Сеткавае выданне zviazda.by

А ці не занадта мы захапіліся імпартазамяшчэннем? Несумненна, нацыянальная бяспека прадугледжвае ўласную вытворчасць некаторага асартыменту крытычна важнай прадукцыі. Але яе наменклатура, па вялікім рахунку, абмежаваная. Хоць, калі ўключыць буйную фантазію, яе можна пашыраць практычна да бясконцасці. Але ці ёсць у гэтым неабходнасць? Перш за ўсё фінансава-эканамічная. Прычым не столькі з пункту гледжання моманту, колькі доўгатэрміновых перспектыў. Ці не рызыкуем мы трапіць у пастку імпартазамяшчэння, калі будзем марнаваць сродкі і сілы на засваенне вытворчасці існуючай прадукцыі, але не застанецца сіл і рэсурсаў на распрацоўку тавараў будучыні? Той самай інавацыйнай прадукцыі, якая і забяспечвае высокую маржынальнасць і дазваляе ўмацоўвацца на стратэгічных рынках збыту і выходзіць на новыя.

Аднабаковае і дастаткова рэзкае закрыццё наглуха граніцы з Польшчай насамрэч датычыцца не толькі Варшавы, Мінска і дзяржаў, якія карысталіся гэтым трансеўразійскім маршрутам у тавараабароце. Кейс на беларуска-польскай граніцы можа мець больш значныя наступствы для глабальнай прасторы, бо ён стварае прэцэдэнт, калі адзін з бакоў па сваім жаданні блакіруе міжнародны транспартны калідор. І спрабуе гэты штучны бар’ер выкарыстоўваць у сваіх геапалітычных інтарэсах. Небяспечны прэцэдэнт для міжнароднага гандлю. У Варшавы могуць з’явіцца паслядоўнікі ў іншых частках свету. І да санкцыйнай дыпламатыі можа яшчэ дадацца транспартна-лагістычны ціск. Няўжо пачалася эпоха бар’ераў і перашкод?

Наша краіна паглыблена ў канфлікт ва Украіне. Не ў частцы ўдзелу ў ім, а ва ўрэгуляванні. Няхай не гучна і зусім не заўсёды публічна, але пытанні дээскалацыі праз беларускае пасярэдніцтва падымаюцца. І вырашаецца шэраг гуманітарных праблем. Той жа абмен палоннымі. Наладжванне такіх кантактаў для вялікай дыпламатыі таксама валодае велізарным значэннем. Пакуль невядома, у якім фармаце і ў якім геаграфічным пункце можа прайсці гістарычны саміт па пачатку канчатковага ўрэгулявання канфлікту ва Украіне. Не будзем гадаць і выказваць здагадкі, наколькі вялікі шанц Мінска стаць перагаворнай пляцоўкай. Але ў кіраўніцтва нашай краіны ёсць вялікія кампетэнцыі і псіхалагічнае разуменне першапрычын супрацьстаяння, пра якія шмат і часта кажуць, але ці зразумелыя яны тым жа заходнім палітыкам або з іншых рэгіёнаў?! І дыпламатычныя кансультацыі Беларусі валодаюць высокай унікальнасцю.

Міністэрства адукацыі выказала сваё меркаванне нарматыўна-прававым спосабам, абмежаваўшы выкарыстанне электронных прылад у храмах ведаў. Рашэнне па-рознаму ўспрынялі ў грамадстве: адны яго падтрымліваюць, іншыя — сумняваюцца ў яго мэтазгоднасці. Але ў цэлым наспявае больш шырокі дыскурс: якое месца сучасныя тэхналогіі (у тым ліку і штучны інтэлект) павінны займаць у сістэме адукацыі? Ці зможа ён справакаваць паўстанне машын або змяніць нашу свядомасць і захапіць свядомасць чалавецтва — пагроза пэўнай будучыні. Магчымая, але далёка не відавочная. А вось трансфармаваць адукацыю да агіднасці штучны інтэлект (як, зрэшты, і іншыя лічбавыя сістэмы) можа ўжо цяпер. Гэта рызыка сённяшняга дня. Іншае пытанне, як на яго рэагаваць?!