Аб фармаванні кустоў варта задумацца яшчэ на этапе высадкі расады: схема пасадкі перцу ў цяпліцы можа сур'ёзна паўплываць на гэты працэс. Акрамя таго, пажадана прадумаць канструкцыю шпалераў для высакарослых сартоў, у якіх кожная шкілетная галінка падвязваецца асобна.
Да пэўнага моманту перац расце ў адно сцябло, але пры дасягненні вышыні 15-20 см (у залежнасці ад сорту) пачынае разгаліноўвацца, утвараючы некалькі галін. На месцы разгалінавання фарміруецца першы кветкавы бутон, які называюць каронным.
Яго для лепшага галінавання і развіцця куста варта выдаліць.
Часцей за ўсё расліны фармуюць у дзве-тры галінкі, пакідаючы наймацнейшыя з тых, якія сфарміраваліся са скрыжавання з каронным бутонам. Астатнія прышчыпваюць — гэта значыць, абразаюць пункт росту, верхавіну.
Як правіла, да згаданага моманту на кусце ўтворыцца ўжо 10—12 лістоў. Астатнія галінкі першага парадку называюць шкілетнымі, яны і будуць складаць куст.
Шкілетныя галінкі неўзабаве пачынаюць галінавацца гэтак жа, як асноўнае сцябло, утвараючы «відэльчык», у цэнтры якога фарміруецца бутон.
З такімі разгалінаваннямі паступаем аналагічна: пакідаем наймацнейшыя, а слабыя прышчыпваем вышэй ад кветкавай пупышкі і першага ліста.
Для даведкі. Пакідаць адзін ліст на галінках, якія выдаляюцца, трэба абавязкова, бо ён сілкуе размешчаную пад ім завязь будучага плода.
З кожным наступным разгалінаваннем паступаем гэтак жа, прышчыпваючы слабыя галінкі над першым лістком.
На кожным разгалінаванні з'явяцца кветкавыя бутоны, а пасля завязі. Іх пакідаюць, а тыя, што вырастаюць у міжвузеллі, выдаляюць. Усяго на адным кусце дастаткова пакінуць 15-25 пладоў.
Варта перыядычна аглядаць куст і выяўляць бясплодныя галінкі, выдаляючы іх. Яны ўтворацца ніжэй ад таго месца, дзе разгалінуецца галоўнае сцябло.
Там жа варта выдаляць і лісты, якія ніяк не ўдзельнічаюць у сілкаванні завязяў, але зацяняюць пасадкі і высмоктваюць з расліны сокі.
Парада. Адначасова з такім мерапрыемствам выдаляйце з куста пашкоджаныя і хворыя лісты, дзе б яны ні раслі. Цана пытання — здароўе ўсёй расліны.
Важна памятаць, што ўтварэнне завязяў, рост і паспяванне пладоў залежаць у першую чаргу ад асвятлення. Калі расліне бракуе святла, нават пры багатым цвіценні плады могуць не завязацца.
Таму па меры росту трэба будзе абразаць усё лішняе лісце:
Лісце на асноўным сцябле абразаюць, калі плод з першага разгалінавання дасягне тэхнічнай спеласці (адпаведнага сорту памеру і формы).
Калі вырастуць плады на другім разгалінаванні, выдаляюць лісты, размешчаныя пад ім.
Увага! За адзін раз можна зразаць не больш за два лісты!
Аналагічна паступаюць з лістамі пад усімі астатнімі пладамі, якія спеюць. Але апошняе выдаленне трэба зрабіць прыкладна за паўтара месяца да заканчэння сезона і канчатковай уборкі ўраджаю. На гэты час расліну варта пакінуць у спакоі.
Калі на кусце ўтварылася дастатковая колькасць пладоў, паскорыць іх рост дапамагае прышчыпванне пунктаў росту на асноўных галінах. Расліна перастае расці і траціць сілы на новыя завязі, поўнасцю накіроўваючы іх на ўжо існуючыя.
Гэты працэс таксама павінен быць ажыццёўлены за паўтара месяца да меркаванага заканчэння вырошчвання перцу.
Ірына ТАМКОВІЧ
З мастацтвам па жыцці.
Баявое ўзаемадзеянне найвышэйшага ўзроўню.
«Дзесяцігоддзі школьнае харчаванне нашых дзяцей будавалася на аснове зборніка рэцэптур».