Журналіст, грамадска-палітычны дзеяч, дыпламат, таленавіты паэт Генадзь Мікалаевіч Бураўкін у канцы 1960-х гадоў працаваў намеснікам рэдактара газеты «Літаратура і мастацтва».
Гаворка не пра сына Іакава і яго жонкі Ліі, які, з’яўляючыся старэйшым у сям’і, мусіў быць першым сярод 12 родапачынальнікаў яўрэйскага народа. Але Іакаў пазбавіў яго такой магчымасці, бо ён, як сказана ў кнізе Быція, здзейсніў страшны грэх: «апаганіў пасцель бацькі»... Але Рувім быў не пазбаўлены і высакароднасці. Заступіўся за Іосіфа, калі браты, зайздросцячы яму, хацелі забіць. Дараваў крыўду. Рувіма ўспомніў Аркадзь Гайдар, калі пісаў жартаўлівую паэму аб дзіцячых пісьменніках і рэдактарах, сустракаючыся з імі ў выдавецтве «Детгиз» у Маскве: «В небесах над всей вселенной, // Вечной жалостью томим, // Зрит небритый, вдохновенный, // Всепрощающий Рувим...»
З пэўнай іроній, але ў той час і добразычліва, з замілаваннем абмаляваў, праўда, не біблейскага персанажа, а свайго сябра, удзельніка грамадзянскай вайны, дзіцячага пісьменніка Рувіма Фраермана, аўтара вядомага твора «Дикая собака Динго, или Повесть о первой любви». На грамадзянскай яны і сустрэліся.
Музыкальнасць Яўгена Хвалея — ад бацькоў, паэтычнасць — ад маляўнічага шчодрага Нёмана, які яго выгадаваў, моц слова — ад асабістай цікаўнасці, дапытлівасці, а пісьменніцкая трываласць — ад самавітых настаўнікаў, што выкладалі ў Мікалаеўшчынскай школе, будаўніцтвам якой апекаваўся Якуб Колас. Усім гэтым поўніцца асоба Яўгена Хвалея, паэта, пісьменніка, журналіста, драматурга, перакладчыка, неўтаймоўнага ў распаўсюджванні святла і велічы слова. Мяркуйце самі: паэзіі ў яго выйшла 10 кніг, прозы — 12 кніг, дзіцячых — пяць, кніга п’ес — 28-я. Пра плён шчырага, усмешлівага, добразычлівага выхаванца Нёмана, ускормленага на яго пракаветных берагах, наша гутарка.
З туркменскім празаікам, перакладчыкам Багуль Анабаевай мы пазнаёміліся ў Мінску, калі праходзіў першы Міжнародны сімпозіум літаратараў «Пісьменнік і час».
24 чэрвеня адзначалася значная літаратурная падзея — 125-годдзе з дня нараджэння класіка беларускай прозы, літаратурнага крытыка і драматурга Кузьмы Чорнага (1900–1944).
Калісьці, гадоў дзесяць назад, як толькі прыйшла ў «ЛіМ», мне даручылі перакласці на беларускую апавяданне Алега Ждана «Тэлевізар». Яно ўразіла праўдзівасцю і жыццёвасцю. Таму перакладала з асаблівым натхненнем. Гэта было маё першае знаёмства з Алегам Жданам, завочнае, не лічачы вітанняў у калідорах рэдакцыі на Захарава 19, дзе ён тады працаваў у часопісе «Нёман». І вось нарэшце надарылася знаёмства асабістае...
Бывае і так, што творца, неаднойчы ўгананараваны рознымі высокімі званнямі, а то і які з’яўляецца Героем Сацыялістычнай Працы, лаўрэатам Ленінскай прэміі, — кажу гэта пра народнага паэта Беларусі Петруся Броўку (дарэчы, як некаторыя ні ставяцца сёння да гэтых званняў, іх былі ўдастоены — асабліва сярод пісьменнікаў, дзеячаў мастацтва — нямногія) — найбольш вядомы толькі некалькімі сваімі творамі. Ды і далёка не ўсе здагадваюцца аб іх аўтарстве. У Петруся Усцінавіча такіх два. Памятаеце?
Сённяшні «някніжны» час хутка пакрывае пылам творы, якія ў іншых абставінах маглі б абудзіць свядомасць не аднаго пакалення чытачоў. І цяпер нават тыя з іх, хто не бярэ ў рукі папяровую кнігу, ведаюць імёны пісьменнікаў савецкай эпохі: Васіля Быкава, Юрыя Бондарава, Віктара Астаф’ева, Рыгора Бакланава, Уладзіміра Багамолава, Вячаслава Кандрацьева, якія паспрабавалі расказаць пра Вялікую Айчынную вайну вядомую ім праўду, перажытую імі праўду. І гэта зразумела — лічбавыя рэсурсы, сацыяльныя сеткі, электронныя медыя час ад часу звяртаюцца да аўтараў «Сотнікава», «Альпійскай балады», «Мёртвым не баліць», «Гарачага снегу», «У жніўні сорак чацвёртага...». Усё ж у згаданых пісьменнікаў вядомасць немалая... Але, як паказвае блізкая гісторыя мастацкай літаратуры, былі і іншыя імёны, былі і іншыя творы...
