Што было, — было: у адным горадзе, каля дарогі (трэба разумець, праз недагляд камунальнікаў?) гадамі стаяла засохлае дрэва.
Міма яго цёмным вечарам праходзіў злодзей і ледзь не памёр ад страху, бо падумаў, што гэта нехта з міліцыі.
Потым ішоў маладзён і таксама ледзь не памёр, праўда, ад шчасця, бо дрэва прыняў за постаць каханай...
Дзіця ж, настрашанае казкамі, у тым месцы проста заплакала, бо яму здалося, што каля дарогі... прывід.
А дрэва між тым было проста дрэвам. Гэта людзі бачылі ў ім, што хацелі — кожны сваё.
Вы не верыце? Тады... чытайце — чарговыя варыянты подпісаў да чарговага конкурснага здымка. Для пачатку можна зірнуць на верхні і...
Першае, што кідаецца ў вочы (прынамсі, спадару Матошку з Расоншчыны):
Прыгажунь у краі многа:
Ім — што коней запыніць,
Што пажары патушыць,
Што бульдога ці гуль дога
К свайму сэрцу прытуліць.
Там, яшчэ раз гляньце на здымак, зайздроснае месцейка! Грэх не падзівіцца (разам са спадаром Камароўскім з Оршы), грэх не зразумець відавочнага:
Ад чаго сумуюць коні?
Ды ад страчаных надзей,
Што красуня хіба, поні
Мо прыгорне да грудзей.
А вось іх — дваіх — гэта наўрад ці...
Ёсць у коней і шмат іншых падстаў для смутку.
А на думку шаноўнага Мікалая Старых з Гомеля, прасцей «зарабляць на коціках, сабачках».
Гэта — лагічная выснова, а калі ведаць расцэнкі... Ад іх і радкі:
Забалелі ў коней ногі,
Коні просяць дапамогі...
Але ветурач спачатку
Пачала лячыць сабачку.
Абяцаў ёй гаспадар
Куды большы ганарар.
Ды яшчэ і зверху, можа, «накіне» — за ўвагу, за праяўленую любоў: з яе ж, і сапраўды, усё пачынаецца.
Прыклад? Ды калі ласка — ад сужэнцаў Астроўскіх з Мінска:
Змалку марыла Варвара:
Я — пайду ў ветэрынары!
...Ёсць дыплом!
І працу мае,
Ад якой — душа спявае:
Што ні дзень — настрой вясёлы,
Бо любоў ёсць да жывёлы.
Грошы, трэба разумець, таксама... (Анекдот адным радком: «Слепаваты ветэрынар чатыры месяцы выходжваў норкавую шапку»).
Адкуль — маеш мэту (ці мару)? Ідзі да яе! Не можаш ісці? Паўзі! Калі і гэта не можаш, — ляж і ляжы ў яе напрамку... Толькі так пераможаш!
Зрэшты, мы крыху адхіліліся: час вярнуцца да нашых... коней, якія, паводле слоў спадара Сабалеўскага з Узды, могуць... размаўляць, могуць дуроніка-сабачку жыццю павучыць. Даслоўна:
Ты не радуйся, міленькі,
Што на ручках носяць,
Што завуць цябе маленькім,
Услужыць не просяць...
Вось і з намі цётка Зося
Гэтак жа гуляла,
А пасля, з тае мілосці,
Хутка зацугляла.
Чытай: кось-кось — ды ў аглоблі?
Апынуўшыся там, адзін з коней дужа абураўся, крычаў: «Колькі можна ездзіць на мне?! Усё!.. Хопіць!»... Цяпер яго запрэглі ў плуг.
На здымку, паводле слоў спадара Матошкі, — два толькі што распрэжаныя... Адкуль і настрой:
Сумна косю з кабыліцай...
Ёсць нагода засмуціцца:
З чалавечай «мілаты»
Ім — плугі і хамуты...
А калі б, як пса, люлялі,
Весялей бы выглядалі!
Хто б спрачаўся, — спадар Валерый Гаўрыш з Чавусаў — ні ў якім разе! З яго «канверта» цалкам слушнае:
Ласка ўсім, відаць, да спадобы?
Але ж я хачу выдаць параду:
Гладзьце пысы ў рознай худобы —
Да каня ж — падыходзьце не ззаду,
Бо падковай ён так «пацалуе», — Ні адзін кастапраў не ўратуе!
Што праўда, тое праўда (механік аўтасэрвісу думаў, што адна конская сіла — гэта вельмі мала, пакуль не падышоў ззаду), і... як ёсць, так ёсць. Паводле слоў сужэнцаў Астроўскіх:
Зараз хіба ў заапарку
Можна ўбачыць коней у парку.
Мы пра іх — амаль забылі:
Нас імчаць — аўтамабілі.
Адметна, што сто гадоў таму іх мелі хіба што багацеі. Тыя (на хвіліначку!), што цяпер маюць... коней. А яшчэ і птушак, змей, рыб, катоў, сабак... Прычым, на думку спадарыні Чыгрынавай з Мінска:
Не жыццё — сюжэт для казкі
Ў шпіцаў, пудзеляў і хаскі!
Ды й балонкі-пекінесы
Нібы прынцы і прынцэсы...
Гора з ліхам папалам
Мо бяздомным дварнякам?
Акурат як коням са здымка... Ці ўсё ж кабыліцам?
Адна з іх, кажуць, вельмі здзівілася, калі баба — з калёс, а лягчэй не стала.
Тады яшчэ раз (з падачы спадара Камароўскага):
— Праз што вы, коні, звесілі
Разумныя галовы?
— Праз тое, што не весела
З «парадкаў» гэтых новых:
На ручках у матулек
Даўно ўжо звыкла бачыць
Не дзетак у затуллі,
А коцікаў-сабачак.
Пра іх жа — балючыя радкі ад спадарыні Ісакавай з аг. Сласцёны Чавускага раёна:
Коні, сабачка, жанчына —
Мілая сэрцу карціна!
Пяшчота бруіцца,
Любоў — цераз край!
Ды ўсё ж дыфірамбы
Спяваць пачакай,
Бо лепей, згадзіся,
Было б для пачыну:
Убачыць дзіця.
І мужчыну з жанчынай.
У той, што на здымку, паводле слоў спадарыні Чыгрынавай, імя цікавае.
І не толькі:
У Любавы — дзве забавы:
Конь ды Жулечка-пястушка...
Лепш бы к сэрцу прытуляла
Двух сыночкаў і дачушку.
Мудрасць прыходзіць з узростам. Часам узрост прыходзіць адзін... (З дыялогаў: «Доктар, мне 24 гады. Мае сябры ходзяць у клубы і тусяць там да ранку... Мне вось гэта зусім не цікава... Са мной нешта не так?» — «Сапраўды, але ж не хвалюйцеся: як паказала МРТ, у вас проста маюцца мазгі»).
А калі так, ды ў большасці, то:
Жывёлак песцім?
Маем права:
Жывём не горай за людзей!
Любіць сабак — чаму не справа?
Ды не забыцца б пра дзяцей!
Вось на гэтай аптымістычнай ноце (ад сужэнцаў Астроўскіх) і завяршыць бы чарговы конкурсны агляд. Але ж трэба падвесці вынікі.
Такім чынам, на мінулым конкурсным здымку (гл. нумар газеты за 2 жніўня альбо сайт — «Звязда», «Калейдаскоп», «Хто каго?») быў кот — кудлаты, мардаты... Акно, драбінка...
Аб тым, куды яна «вяла», найлепшыя радкі, паводле меркаванняў вялікага чытацкага журы, склалі мінчане, сужэнцы Астроўскія, спадары Мікуліч са Стоўбцаў і Сабалеўскі з Узды, спадарыні Чыгрынава з Мінска і Лабажэвіч...
З гэтым вось, апошнім, меркаваннем пагадзілася і журы маленькае рэдакцыйнае.
Такім чынам, прыз у выглядзе квартальнай падпіскі на дарагую сэрцу «Звязду» накіроўваецца ў Клецк.
Хочаце, каб найстарэйшая і адзіная (са штодзённых) беларускамоўная газета пяць разоў на тыдзень прыходзіла да вас? Тады варыянтаў два: альбо афармляць падпіску (сёння, дарэчы, яшчэ не позна), альбо...
Вы здагадаліся? Уважліва паглядзець на чарговы конкурсны здымак, прыдумаць подпіс (можна некалькі, але дасціпных, не больш за восем радкоў) і даслаць у рэдакцыю. Шанц на выйгрыш мае кожны.
Валянціна ДОЎНАР
P. S. Шчырыя прабачэнні тым, чые радкі не прайшлі строгага адбору — на гэты раз. Затое ў наступны...

Пішыце!