У Каляды на Каляды

«Гэй, гайда ў Каляды калядаваць!» — калісьці падобны каламбурны покліч моладзі выглядаў цалкам дарэчна і актуальна. У вёску з сапраўднай святочнай назвай, якая знаходзіцца на Вілейшчыне, снежнымі вечарамі прыходзілі вясёлыя, пераапранутыя калядоўшчыкі з усёй ваколіцы. Гэта цяпер тут пануе цішыня і ўсе жылыя дамы рознакаляровай вёсачкі можна пералічыць на пальцах, аднак жыхары Калядаў актыўна рыхтуюцца сустрэць свята Божага Нараджэння. Як гэта адбываецца, на свае вочы пабачылі карэспандэнты «Звязды».

Іосіф Браніслававіч Жураўскі, сын тамтэйшага солтыса, толькі-толькі вярнуўся з нядзельнага набажэнства ў даўгінаўскім касцёле і падпампоўвае кола ў сваёй чырвонай «пяцёрцы». На твары спадара Іосіфа, якога тут усе завуць проста Юзафам, добразычлівая ўсмешка. Яму ўжо за 80, але разам з жонкай ён яшчэ трымае кароўку, кабанчыка, час ад часу запрагае гожую кабылу Каштанку. З Аляксандрай Мікалаеўнай яны выгадавалі трох сыноў, згулялі залатое вяселле і рыхтуюцца да брыльянтавага! Амаль усё сваё жыццё Жураўскія прысвяцілі вёсцы са святочнай назвай і зусім не наракаюць на тое, як яно склалася.

— Чаму ў нашай вёскі такая прыгожая назва? — уваходзячы ў хату, кажа гаспадар. — Таму што на свята заснавалі! Праўда, як даводзілі іншыя, быў тут некалі чалавек па прозвішчы Каляда, але такіх я ўжо не памятаю. Жылі тут спрадвеку Жураўскія, Надольскія, Кур'яновічы, Савіцкія... Жылося ў нас весела. Хадзілі ў госці адно да аднаго, танцавалі польку ў клубе пад акардэон, скрыпачку і цымбалы. Каляды — каталіцкая вёска. У нядзелю ніхто не працаваў, а ўсе земляробчыя работы выконваліся да свят. Цяпер людзей паменшыла. Але жыць нам камфортна. Да нас аўталаўка прыязджае двойчы на тыдзень, пенсію прыносяць своечасова.

Пакуль спадар Іосіф узгадвае польскую школу, войта, які з праверкамі прыязджаў да бацькі, Аляксандра Мікалаеўна завіхаецца каля стала і пералічвае нашаму фотакарэспандэнту ўсё тое, што гатуе на свята Божага Нараджэння. А гэта і поліўка, посны салат з гароху, рыбная страва, кісель — на вігілію, тушаная гусь, каўбаскі пальцам пханыя, сала, вараная лапатка на само свята...

Мы крыху адцягваем увагу Жураўскіх ад хатніх клопатаў і выходзім з імі на роўную заасфальтаваную дарогу. З абодвух бакоў ад дарогі стаяць шарэнгамі прыгожыя дагледжаныя дамы. Але думкі аб тым, каб пастукаць у дзверы, перапыняе Аляксандра Мікалаеўна — стала ў большасці дамоў ніхто не жыве. Каляды па-сапраўднаму ажываюць летам, калі да нешматлікіх жыхароў прыязджаюць госці, а іншыя хаты запаўняюць дачнікі. Аднак і ў гэты дзень на ўездзе знайшлося некалькі дамоў, запоўненых гасцямі. Да майстравітага гаспадара, пчаляра Тадэвуша Ляшковіча і яго маці прыехалі сваякі з Маладзечна. Саша і Ваня, унукі Тадэвуша, з асалодай упрыгожваюць вокны дома гірляндай агеньчыкаў, у каляднае адзенне «апранаюць» стройную, гожую тую, а пасля бягуць грэцца ў цёплую хату да прабабулі. Пад гарбату яна просіць, каб дасталі старую кніжку, і нешта нетаропка перад ад'ездам расказвае малым. Вось вам і яшчэ адно свята — сямейнае, калі пад адным дахам збіраецца шмат родзічаў.

На развітанне гасцінны Тадэвуш махае рукой і кажа, каб прыязджалі летам, калі людзей будзе больш. І ў гэты момант вельмі хочацца, каб гэтым разам, як калісьці даўно, у святочныя хаты добрых калядцаў вечарам пастукалі сапраўдныя калядоўшчыкі і радасна заспявалі:

А ўчора з вячора засвяціла зора,
Зора засвяціла,
Ўвесь свет абудзіла.
Нам прыйшла навіна,
што Дзева Марыя нарадзіла Сына»

Тарас ШЧЫРЫ. Фота Анатоля КЛЕШЧУКА.
Вілейскі раён.