Айчынныя вучоныя ў саюзе з вытворцамі стараюцца стварыць вырабы, якія б адпавядалі і патрабаванням здаровага харчавання, і запытам спажыўцоў. Некаторыя з такіх інавацыйных прадуктаў ужо шмат гадоў выпускаюцца на айчынных фабрыках і карыстаюцца попытам. Іншыя толькі нядаўна з’явіліся на рынку і паступова заваёўваюць папулярнасць.
— Прыкметна знізіць каларыйнасць кандытарскіх вырабаў даволі складана, — расказвае загадчык сектара кандытарскай галіны аддзела тэхналогій кандытарскай і маслатлушчавай прадукцыі РУП «Навукова-практычны цэнтр НАН Беларусі па харчаванні» Святлана ВІСЛАВУХАВА. — Для стварэння прысмакаў без цукру, разлічаных на дарослых, мы выкарыстоўваем сёння пераважна падсалоджвальнік цукраспірт мальціт.
Яго каларыйнасць — 2,4 ккал/г, а ў цукру — 4 ккал/г. Іншы цукразамяняльнік практычна з нулявой каларыйнасцю — эрытрыт, пакуль яшчэ толькі спрабуем уводзіць яго ў рэцэптуры новых прадуктаў. Усе вырабы, якія ўтрымліваюць падсалоджвальнікі цукраспірты (мальціт, ізамальт, эрытрыт і іншыя) рэкамендуецца ўключаць у харчаванне патроху: рэакцыя на іх вельмі індывідуальная.
Для дарослых ласуноў навукоўцы распрацавалі з выкарыстаннем мальціту цукеркі, у якіх 22 % бялку, а таксама зефір, мармелад, шакалад, печыва з насеннем лёну і вотруб’ем. Дзецям усе падсалоджвальнікі заканадаўча забароненыя: яны могуць выклікаць засмучэнні стрававання, праблемы з мікрафлорай кішэчніка, алергіі. Таму ў кандытарскіх вырабах для гэтай катэгорыі ёсць цукар, але ў абмежаванай колькасці. Сярод іх — мармелад з даданнем соку, узбагачаны вітамінамі Е і групы В, печыва з вітамінамі А, Е, С, D3 і кальцыем, вырабленае на сметанковым масле і рапсавым алеі. Цяпер вучоныя працуюць над дзіцячым печывам, спрабуючы абысціся наогул без цукру, замяніўшы яго канцэнтраваным фруктовым сокам. Таксама ў мучныя вырабы плануюць дадаваць кунжутную і гарбузовую муку, узбагачаць іх біялагічна актыўнымі кампанентамі, жмыхам (у тым ліку растаропшы, рапсу, сланечніка). Стварыць выраб, разлічаны як на дарослых, так і на дзяцей, — задача з зорачкай.
І ўсё ж такія ёсць. Напрыклад, батончыкі-мюслі з высокім утрыманнем шматкоў зёлкавых культур з даданнем насення лёну, без глазуры.
— Па рэкамендацыі медыкаў мы імкнёмся ўключаць у рэцэптуру кандытарскіх вырабаў таксама харчовыя валокны (алігафруктозу, інулін, полідэкстрозу), якіх, відавочна, недастаткова ў рацыёне сучаснага чалавека, але якія вельмі неабходныя для здароўя страўнікава-кішачнага тракту, зніжэння халестэрыну і цукру ў крыві, кантролю вагі, падтрымання добрай мікрафлоры кішэчніка, — кажа Святлана Віславухава. — Наогул адсочваем усё найлепшае, што з’яўляецца ў замежнай харчовай прамысловасці. Спадзяюся, нам удаецца радаваць айчыннага спажыўца. Я часта бываю на рознага роду выстаўках, прэзентацыях нашай прадукцыі, і заўсёды прыемна, калі дарослыя і дзеці з задавальненнем частуюцца вырабамі, распрацаванымі з нашым удзелам. Гэта найлепшая ўзнагарода для нас.
Вольга ПАКЛОНСКАЯ,
Фота Лізаветы ГОЛАД.
