Па сваіх памерах гаспадарка нагадвае міні-гарадок, дзе на плошчы больш чым 12 тысяч гектараў размясціліся сельгасугоддзі з малочнатаварнымі комплексамі, фермамі, аўтапаркам, рыбнымі сажалкамі, садамі і нават невялічкім аэрадромам для АН-2. Самалёт тут выкарыстоўваецца для апрацоўкі пасеваў і ўнясення мінеральных угнаенняў. На балансе таварыства ёсць таксама санаторый і гасцінічны комплекс. І трэба прыкласці нямала намаганняў, каб гэта ўсё працавала. Але гаспадарка не баіцца выкарыстоўваць новыя падыходы ў рабоце. Тут дакладна ёсць чаму павучыцца. Да Кіраўска ад цэнтральнай сядзібы «Рассвета», якая знаходзіцца ў аграгарадку Мышкавічы, усяго 5 кіламетраў. Некалькі хвілін па добрай асфальтавай дарозе — і мы ўжо на месцы.
З мясам, малаком і агароднінай
«Рассвет» спецыялізуецца на мяса-малочнай вытворчасці і мае развітую раслінаводчую і плодаагароднінную гаспадарку. У адкрытым і закрытым грунтах тут вырошчваюць памідоры, агуркі, капусту, цыбулю, моркву... Адны толькі цяпліцы тут займаюць плошчу ў 10 гектараў. З іх тры гектары адведзена пад спецыяльную энергазберагальную тэхналогію.
Звыш 200 гектараў тэрыторыі тутэйшых зямель аддадзена садам, большая частка з якіх пасаджана ў 2004—2006 гадах. Для захоўвання плодаагародніннай прадукцыі пабудавана сховішча на 5000 тон.
Сярэдняе пагалоўе буйной рагатай жывёлы складае ў гаспадарцы 8800 галоў, з іх — 2200 галоў дойнага статка. «У год вырабляем 1800 тон мяса плюс 14 300 тон малака, — удакладняе намеснік старшыні гаспадаркі Аляксандр Сухадольскі. — Уся прадукцыя жывёлагадоўлі, якая тут выпускаецца, рэнтабельная. А рэнтабельнасць па малаку складае наогул каля 40%. Гэта значыць, што на адзін укладзены ў справу рубель мы атрымліваем 1,4 рубля выручкі».
Высокая рэнтабельнасць дасягаецца і за кошт выкарыстання якаснага насення. Напрыклад, тутэйшая кукуруза выключна нямецкай селекцыі. Яе ўраджайнасць на зерне дасягае 130 ц/га, а зялёнай масы наогул да 500 ц/га.
А яшчэ тут вырошчваюць карпа, таўсталобіка, белага амура, шчупака і карася — каля 160 тон рыбы ў год. Уся яна рэалізуецца сваімі сіламі. Для гэтага ёсць уласны транспарт і два гандлёвыя пункты ў Магілёве і Бабруйску. Працуе і выязны гандаль.
А цяпер яшчэ і з біягазам
З 2012 года ў «Рассвеце» працуе біягазавая ўстаноўка магутнасцю 4,8 МВт/г — самая магутная ў Беларусі. Аб'ект узведзены за кошт крэдытных рэсурсаў замежных банкаў і ўкладанняў ААТ «Рассвет». Кошт устаноўкі складае 13,5 мільёна еўра, да 2019 года яна павінна акупіцца.
— На сённяшні дзень устаноўка вырабляе да 20 мільёнаў кВт у год, — паведаміла галоўны эканаміст гаспадаркі Ірына Бяляўская. — Уся электраэнергія, якая выпрацоўваецца ў нас, паступае ў Бабруйскія электрасеткі. Для нагляднасці, гэты аб'ём можа забяспечыць электраэнергіяй увесь Кіраўскі раён. Першыя 10 гадоў мы маем права прадаваць паліва па павышаных тарыфах, з каэфіцыентам 1,3. Так дзяржава падтрымлівае ініцыятывы па выкарыстанні альтэрнатыўных крыніц энергіі.
У аснове працэсу атрымання электраэнергіі і цяпла ляжыць анаэробнае разлажэнне арганікі з дапамогай бактэрый. У суткі трэба больш чым 300 тон гною і каля 100 тон сіласу. Бактэрыі выдзяляюць газ, і турбіны выпрацоўваюць электраэнергію. Адпрацаванае «паліва» — па сутнасці той жа самы гной, але толькі палепшанай якасці і без пустазелля, ідзе на палі.
Акрамя гэтага, гаспадарка атрымлівае цяпло для сваіх цяпліц. На гэта ідзе тая вада, якая выкарыстоўваецца для ахаладжэння рухавікоў.
Новыя магчымасці
Ад якасці біямасы залежыць і работа біягазавай устаноўкі.
— Жывёлу кормім спецыялізаванымі камбікармамі, якія самі і вырабляем, — удакладняе Аляксандр Сухадольскі. — Нарыхтоўваем сенажы, сілас, сена, дробнім салому і дабаўляем сакавітыя кармы. Вярнуліся да таго, ад чаго іншыя сыходзяць — да паўцукровых буракоў, там ёсць клятчатка і цукры.
Але ёсць і праблемы.
— У біямасе павінна быць не больш за 16% сухога рэчыва, — кажа першы намеснік старшыні таварыства Аляксандр Жылінскі. — А паколькі мы ў якасці падсцілкі для кароў выкарыстоўваем здробненую салому, то перавышаем неабходныя параметры.
Сёлета гаспадарка прыступіла да будаўніцтва новага комплексу для дойнага статка, які дапаможа вырашыць адначасова дзве праблемы — павялічыць вытворчасць малака і палепшыць якасць біямасы для біягазавай устаноўкі. Асаблівасць комплексу ў тым, што там не спатрэбіцца падсцілаць каровам салому, замест яе будуць выкарыстоўвацца каўчукавыя дываны. Ёсць і іншыя плюсы. Комплекс узводзіцца побач з біягазавай устаноўкай, а гэта дазволіць скараціць транспартныя расходы. У дадатак будзе праводзіцца ацяпленне комплексу за кошт біягазавай устаноўкі.
— Будучае за інавацыйнымі праектамі, — падкрэслівае старшыня ААТ «Рассвет» Аляксандр Багель. — Галоўнае, каб было жаданне працаваць, а не проста атрымліваць грошы.
Нэлі ЗІГУЛЯ
Спасылкі
[1] https://zviazda.by/be/tags/neli-zigulya
[2] https://zviazda.by/be/ekanomika
[3] https://zviazda.by/be/selskaya-gaspadarka
[4] mailto:zіgulya@zvіazda.by
[5] https://zviazda.by/be/tags/myascovae-samakiravanne
[6] https://zviazda.by/be/tags/kirauski-rayon-0