваў літоўцаў жыць дружна, працаваць разам, а не спрачацца адзін з адным.
«Тое ж самае я хачу сказаць і кіраўніцтву Польшчы: нічога ў вас не атрымаецца. Мы не ўстанем на калені. Мы адкажам, нават калі застанемся адны ў акружэнні, мы адкажам. Думаю, яны гэта зразумелі», — рэзюмаваў тэму Прэзідэнт.
«Нашаму пакаленню не сорамна перад тымі, хто прыйдзе за намі»
Прэзідэнт адзначыў, што сёння ў краіне ідзе змена пакаленняў. Ён заклікаў прайсці гэты перыяд «прыгожа, бо зламаць проста, а аднавіць будзе складана, магчыма і не атрымаецца».
«Нашаму пакаленню не сорамна перад тымі, хто прыйдзе за намі. У цяжкіх умовах пасля распаду Савецкага саюза, калі па талонах і купонах дзялілі кавалак хлеба і каўбасы ў Беларусі, мы сталі ў рад з касмічнымі дзяржавамі, разам з братамі-расіянамі. Болей таго, калі для касмічных спадарожнікаў расіяне нам пастаўляюць жалеза, платформу, то ўся інтэлектуальная начынка гэтых спадарожнікаў ствараецца ў Беларусі», — адзначыў Прэзідэнт.
«Нас ратуе сельская гаспадарка»
Сярод дасягненняў сучаснай Беларусі ён назваў развіты ІТ-сектар, біятэхналагічную кампанію (БНБК). «Мы стварылі самую сучасную сельскагаспадарчую вытворчасць… Калі Еўропа сёння абрынецца па ВУП да 20 працэнтаў у сувязі з пандэміяй і іншым, мы зараз змагаемся ў няпросты час, каб ні аднаго працэнта не страціць. І мы можам не ўпасці, трохі грошай не хапае для гэтага. Але калі і ўпадзем, то каля аднаго працэнта. І нас ратуе сельская гаспадарка. Яна сёння спрацавала найбольш эфектыўна, — сказаў кіраўнік дзяржавы. — А ўмеем жа працаваць! І араць умеем, і сеяць, і ўбіраць — усё ўмеем. І па-чалавечы ставіцца да зямлі. Гэта ж самая вялікая каштоўнасць у нашай дзяржаве — людзі і зямля».
«Нашаму пакаленню не сорамна, зыходзячы з палітыкі, эканомікі перадаць вам, маладому пакаленню і прад’явіць вам тое, што мы стварылі. Самае галоўнае — мы перадаем нашым дзецям, унукам суверэнную, незалежную краіну. Упершыню ў гісторыі нашых людзей мы маем сваю дзяржаву, з усімі атрыбутамі, прыгожую, чыстую, як гэта было раней, як ёсць зараз і як будзе заўсёды», — рэзюмаваў Аляксандр Лукашэнка.
«Я не чакаю, што сітуацыя памяняецца ў беларуска-амерыканскіх адносінах»
Кіраўнік дзяржавы адказаў на некалькі пытанняў журналістам. Адно з іх датычылася рэакцыі міжнародных арганізацый на тое, як праходзяць прэзідэнцкія выбары ў ЗША, і ўплыву іх вынікаў на беларуска-амерыканскія адносіны.
Аляксандр Лукашэнка лічыць, якімі б вынікі выбараў у Злучаных Штатах Амерыцы ні былі, яны не паўплываюць на адносіны гэтай дзяржавы да Беларусі.
«Ні адзін: ні папярэдні прэзідэнт, ні новы на карце не пакажа нашу краіну, — адказаў ён. — Амерыканцы, вы ж ведаеце, яны пагружаныя ў свае праблемы. Калі знешняя палітыка, то гэта абавязкова крэйсеры, авіяносцы, гэта бомбы, снарады, ракеты — гэта іх знешняя палітыка перш за ўсё. Вось кітайцы там выскачылі — вой, кітайцы, асадзі назад! Расіяне там, бачыш, замахнуліся нейкімі новымі відамі ўзбраенняў — давай на іх накацім. А не атрымліваецца — свет змяніўся».
Прэзідэнт расказаў, што ў сваёй гутарцы з Дзяржсакратаром ЗША Майкам Пампеа ў Мінску пытаўся: навошта ЗША адкрыла вайну па ўсіх франтах.
«Так, вы — буйная краіна, магутная краіна, але вы не здольныя сёння выйграць на ўсіх франтах гэтую вайну, — працытаваў сябе Аляксандр Лукашэнка. — Больш за тое. Вы, кажу, сваімі дзеяннямі аб’ядналі Кітай і Расію. Звышмагутны эканамічны Кітай і наймагутнейшую ядзерную дзяржаву Расію аб’ядналі ў адно цэлае. Вы што, хочаце з імі справіцца? Ды ніколі ў жыцці! Вы нават не сунецеся туды ў гэты саюз аб’яднаны…. Таму я не чакаю, што сітуацыя памяняецца ў нашых адносінах».
Пра выбары прэзідэнта ЗША: «Гэта здзек з гэтай дэмакратыі!»
Да таго ж, далёка не ўсё Прэзідэнту ЗША ўдаецца зрабіць з яго намераў, заўважыў Аляксандр Лукашэнка, што тлумачыцца сістэмай кіравання гэтай краіны.
«Ну а галоўнае — апора дэмакратыі — паглядзіце, што робіцца з гэтымі выбарамі! — эмацыйна працягнуў ён. — Гэта ж ганьба! Гэта здзек з гэтай дэмакратыі. У чым яны нас папракалі і могуць папракнуць — у парушэнні нейкіх дэмакратычных прынцыпаў. Ну дык мы глядзім на вас! І вельмі правільна зададзенае (рытарычнае) пытанне: ну паглядзім, як АБСЕ на гэта адрэагуюць. І як нямецкі парламент запатрабуе паўторных выбараў у Амерыцы. А там ужо сёння трэба патрабаваць паўторныя выбары, бо там парушанае было ўсё, нават унутранае заканадаўства».
Аляксандр Лукашэнка дадаў, што патрабаванне правесці паўторныя выбары ў Беларусі ў адпаведнасці з міжнароднымі стандартамі беспадстаўнае хаця б таму, што такіх стандартаў, па яго словах, не існуе.
«Іх няма. І мы з расіянамі ў АБСЕ прапаноўвалі выпрацаваць вось гэтыя міжнародныя стандарты, каб яны былі для ўсіх членаў АБСЕ, у тым ліку ЗША і Канада ўваходзяць туды, каб яны былі агульныя гэтыя стандарты па выбарах — яны абверглі зусім, — заўважыў ён. — А сёння ад нас патрабуюць нейкіх дэмакратычных, сусветных, агульнапрызнаных стандартаў. Іх няма».
Да слова кіраўнік дзяржавы пракаментаваў прыняцце санкцый уласна супраць яго: «Паслухайце, я пад санкцыямі чвэрць стагоддзя жыў і здаровы. Я не паруся, як моладзь кажа, з гэтай нагоды…»
Разам з тым, Прэзідэнт упэўнены, што рэакцыі міжнародных арганізацый на працэс і вынікі выбараў у ЗША не будзе, нягледзячы на ўсе відавочныя, па яго словах, парушэнні. Выбарчы працэс у Амерыцы, на думку Аляксандра Лукашэнкі, — нагода задумацца ўсім, хто падтрымлівае пратэсты ў Беларусі.
«Добра, што мы ўбачылі сутнасць гэтай дэмакратыі — гэта балбатня. І лозунг: „Дэмакратыя, дэмакратыя!“ Ніякай дэмакратыі няма. Паважаюць у свеце толькі моцных і толькі тых, хто можа стаяць намертва. Мы будзем стаяць».
«Канстытуцыю ў СІЗА і на вуліцы не напішаш»
Другое пытанне журналістаў датычылася работы дыялогавых пляцовак у краіне.
Аляксандр Лукашэнка прызнаўся, што сам быў ініцыятарам і прыхільнікам падобнага фармату ўзаемадзеяння ў грамадстве.
«Тут, ведаеце, некаторыя пачалі вельмі актыўна працаваць, і ўсе пачалі працаваць наверсе: у парламенце, у Мінску, ледзь не на вуліцах з пратэстунамі. Я тады сказаў, што дыялогавыя пляцоўкі павінны быць і ў працоўных калектывах, і ў студэнцкіх калектывах, нават я гатовы да такіх дыялогаў. Я прапанаваў: давайце ніжэй апусцім гэтыя дыялогавыя пляцоўкі, каб людзі не проста пагаварылі, а ўнеслі свае прапановы. А мы адчулі, чым жыве народ», — нагадаў Прэзідэнт.
Адносна Канстытуцыі ён сказаў: «Ды не пытанне! Мы над ёй працуем два гады. Былі ўжо два праекты Канстытуцыі, я іх адхіліў, бо яны былі надта мяккія, не адказвалі запытам, скажам так, перадавой часткі нашага грамадства. І я прапанаваў, каб змены былі больш радыкальныя, і мы падышлі да трэцяга варыянту».
«Тут няма і не можа быць ніякага падштурхоўвання збоку, у тым ліку ад кіраўніцтва Расіі, — абурыўся кіраўнік дзяржавы. — Яны ніколі не ўмешваліся ў нашы справы. Лукашэнка ніхто ніколі не штурхаў за чвэрць стагоддзя і нікуды не штурхне. І гэта ўсе павінны цудоўна разумець».
Тэма змянення Канстытуцыі займае на дыялогавых пляцоўках меншую частку часу, чым іншыя пытанні, якія хвалююць людзей, дадаў Прэзідэнт.
«Мы зараз фарміруем план далейшых нашых дзеянняў і збіраем усю гэтую інфармацыю. Калі мы яе збяром да Усебеларускага народнага сходу (засталося ж усяго пару месяцаў), мы яе павінны тут абмеркаваць, з экспертамі, і ўжо, магчыма, накідаць новы праект Канстытуцыі. Але для гэтага трэба стварыць новую рабочую групу, што я зараз і раблю, — паведаміў беларускі лідар. — Канстытуцыю, як я казаў, у СІЗА і на вуліцы не напішаш. Гэта найскладанейшы дакумент, навуковы, які павінны стварыць спецыялісты. Але спецыялістам патрэбны заказ ад нашага грамадства. А заказ — гэта тыя праблемы, якія мы падымем знізу».
Дыялогавыя пляцоўкі, па меркаванні Прэзідэнта, уцягваюць мільёны людзей не толькі ў абмеркаванне будучай Канстытуцыі, але і ў яе фарміраванне, фактычна — напісанне.
«Таму гэта вялікі наш набытак і вопыт — стварэнне дыялогавых пляцовак. Але яшчэ раз падкрэсліваю, вось паверце -- будзе толькі так, як захоча наш народ. Ніякай фальсіфікацыі не будзе. Якую Канстытуцыю прыме народ, такая і будзе, такое будзе наша жыццё і такая будзе наша ўлада», — паабяцаў Аляксандр Лукашэнка.
Вольга МЯДЗВЕДЗЕВА
Марыя ДАДАЛКА
Фота БелТА
Спасылкі
[1] https://zviazda.by/be/tags/volga-myadzvedzeva
[2] https://zviazda.by/be/author/maryya-dadalka
[3] https://zviazda.by/be/palityka
[4] https://zviazda.by/be/prezident
[5] https://zviazda.by/be/energetyka
[6] https://zviazda.by/be/tags/aliaksandr-luka%C5%A1enka
[7] https://zviazda.by/be/tags/belaes-0