У чарзе на высяленне

Ка­му­наль­ні­кі ўпэў­не­ны, што даў­жні­коў бу­дзе менш, ка­лі іх пры­му­сіць пра­ца­ваць

Ня­даў­на ў Ма­гі­лё­ве двух бра­тоў пе­ра­ся­лі­лі з двух­па­ка­ёў­кі з усі­мі вы­го­да­мі ў ін­шае па­мяш­кан­не, дзе кух­ня і душ — агуль­ныя на не­каль­кі сем'­яў. Пры­чы­на ба­наль­ная. Муж­чы­ны жы­лі ў дзяр­жаў­най ква­тэ­ры і на пра­ця­гу го­да ні ра­зу не за­пла­ці­лі за ка­му­наль­ныя па­слу­гі. За­па­зы­ча­насць скла­ла ка­ля 3,4 міль­ё­на руб­лёў. Яшчэ 1,4 міль­ё­на на­бег­ла пе­ні. Су­ма не са­мая вя­лі­кая. Але, як ка­жуць спе­цы­я­ліс­ты, з іх не бы­ло чаго ўзяць. Абод­вум муж­чы­нам ка­ля 50 га­доў, але ні адзін з іх не пра­цуе.

— Мы цэ­лы год зай­ма­лі­ся гэ­ты­мі не­пла­цель­шчы­ка­мі, — ка­жа на­чаль­нік ма­гі­лёў­ска­га РКЦ № 1 Мар­га­ры­та Мар­ка­ва. — На­шых су­пра­цоў­ні­каў яны на­ват на па­рог не пус­ка­лі. Мы ім і ва­ду ад­клю­ча­лі, і элект­рыч­насць, але без­вы­ні­ко­ва. Яны вя­дуць аса­цы­яль­ны лад жыц­ця і, акра­мя га­рэл­кі, ні­чым не ці­ка­вяц­ца. Па­куль бы­ла жы­вая іх ма­ці, срод­кі па­сту­па­лі ў тэр­мін, по­тым — як ад­рэ­за­ла. З пен­сі­я­не­раў і тое ляг­чэй гро­шы спаг­наць. А гэ­та ж гуль­таі. Да­стат­ко­ва бы­ло б пра­ца­ўлад­ка­вац­ца груз­чы­ка­мі, каб па­га­сіць тую за­па­зы­ча­насць.

Між тым, тут па­га­вор­ва­юць аб чар­го­вых кан­ды­да­тах на вы­ся­лен­не. У гэ­тай сям'і так­са­ма ні­хто не пра­цуе. Міль­ён­ныя даў­гі толь­кі па­вя­ліч­ва­юц­ца, а на па­тра­ба­ван­ні раз­лі­чыц­ца чут­ны адзін ад­каз: «Не пла­ці­лі і пла­ціць не бу­дзем». На дум­ку Мар­га­ры­ты Мар­ка­вай, ка­лі б, як і ра­ней, іс­на­ва­ла кры­мі­наль­ная ад­каз­насць за дар­ма­ед­ства, зма­гац­ца з та­кой ка­тэ­го­ры­яй даў­жні­коў бы­ло б ку­ды ляг­чэй. Не вы­клю­ча­на, што іх на­ват ста­ла б менш. Ка­лі ча­ла­век за­ня­ты на пра­цы, у яго ня­ма ча­су зай­мац­ца глуп­ства­мі і піць га­рэл­ку.

На пер­шае каст­рыч­ні­ка даў­гі за «ка­му­нал­ку» толь­кі па РКЦ №1 скла­да­лі 230 міль­ё­наў руб­лёў. З па­чат­ку го­да тут пад­рых­та­ва­на 17 па­ке­таў на вы­ся­лен­не — яны да­ты­чац­ца лю­дзей, якія ўжо даў­но мах­ну­лі на ўсё ру­кой і жы­вуць цал­кам за кошт дзяр­жа­вы. У іх на­ват не за­ста­ло­ся ні­чо­га, што мож­на бы­ло б кан­фіс­ка­ваць, акра­мя ква­тэ­ры. І пе­ра­ехаць у менш кам­форт­нае жыл­лё — яшчэ не са­мы гор­шы для іх ва­ры­янт. Тыя ж, хто пра­пі­са­ны ў ін­тэр­на­тах і больш за паў­го­да не аплач­вае па­слу­гі, зу­сім па­збаў­ля­юц­ца жыл­ля. Іх вы­ся­ля­юць лі­та­раль­на на ву­лі­цу.

На­огул у Ма­гі­лё­ве ка­ля 4 ты­сяч даў­жні­коў, пра­тэр­мі­на­ва­ная за­па­зы­ча­насць якіх скла­ла ка­ля 3 міль­яр­даў руб­лёў. Гэ­тыя гро­шы маг­лі б пай­сці на па­трэ­бы гра­мад­ства і пры­но­сіць ка­рысць. А ў вы­ні­ку пры­хо­дзіц­ца тра­ціць яшчэ і да­дат­ко­выя срод­кі на тое, каб гэ­тыя даў­гі вяр­нуць. У пра­цэс за­цяг­ну­ты су­пра­цоў­ні­кі ЖКГ, на­та­ры­ят, суд­дзі, су­до­выя пры­ста­вы, мі­лі­цыя... Спра­ва, бы­вае, рас­цяг­ва­ец­ца на ме­ся­цы і на­ват га­ды.

Спа­чат­ку ка­му­наль­ні­кі зма­га­юц­ца сва­і­мі сі­ла­мі. Сё­ле­та ў ве­рас­ні ма­гі­лёў­скі Цэнтр га­рад­скіх ін­фар­ма­цый­ных сіс­тэм па­чаў да­сы­лаць СМС-па­ве­дам­лен­ні са зва­ро­там: «Апла­ці­це ка­му­наль­ныя па­слу­гі — за­ха­вай­це ва­ду, свят­ло, жыл­лё!» Уся­го бы­ло ад­праў­ле­на ка­ля ты­ся­чы па­ве­дам­лен­няў. У вы­ні­ку ад­гук­ну­ла­ся ка­ля 80% не­пла­цель­шчы­каў. Не­ка­то­рыя з іх апла­ці­лі «жы­роў­ку» на­ват цал­кам.

Яшчэ лепш да­па­ма­га­юць тэ­ле­фон­ныя на­гад­ван­ні аб даў­гах. Не па­спеў раз­лі­чыц­ца да 25 чыс­ла на­ступ­на­га ме­ся­ца — аў­та­ма­тыч­на трап­ля­еш у «чор­ны спіс». Не ва ўсіх вы­трым­лі­ва­юць нер­вы, ка­лі кож­ны дзень не­каль­кі ра­зоў на­гад­ва­юць аб не­пры­ем­ным. Ка­лі рэ­ак­цыі ні­я­кай, мож­на і на­са­мрэч за­стац­ца без ва­ды ці элект­рыч­нас­ці. Быў вы­па­дак, ка­лі 8-міль­ён­ны доўг быў ад­ра­зу ж па­га­ша­ны пас­ля та­го, як ка­му­наль­ні­кі прый­шлі ад­клю­чаць свят­ло. Не­зра­зу­ме­ла толь­кі: ка­лі ў ча­ла­ве­ка ёсць та­кія гро­шы, на­вош­та бы­ло ча­каць, па­куль на­бя­жыць аст­ра­на­міч­ная су­ма? Тым больш што за пра­тэр­мі­ноў­ку спа­га­ня­ец­ца яшчэ і пе­ня. Атрым­лі­ва­ец­ца на­ват да­ра­жэй, чым узяць крэ­дыт у бан­ку.

А со­ра­му коль­кі! На сай­це ЦГІС рэ­гу­ляр­на аб­наў­ля­юц­ца спі­сы не­пла­цель­шчы­каў. Адзін з на­вед­валь­ні­каў на­ват на­пі­саў у ка­мен­та­ры­ях: «Пра­ве­рыў усе проз­ві­шчы. Фу-у-у, май­го ня­ма». Але ж не ўсе та­кія са­рам­лі­выя. Не­ка­то­рыя на­огул аб­ра­жа­юц­ца, ка­жуць што гэ­та ўжо за­мах на іх аса­біс­тыя пра­вы.

— Кож­ны з нас па­ві­нен свое­ча­со­ва раз­ліч­вац­ца за па­слу­гі, — пад­крэс­лі­вае на­чаль­нік служ­бы ка­му­наль­ных сіс­тэм і раз­лі­каў ЦГІС Ма­гі­лё­ва Тац­ця­на Кор­шу­на­ва. — Ёсць лю­дзі, якія доб­ра ве­да­юць свае пра­вы і ні­чо­га не хо­чуць чуць пра аба­вяз­кі. Яны лі­чаць, што тое, чым яны ка­рыс­та­юц­ца, дзяр­жа­ве ні­чо­га не каш­туе. Але ж за­кон іс­нуе для ўсіх.

Да­рэ­чы, толь­кі за ве­ра­сень у Ма­гі­лё­ве за кошт пры­мя­нен­ня ўсіх ме­та­даў уз­дзе­ян­ня на сум­лен­не не­пла­цель­шчы­каў атры­ма­ла­ся зні­зіць дэ­бі­тор­скую за­па­зы­ча­насць на 367 міль­ё­наў руб­лёў.

Ка­неш­не, кож­ны ча­ла­век мо­жа ака­зац­ца на мес­цы даў­жні­ка. За­хва­рэў, на­прык­лад, ці тра­піў у цяж­кае фі­нан­са­вае ста­но­ві­шча. Але ж, як за­пэў­ні­ва­юць су­пра­цоў­ні­кі ЖКГ, заў­сё­ды мож­на знай­сці кам­пра­міс. Толь­кі трэ­ба, каб іні­цы­я­ты­ва зы­хо­дзі­ла ад са­мо­га ча­ла­ве­ка. Сі­ту­а­цыі на­кшталт «ня­ма чым пла­ціць, та­му што ні­дзе не пра­цую», не з'яў­ля­юц­ца змяк­чаль­ны­мі аб­ста­ві­на­мі. На­ват для са­цы­яль­на не­аба­ро­не­ных. У Ма­гі­лё­ве быў вы­па­дак, ка­лі 20-га­до­вы хло­пец, яко­му дзяр­жа­ва пра­да­ста­ві­ла са­цы­яль­ную двух­па­ка­ё­вую ква­тэ­ру, вы­ра­шыў не пла­ціць за па­слу­гі. У вы­ні­ку прый­шло­ся пе­ра­ехаць у менш кам­фар­та­бель­нае жыл­лё, за якое ён ця­пер раз­ліч­ва­ец­ца спраў­на. На­пэў­на, зра­зу­меў, што мо­жа стра­ціць і яго.

А вось шмат­дзет­ная ма­ці, якая пра­пі­са­на ў двух­па­ка­ёў­цы ра­зам з трыма не­паў­на­лет­ні­мі дзець­мі, па­куль яшчэ не ўяў­ляе, чым мо­жа за­кон­чыц­ца яе іг­на­ра­ван­не «жы­ро­вак». Яе доўг склаў больш за 7,5 міль­ё­на руб­лёў, а пе­ня і на­огул «пе­ра­ва­лі­ла» за 16 міль­ё­наў. На­мес­нік на­чаль­ні­ка РКЦ №3 Але­ся Лі­січ­кі­на ка­жа, што на пра­ця­гу апош­ніх 9 га­доў жан­чы­на част­ко­ва раз­ліч­ва­ла­ся за па­слу­гі — і тое за кошт ад­рас­най да­па­мо­гі, а сё­ле­та на­ват і па да­па­мо­гу не звяр­та­ла­ся. Па­куль спра­ву вы­ра­шы­лі аб­ме­жа­ваць кан­фіс­ка­цы­яй ма­ё­мас­ці. Але, ка­лі так і да­лей пой­дзе, на­пэў­на, ёй так­са­ма да­вя­дзец­ца змя­ніць мес­ца жы­хар­ства. Вось толь­кі дзя­цей шка­да...

Нэ­лі ЗІ­ГУ­ЛЯ.