17 жніўня 1928 года каманда БССР у межах Усесаюзнай Спартакіяды сустрэлася са зборнай Швейцарыі.
Масква літаральна стракацела: Усесаюзная спартакіяда была маленькай Алімпіядай, якая сабрала больш за 7 тысяч удзельнікаў! У саюзную сталіцу прыехалі не толькі з усіх куткоў краіны Саветаў, былі яшчэ дэлегацыі спартыўных аб'яднанняў Фінляндыі, Англіі, Уругвая, Швейцарыі... На баксёрскім рынгу выдатна дзейнічаў фін Юр'ё Паакі, швед Гунар Берлунд, які ў 1934-м стане пераможцам кантынентальнага першынства. А вось у класічнай барацьбе (сярэдняя вага) роўных не было немцу Вернэру Зэленбіндэру
. Жыццёвы лёс не пашкадуе гэтага моцнага і целам, і душой чалавека. Праз 16 гадоў ён будзе расстраляны гітлераўцамі ў турме Брандэнбурга...
Але беларусаў на Усесаюзнай спартакіядзе, зразумела, найбольш цікавіў футбол. У турніры ўдзельнічала 21 зборная, сярод якіх былі 4 аматарскія замежныя каманды. У адной групе выступалі каманды РСФСР, а ў другой — астатнія савецкія рэспублікі і замежнікі. Пераможцы груп і разыгрывалі паміж сабой званне чэмпіёна спартакіяды.
— Яшчэ напярэдадні спаборніцтваў у беларускім друку актыўна абмяркоўвалі тых, хто павінен прадстаўляць рэспубліку на гэтым турніры, — кажа Аляксандр Томін, даследчык футбольнай гісторыі, суаўтар кнігі "Дынама Мінск. Гульня на полі гісторыі". — У выніку ў каманду трапілі наступныя футбалісты: варатар Халмагораў (Полацк), абаронцы Ільін (Полацк), Палякоў (Гомель), паўабаронцы Лабкоўскі (Гомель), Гаўрылаў (Полацк), Лавейка (мінскае "Дынама"), нападаючыя Гваздкоў (Полацк), Марозаў (кавалерыйская дывізія, Мінск), Феакцістаў (Полацк), Ціхаміраў і Кочын прадстаўлялі мінскае "Дынама".
Цікава, што матч паміж беларусамі і швейцарцамі быў дэбютным не толькі для нашай каманды, але і для маскоўскага стадыёна "Дынама". Арэна была спраектавана архітэктарамі Аркадзем Лангманам і Лазарам Чарыковерам спецыяльна для спартакіяды. На той момант трыбуны маглі прыняць 25 тысяч балельшчыкаў. За матчам паміж беларусамі і швейцарцамі сачылі 7 тысяч гледачоў, што ў два разы перавышае колькасць балельшчыкаў на нядаўняй гульні Беларусь — Чарнагорыя. Беларусы здолелі перайграць саперніка з лікам 6:3 — праўда, пасля саступілі Украіне (2:6) і Фінляндыі (1:2).
— У сваёй групе каманда БССР заняла 4-ы радок, але ў заліку сярод футбольных дружын СССР яны сталі трэцімі пасля зборных Масквы і Украіны. У такім выпадку можна лічыць, што наша зборная стала бронзавым прызёрам. Гэта першы поспех нашай каманды, — дзеліцца падрабязнасцямі Аляксандр Томін.
Пастаноўка пытання ў назве артыкула можа выклікаць шэраг пытанняў у чытача. Маўляў, якая гэта была зборная, калі Беларусь не была незалежнай краінай? Ці ўдзельнічала яна ў буйных міжнародных стартах? Зразумела, што не. Аднак, менавіта ў далёкім 1928 годзе зборная нашай саюзнай рэспублікі, складзеная цалкам з жыхароў нашай краіны, удзельнічала ў першых значных спаборніцтвах і атрымала першую прыгожую перамогу.
Тарас ШЧЫРЫ
Спасылкі
[1] https://zviazda.by/be/tags/taras-shchyry
[2] https://zviazda.by/be/sport
[3] https://zviazda.by/be/sport-0
[4] https://zviazda.by/be/tags/sport
[5] https://zviazda.by/be/tags/gomel
[6] https://zviazda.by/be/tags/polack
[7] https://zviazda.by/be/tags/angliya
[8] https://zviazda.by/be/tags/finlyandyya
[9] https://zviazda.by/be/tags/shveycaryya
[10] https://zviazda.by/be/tags/alimpiyada
[11] https://zviazda.by/be/tags/minskae-dynama
[12] https://zviazda.by/be/tags/bssr
[13] https://zviazda.by/be/tags/usesayuznaya-spartakiyada
[14] https://zviazda.by/be/tags/urugvay
[15] https://zviazda.by/be/tags/fin-yuryo-paaki
[16] https://zviazda.by/be/tags/shved-gunar-berlund
[17] https://zviazda.by/be/tags/nemec-verner-zelenbinder
[18] https://zviazda.by/be/tags/brandenburg
[19] https://zviazda.by/be/tags/rsfsr
[20] https://zviazda.by/be/tags/alyaksandr-tomin
[21] https://zviazda.by/be/tags/kniga-dynama-minsk-gulnya-na-poli-gistoryi
[22] https://zviazda.by/be/tags/varatar-halmagorau
[23] https://zviazda.by/be/tags/abaronca-ilin
[24] https://zviazda.by/be/tags/palyakou
[25] https://zviazda.by/be/tags/pauabaronca-labkouski
[26] https://zviazda.by/be/tags/gaurylau
[27] https://zviazda.by/be/tags/laveyka
[28] https://zviazda.by/be/tags/marozau
[29] https://zviazda.by/be/tags/feakcistau
[30] https://zviazda.by/be/tags/cihamirau
[31] https://zviazda.by/be/tags/kochyn