Майстар вытворчага навучання такарнай справе: Заняткі павінны праходзіць выключна ў пазітыўным ключы

Прэм’ера рубрыкі! Быць прафесіяналам — важна, а вышэйшы пілатаж — уменне дзяліцца сваім майстэрствам з маладым пакаленнем. Прычым рабіць тое, натхняючы на вынікі, абуджаючы жаданне ўдасканальвацца і расці ў выбранай сферы — гэта ўжо рэдкі талент. У Год якасці «Чырвонка. Чырвоная змена» распачынае праект «Вітражы майстэрства», у якім мы будзем знаёміць вас з тымі людзьмі — выкладчыкамі, настаўнікамі, майстрамі, — якія штодзень запальваюць агонь любові да працы ў вачах сваіх навучэнцаў. Знаёмцеся, а таксама падказвайце нам новых герояў для публікацый, бо вы лепш за ўсіх ведаеце, хто яны — вашы сапраўдныя аўтарытэты ў прафесіі.

Віктар Мікалаевіч Аўраменка ўжо больш за 30 гадоў працуе майстрам вытворчага навучання такарнай справе ў філіяле БНТУ «Мінскі дзяржаўны машынабудаўнічы каледж». Ён перакананы: майстар — творчая натура і яго заняткі павінны праходзіць нязмушана — выключна ў пазітыўным ключы. 

Карэспандэнт «Звязды» наведаў адзін з урокаў вытворчага навучання, які праходзіў пад кіраўніцтвам Віктара Аўраменкі. Уражанняў — мора, але пра ўсё па парадку.

Адчыняеш дзверы ў майстэрню і як быццам трапляеш у зусім іншы свет. На сцяне — надпіс: «Нельга ў працы сумяшчаць мікроны дакладнасці і тоны бруду», а вакол — станкі і моладзь, якая імкнецца да тых самых мікронаў дакладнасці ў такарнай справе. Тут, у майстэрнях, навучэнцы каледжа атрымліваюць дадатковую спецыяльнасць. Спачатку на другім курсе яны прыходзяць сюды на азнаямленчую практыку на тры тыдні, а ўжо на трэцім курсе працуюць тут 2,5 месяца, каб здаць на трэці разрад і атрымаць новую працоўную прафесію.

— Гэтая група ў мяне надзвычайная. У іх асноўная спецыяльнасць «Рухавікі ўнутранага згарання», — расказвае Віктар Аўраменка, назіраючы за працай падапечных. — Ды і наогул навучэнцы мне ў асноўным добрыя трапляюцца. Мае выпускнікі неаднаразова першыя месцы займалі на конкурсе прафмайстэрства на Мінскім трактарным заводзе.

Разам з тым майстар перакананы, што на першым занятку навучэнцаў абавязкова трэба напалохаць. А ўжо на ўсіх наступных паступова здымаць стрэс. Чаму так?

— Такарная справа вельмі цікавая, але найперш трэба памятаць пра ахову працы, — тлумачыць суразмоўца. — Нельга, каб у працэсе прытупілася асцярожнасць. Навучэнцы павінны адчуваць, што працуюць у зоне павышанай небяспекі. Таму кожны раз паўтараю сваім вучням бяспечныя прыёмы працы і караю, калі гэта не выконваецца.

Гучыць сурова, аднак, як аказалася, самая суровая мера — гэта атрыманне «пакета», што азначае ганаровае права на пазачарговую прыборку майстэрні.

Урок вытворчага навучання такарнай справе пачынаецца а 8-й і доўжыцца да 14 гадзін дня. Самае першае па праграме — уступны інструктаж. У класе майстар тлумачыць тэму ўрока, паказвае адукацыйныя фільмы, адказвае на пытанні. А далей — асноўная частка занятку, якая праходзіць у майстэрні, дзе навучэнцы атрымліваюць заданне і самастойна адпрацоўваюць прыёмы.

А што рабіць для таго, каб на ўсіх этапах навучання хлопцы не толькі слухалі, але і чулі майстра? Віктар Мікалаевіч на гэта мае адназначны адказ: трэба быць прафесіяналам у сваёй справе.

— Яны прыйшлі вучыцца, і калі бачаць перад сабой прафесіянала, — гэта для іх найвышэйшы аўтарытэт. Таму майстру-практыку прасцей весці заняткі, чым выкладчыку, — разважае суразмоўца.

Прафесіяналізм самога Віктара Аўраменкі заўважны на занятках няўзброеным вокам. За плячыма ў майстра — восем гадоў працы токарам-універсалам на Мінскім трактарным заводзе. Таксама ён мае вышэйшую педагагічную адукацыю, шматлікія прызавыя месцы на конкурсах прафесійнага майстэрства, ганаровую грамату ад Міністэрства адукацыі і дзівосныя работы, гледзячы на якія ўзнікае толькі адно пытанне: як гэта можна было зрабіць на звычайным такарным станку?

Дарэчы, Віктар Мікалаевіч паказаў мне адзін з конкурсных «твораў». Гэта два шары з суцэльнага кавалка металу. У першым майстар, як у матрошцы, вывастрыў па чарзе тры дванаццаціграннікі, а ў другім — тры кубы. Такія работы — паказчык прафесіяналізму і кваліфікацыі майстра, якім можа пазайздросціць нават самы дасведчаны токар.

Яшчэ Віктар Аўраменка перакананы, што ў яго вельмі творчая прафесія. На занятках ён і сцэнарыст, і рэжысёр, і акцёр, і псіхолаг.

— Майстар павінен мець жалезнае цярпенне. Ніколі нельга абражаць навучэнца, як бы гэта цяжка ні было. Трэба заўсёды паважаць чалавека. А то, не дай бог, павысіш голас — вучань замкнецца, і занятак тады ўжо ўсім будзе не ў радасць, — дзеліцца думкамі наш герой.

Таму Віктар Мікалаевіч на працягу ўсёй сваёй працы імкнецца знаходзіць кантакт з моладдзю, ісці ў нагу з часам, пастаянна развівацца, захапляць навучэнцаў такарнай справай і, канешне, да ўсяго ставіцца з гумарам.

Лізавета ГОЛАД

Фота аўтара