«Трамп і яго каманда грунтоўна і змястоўна правялі вельмі вялікую працу»  

Адказваючы на пытанне аб мірным плане ЗША па ўрэгуляванні канфлікту ва Украіне, кіраўнік дзяржавы заўважыў, што ў ім трэба прапісаць усё да дробязі. «Учора мы вельмі доўга гаварылі на гэту тэму з Уладзімірам Уладзіміравічам (Пуціным. — „Зв.“). Я так разумею, і ён, і я бачым пакуль неканчатковы варыянт і, калі можна так сказаць, неафіцыйны варыянт. Калі ён будзе перададзены па афіцыйных каналах расіянам, тады можна будзе гаварыць аб канкрэтных нейкіх рэчах, — заявіў беларускі лідар. — Але я сёння сказаў, што план працаздольны. І Уладзімір Уладзіміравіч прызнае, што гэта добрая аснова для перагавораў».  

Разам з тым Аляксандр Лукашэнка звярнуў увагу, што гэты план складзены ў спешцы: «Хай на мяне не пакрыўдзіцца каманда Трампа, але ён (план. — „Зв.“) складзены ў спешцы. Не хачу сказаць, што ўжо зусім на калене, але ў спешцы. Яго трэба прадставіць у зразумелым варыянце. Без шырокага тлумачэння, каб усё было канкрэтна. Калі там тэрытарыяльныя нейкія вырашаюцца пытанні, то ўсё павінна быць прапісана да метра, кіламетра. Якія войскі, дзе войскі, хто павінен быць, хто не павінен, — падкрэсліў беларускі лідар. — Усё павінна быць да дробязі прапісана. Шырокае тлумачэнне дазволіць потым у нейкім перыядзе часу... Па-свойму кожны будзе тлумачыць тыя ці іншыя пункты. Таму павінна быць абсалютна ўсё канкрэтна».
Паводле яго слоў, у цэлым амерыканцамі праведзена каласальная работа. Пры гэтым Аляксандр Лукашэнка пракаменціраваў шэраг выказванняў экспертаў і журналістаў, якія кажуць, што ЗША, напрыклад, улічылі патрабаванні Расіі, а ўкраінскія, наадварот, не ўлічваюцца. Прэзідэнт у сувязі з гэтым звярнуў увагу, што Дональд Трамп не толькі сустракаўся з Уладзімірам Пуціным у Анкарыджы, але і правёў шмат сустрэч з Уладзімірам Зяленскім, з еўрапейскімі лідарамі. 

«Вы што, думаеце, яны проста гарбату папілі? Трамп і яго каманда грунтоўна і змястоўна правялі вельмі вялікую работу. І з украінцамі, і з еўрапейцамі, і з расіянамі. І трэба Трампу аддаць у гэтым плане належнае. Таму казаць пра тое, што меркаванне і пазіцыю Расіі ўлічылі, а Украіны не, — гэта няправільна», — сказаў Прэзідэнт. Ён адзначыў, што пытанне ў іншым: Расія аказалася больш дагавораздольнай, чым Украіна. «Гэта трэба прызнаць. А потым ужо ўглыб лезці», — даў параду «аналітыкам» кіраўнік дзяржавы. 

«Калі б Украіна выканала Мінскія дамоўленасці, вайны б не было»  

Гаворачы пра Уладзіміра Зяленскага, Аляксандр Лукашэнка заўважыў, што калі б ён у пачатку ваенных дзеянняў паслухаўся парад, то не дайшло б да цяперашняй сітуацыі наогул. «А калі б Украіна выканала Мінскія дамоўленасці, вайны б не было. І Украіна была б у межах, як яны хочуць, 1991 года. Але калі Валодзя Зяленскі хоча паглядзець на рэаліі, я цяпер яму яшчэ раз, калі аказалася, што я тады меў рацыю, хачу не параду даць — хачу проста сказаць тое, што бачу я. Калі ты хочаш, каб Украіна захавалася ў тых межах, у якіх яна сёння ёсць (з улікам рэалій на фронце), трэба дамаўляцца, не трэба тарпедаваць перагаворны працэс», — заклікаў беларускі лідар. 

«Калі дзесьці нешта не можаце дамовіцца... А я з гэтай прапановы не ўбачыў, што там нельга дамовіцца па нейкіх пытаннях. Ну калі раптам... Там нейкая дэмілітарызаваная зона, кавалачкі і гэтак далей, на Данбасе... Ну пакіньце на потым, але спыніце вайну, дзе гінуць чужыя дзеці. Вось у чым галоўная праблема таго ж Зяленскага. Гэта трэба мець на ўвазе. І самае галоўнае, ты страціш краіну», — сказаў Аляксандр Лукашэнка. 

Прэзідэнт не выключыў, што Уладзімір Зяленскі зможа і ў гэтай сітуацыі знайсці ў свеце месца для жыцця сабе і блізкім. «А што будуць рабіць украінцы? Мільёны чалавек. Таму падумай, зыходзячы з рэальнай абстаноўкі, як захаваць тое, што ў цябе ёсць. А ў цябе ёсць усё: і выхад да мора, і Адэса твая, і Нікалаеў. А гэтага можа не быць. У адно імгненне, у адно імгненне. Таму трэба ўсё ўзважыць і прыняць узважанае рашэнне. І Трамп тут мае рацыю, калі ён падціскае адзін і другі бакі», — сказаў беларускі лідар.  

«У гэтай вайне баюся, што не будзе пераможцы»  

Аляксандр Лукашэнка таксама адзначыў, што негатыўную ролю цяпер адыгрывае Еўрасаюз. «Трэба спыніць гэту вайну. У гэтай вайне баюся, што не будзе пераможцы. Гэта катастрофа. Ведаеце, чаму не будзе, калі раптам... Ну а калі будзе пераможца — гэта не Еўрапейскі Саюз, калі ад іх адмовяцца ЗША, — сказаў кіраўнік дзяржавы. — Вось так экспромтам я магу сказаць. Мы падумаем яшчэ над гэтымі пытаннямі. Наперадзе вялікая, цяжкая работа. Там шмат чаго: і Запарожская станцыя, і золатавалютныя рэзервы Расіі... Там усё ўлічана. Не без інтарэсаў ЗША. Штрых Трампа, як эканаміста, там прысутнічае. Не буду канкрэтызаваць».  

Аляксандр Лукашэнка верыць, што канфлікт ва Украіне блізкі да заканчэння. «Як ніколі веру», — сказаў кіраўнік дзяржавы. Разам з тым Прэзідэнт заўважыў: «Гэта вайна, і ў любы момант можа быць непрадбачаная сітуацыя, якая можа ў цэлым павярнуць абстаноўку назад. Вайна ёсць вайна — вельмі крытычны момант у жыцці любога грамадства і краіны. Таму нельга расслабляцца. Трэба ўвесь час аднаму і другому боку быць у тэме».  

Кіраўнік дзяржавы яшчэ раз нагадаў пра прапановы каманды прэзідэнта ЗША па мірным плане, якія ў асноўным прыняты. «Я думаю, і еўрапейцы (Еўрасаюз. — „Зв.“) зразумеюць, што на гэта трэба ісці, і ўкраінцы. Ну што артачыцца еўрапейцам? Прапанова — 600 тысяч армія (ва Украіне. — „Зв.“). Еўрапейцы хочуць 800 тысяч. Ды Гасподзь з вамі! 600 тысяч трэба ўтрымліваць армію. У палякаў сёння (яна мацнейшая эканамічна краіна) — 200 тысяч. 800 тысяч! Вы ўяўляеце, у велізарнай Расіі амаль такая армія!» — адзначыў беларускі лідар.
«Ну вось такія (у ЕС. — „Зв.“) — чапляюцца за што папала. Значыць, справа не ў змесце вось гэтага праекта мірнага дагавора з пункту гледжання еўрапейцаў. Яны не хочуць гэтага міру. Толькі не разумею, навошта ім вайна. Яны яе не выйграюць. Кажуць, англічане там не вельмі прыстойную ролю адыгрываюць і занялі пазіцыю. Думаю, паразумнеюць», — сказаў Аляксандр Лукашэнка.  

Самае нармальнае рашэнне — вярнуцца або працягнуць перагаворы, якія былі праведзены ў 2015 годзе  

Адказваючы на пытанне, ці гатовы ён стаць пасрэднікам у мірным урэгуляванні, Прэзідэнт Беларусі сказаў: «Я не люблю ніякага пасрэдніцтва. Які я буду пасрэднік? Мы ж „агрэсары“ з Уладзімірам Уладзіміравічам, — іранічна заўважыў Прэзідэнт. — Вы ж чуеце: усе згодныя весці перагаворы ў Беларусі, супрацоўнічаць з Беларуссю. Акрамя Валодзі Зяленскага. Я ў чым яму насаліў? Таму я не імкнуся да гэтага». 

«Я ўчора сказаў: калі гэта трэба (а гэта самы аптымальны момант і для таго, каб выправіць тое, што было тады — Нармандская гэта чацвёрка, калі еўрапейцы прыязджалі без ЗША), самае нармальнае пытанне — вярнуцца або працягнуць перагаворы, якія былі праведзены ў 2015 годзе. Калі так, — калі ласка, калі ласка», — дадаў беларускі лідар.

Дарэчы, пра тое, што без ЗША канфлікт на Украіне не вырашыць, пра неабходнасць далучэння амерыканцаў да перагавораў па Украіне Прэзідэнт Беларусі гаварыў яшчэ ў 2015 годзе, калі Мінск прымаў «нармандскі фармат». Ужо пасля сустрэчы лідараў Расіі, Украіны, Германіі і Францыі ў нашай сталіцы ў інтэрв’ю амерыканскаму медыяхолдынгу «Блумберг» беларускі лідар дакладна адзначыў:  

«Больш за ўсё мяне насцярожвае ў гэтым кірунку тое, што да Мінскіх пагадненняў, да гэтага працэсу адкрыта не былі падключаны Злучаныя Штаты Амерыкі. Я лічу, што без амерыканцаў ва Украіне немагчымая ніякая стабільнасць... Калі амерыканцы хочуць, каб тут быў мір і стабільнасць, яны неадкладна павінны падключыцца да гэтага працэсу... Я б сказаў так: Злучаныя Штаты Амерыкі іграюць вырашальную ролю ў гэтым працэсе і з пункту гледжання ўнутрыпалітычных працэсаў у самой Украіне, і з пункту гледжання не „супакойвання“ Расіі, а з пункту гледжання, каб сесці за стол і дамовіцца з Расіяй па Украіне. Гэта вельмі важна».  

«У нас вельмі блізкія, добрыя адносіны з Кыргызстанам»  

Адказваючы на пытанні журналістаў, і ў тым ліку прадстаўнікоў СМІ Кыргызстана, Аляксандр Лукашэнка сказаў, што паміж Беларуссю і Кыргызстанам выдатныя адносіны. «Самае галоўнае — мы захавалі ўсё тое, што было паміж намі ў савецкія часы. Памятаеце, мы ў вас па дробязях нават — куплялі насенне буракоў. Таму што ў нас мы не маглі яго атрымаць. Надвор’е не тое. Мы нават гэта захавалі, не кажучы пра пастаўкі сюды нашай тэхнікі і гэтак далей. Апошнія год-два вы сталі багацейшымі, значна. Я заўважыў, вы шмат чаго будуеце. Малайцы! Па вядомых прычынах. Мы з расіянамі пад санкцыі трапілі. У Кыргызстане малайцы. Яны гэтым скарысталіся і правільна зрабілі», — сказаў Прэзідэнт.

«Другі момант, каб вы разумелі пра нашы адносіны: калі ўкраінцы пачалі разбураць інфраструктурныя аб’екты на тэрыторыі Расіі, перш за ўсё нафтаперапрацоўчыя, у вас знікла паліва. Вядома, мы па абавязацельствах сваім расіянам шмат чаго пастаўляем, магутныя два заводы (НПЗ, якія працуюць у Беларусі. — „Зв.“), але кіргізы папрасілі дапамагчы: „Няма паліва!“. Мы адгукнуліся, дамовіліся з Уладзімірам Уладзіміравічам, адарвалі кавалачак ад расіян і супрацоўнічаем з вамі. У нас вельмі блізкія, добрыя адносіны», — заявіў Аляксандр Лукашэнка.

Прэзідэнт таксама расказаў пра жыццё ў Беларусі экс-прэзідэнта Кыргызстана Курманбека Бакіева: «Бакіеў таксама добра жыве. Нармальна. Мы яго да вас не адпусцім ужо. Я яму сказаў: „Ніякіх паездак, хопіць! Жыві ў Беларусі“. Нармальна жыве. Я часам бываю ў яго ў гасцях, калі запрашае. Так што мы яго вам не аддадзім».

«Але ён вельмі пакутуе і сумуе па краіне. Усё мне кажа: вось хацеў бы хоць на магілу прыехаць да бацькі. Ну, гэта не справа, што кіргізы не могуць дазволіць свайму прэзідэнту прыехаць на магілу бацькі. Думаю, мы вырашым гэтае пытанне з цяперашнім кіраўніцтвам», — рэзюмаваў кіраўнік дзяржавы.