Навошта патрэбны артапедычныя вусцілкі? Дзе іх купіць і як насіць? Ці ўсім паказаны такія вусцілкі і пры якіх дыягназах яны прызначаюцца часцей за ўсё?
Плюсы і мінусы аптэчных вусцілакРазнастайнасць відаў уставак у абутак, якія мы ва ўжытку завём артапедычнымі вусцілкамі, вялікая. І пра кожны тып у інструкцыях для карыстальніка гаворыцца, што яны ідэальна падыходзяць «для падтрымкі ступні, палягчэння дыскамфорту, зніжэння ціску, болі, дысбалансу і іншых сімптомаў, выкліканых дэфармацыямі ступні і галёнкаступнёвага сустава». Але калі так, то як іх выбіраць? Па цане? Вытворцы? Наяўнай паталогіі?
Па-першае, вылучым дзве галоўныя катэгорыі: вусцілкі, якія можна набыць у аптэцы, без рэцэпта ўрача, і вусцілкі (ці, як іх называюць па-навуковаму, артэзы ступні), прызначаныя і падабраныя доктарам і вырабленыя па індывідуальнай замове. Плюсы гатовых вусцілак відавочныя. Яны адносна танныя, і купіць іх лёгка. Але ёсць і мінусы — такія вырабы ліквідуюць толькі невялікі дыскамфорт, аказваюць мінімальны эфект разгрузкі ступні. Індывідуальныя ж артапедычныя вусцілкі прызначаюцца доктарам пасля агляду і дыягностыкі, фарміруюцца з улікам структуры і функцый ступні пэўнага пацыента.
Гатовыя артапедычныя вусцілкі адрозніваюцца па канструкцыі: каркасныя і бескаркасныя. Мабыць, раней адрозненні былі больш заўважныя. Каркасныя мадэлі мелі цвёрдую аснову (пластык, карбон, смала, сталь і інш.). Задачай такіх вусцілак была структуральная падтрымка зводу, асабліва пры рэабілітацыі пасля траўмаў і хірургічнага ўмяшання. Але ступня — не статычная структура, і такая «падпорка» зводу парушае яе натуральныя рухі пры апоры, перакаце і адштурхванні, што пагаршае наяўныя функцыянальныя паталогіі. І таму ў сучасных каркасных вусцілках выкарыстоўваюцца больш эластычныя матэрыялы.
Бескаркасныя вусцілкі робяць з мяккага матэрыялу. У сваёй канструкцыі яны маюць рэбры жорсткасці, што дазваляе ім трымаць форму, валодаюць нядрэннымі амартызацыйнымі ўласцівасцямі і могуць прызначацца пацыентам з захворваннямі і дэфармацыямі ступняў, а таксама людзям з павышанай фізічнай актыўнасцю (напрыклад, спартсменам) або празмернай нагрузкай на ступні. Такія вусцілкі робяць хаду камфортнай, прымяняюцца пры плоскаступнёвасці, пры болях у нагах, дэфармацыі пальцаў, захворваннях суставаў і пазваночніка, пры артрытах, артрозах, цукровым дыябеце, варыкозе, а таксама рэкамендуюцца пры цяжарнасці.
Пры выбары вусцілак урач будзе абапірацца на вынікі дыягностыкі і антрапаметрычныя даныя пацыента: рост, вага, узровень і асаблівасці паўсядзённай фізічнай актыўнасці. Да ўвагі бярэцца не толькі памер нагі, але і тып упадабанага абутку: ёсць мадэлі, разлічаныя толькі на спартыўны абутак (напрыклад, аб’ёмныя двухслаёвыя або з шырокім пярэднім аддзелам), а ёсць і тыя, што выдатна падыдуць для мадэльнага абутку. Самае галоўнае — перад тым, як купіць гатовыя вусцілкі, раім звярнуцца па кансультацыю да спецыяліста: шматлікім пацыентам падыходзяць серыйныя мадэлі, калі мэта — зняць празмерную нагрузку, але пры наяўнасці дэфармацый ступні для аптымальнага тэрапеўтычнага эфекту часта патрэбныя менавіта індывідуальныя артэзы ступні, вырабленыя з улікам анатамічных асаблівасцяў канкрэтнага чалавека.
Пры выяўленых дэфармацыях ступні і пашкоджанні суставаў урач прызначыць індывідуальныя артэзы ступні — вусцілкі, вырабленыя па індывідуальнай замове. Зрэшты, такія канструкцыі будуць выдатнай прафілактыкай хвароб ступняў для кожнага чалавека: яны максімальна карысныя пры любых дэфармацыях ступняў, нармалізуюць рухальныя функцыі і работу мышц усяго цела, дазваляючы хадзіць без болю і стомленасці.
Алена КРАВЕЦ
З мастацтвам па жыцці.
Баявое ўзаемадзеянне найвышэйшага ўзроўню.
«Дзесяцігоддзі школьнае харчаванне нашых дзяцей будавалася на аснове зборніка рэцэптур».
