«Рэалізацыя ініцыятывы Прэзідэнта аб правядзенні першага рэферэндуму 14 мая 1995 года сведчыць аб жаданні кіраўніка дзяржавы прымаць важнейшыя рашэнні па развіцці дзяржавы выключна грунтуючыся на волі народа, — сказаў Ігар Карпенка. — Першы рэферэндум стаў адпраўным пунктам рэалізацыі народнай палітыкі Аляксандра Лукашэнкі, заклаў новыя традыцыі народаўладдзя ўжо ў суверэннай Рэспубліцы Беларусь. А потым ужо былі праведзены Усебеларускія народныя сходы, з’явілася публічнае абмеркаванне праектаў нарматыўных прававых актаў, сістэмная праца са зваротамі грамадзян і юрыдычных асоб, дыялогавыя пляцоўкі і сустрэчы ў працоўных калектывах».

За ўсе гэтыя гады Беларусь умацавала сваю незалежнасць і пабудавала дзяржаву для народа, адзначыў кіраўнік ЦВК. «Па заканчэнні часу можна з упэўненасцю сказаць, што рашэнні першага і наступных рэферэндумаў былі стратэгічна вернымі і кансалідавалі беларускае грамадства», — падкрэсліў Ігар Карпенка.

Першы рэферэндум у гісторыі Беларусі быў праведзены 14 мая 1995 года па ініцыятыве Прэзідэнта Аляксандра Лукашэнкі. На рэферэндум былі вынесеныя чатыры пытанні:

1) Ці згодныя вы з наданнем рускай мове роўнага статусу з беларускай?

2) Ці падтрымліваеце Вы прапанову аб усталяванні новых Дзяржаўнага сцяга і Дзяржаўнага герба Рэспублікі Беларусь?

3) Ці падтрымліваеце вы дзеянні прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, накіраваныя на эканамічную інтэграцыю з Расійскай Федэрацыяй?

4) ці згодныя вы з неабходнасцю ўнясення змяненняў у дзеючую Канстытуцыю Рэспублікі Беларусь, якія прадугледжваюць магчымасць датэрміновага спынення паўнамоцтваў Вярхоўнага Савета Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь у выпадках сістэматычнага або грубага парушэння Канстытуцыі?

Першыя тры пытанні выносіліся на абавязковы рэферэндум, а адказ на чацвёрты павінен быў мець рэкамендацыйны характар.

У ходзе ўсенароднага галасавання ініцыятывы кіраўніка дзяржавы атрымалі шырокую падтрымку грамадства. Паводле дадзеных Цэнтральнай камісіі Рэспублікі Беларусь па выбарах і правядзенні рэспубліканскіх рэферэндумаў, па першым пытанні за выказаліся 4 017 273 чалавекі (83,3%), супраць — 613 516 чалавек (12,7%); за адабрэнне другога пытання прагаласавалі 3 622 851 чалавек (75,1%), супраць — 988 839 чалавек (20,5%); па трэцім пытанні за выказаліся 4 020 001 чалавек (83,3%), супраць — 602 144 чалавекі (12,5%); за адабрэнне чацвёртага пытання прагаласавалі 3 749 266 чалавек (77,7%), супраць — 857 485 чалавек (17,8%).

У спісы грамадзян, якія маюць права ўдзельнічаць у рэспубліканскім рэферэндуме, былі ўключаныя 7 445 820 чалавек, у галасаванні на рэспубліканскім рэферэндуме ўзялі ўдзел 4 823 482 чалавекі (64,8%).

7 чэрвеня 1995 года Прэзідэнт Беларусі выдаў указы № 213 «аб зацвярджэнні эталона Дзяржаўнага герба Рэспублікі Беларусь і Палажэння аб Дзяржаўным гербе Рэспублікі Беларусь» і № 214 «Аб зацвярджэнні Палажэння аб дзяржаўным сцягу Рэспублікі Беларусь», якія заканадаўча замацавалі змяненне дзяржаўнай сімволікі.

Пасля рэферэндуму руская мова ў Беларусі набыла статус дзяржаўнай, прэзідэнт пашырыў свае паўнамоцтвы, а афіцыйнымі сімваламі краіны сталі Сучасны сцяг і герб. У красавіку 1996 года, абапіраючыся на вынікі рэферэндуму, Мінскам і Масквой быў падпісаны Дагавор аб утварэнні супольнасці Расіі і Беларусі, а ўжо ў снежні 1999 года была створана Саюзная дзяржава.