Некаторыя навукоўцы сцвярджаюць, што многія вітаміны з гародніны і садавіны знікаюць ужо праз тры месяцы пасля таго, як іх пазбавілі мацярынскага падсілкоўвання (г.зн. сарвалі з дрэва або выкапалі з зямлі). А што ж узімку?
Прырода ўсё прадугледзела і не пакінула нас у бядзе. У паўночных краях растуць вечназялёныя дрэвы і хмызнякі. Гэта — хвоі, елкі, ядловец. Іх іголкі (перайначанае лісце) зімой утрымліваюць у сабе вітаміну С нават больш, чым улетку. Утрымліваюць усе віды хваёвых дрэў і вітаміны групы В (В1, В2), К, Р, правітамін А (карацін), шматлікія мікраэлементы і іншыя карысныя для чалавека рэчывы (эфірны алей, смалу, таніды).
У цяжкія дні блакады Ленінграда была арганізавана масавая вытворчасць хвойнага напою, які выратаваў жыццё многім людзям. Бо ўстаноўлена, што ў шклянцы хвойнага напою столькі ж вітаміну С, колькі ў шклянцы лімоннага і таматнага соку.
Падчас вайны хвойны напой ужывалі і салдаты, якія трапілі ў акружэнне, і параненыя ў шпіталях, і партызаны, і выхаванцы дзіцячых дамоў.
Каб прыгатаваць гэты напой, бяруць шклянку здробненай ігліцы, расціраюць яе ў ступцы, заліваюць 0,5 л халоднай гатаванай вады, настойваюць 1—2 сутак, працэджваюць і выпіваюць увесь атрыманы аб'ём вадкасці малымі порцыямі за двое сутак. Добра дадаваць у гэты напой трошкі журавінавага або яблычнага соку (чайную лыжку ў шклянку настою) ці ўжываць упрыкуску з 1 чайнай лыжкай мёду. Толькі варта мець на ўвазе, што галінкі са свежай ігліцай, якія ляжаць у снезе, захоўваюць вітамін С на працягу трох месяцаў, а тыя, што знаходзяцца ў пакоі, пачынаюць губляць вітаміны ўжо на трэція суткі.
Усім вядома, што хвоя, елка, ядловец ачышчаюць паветра ад шкодных газаў, пылу, небяспечных мікраарганізмаў і насычаюць яго карыснымі фітанцыдамі, духмянымі эфірамі. Не дзіва, што менавіта ў хваёвых барах будуюць санаторыі для хворых на сухоты.
Фармацэўтычная прамысловасць вырабляе з хвоі шэраг прэпаратаў, якія выкарыстоўваюцца пры лячэнні многіх захворванняў. А я прапаную шаноўным чытачам рэцэпт сасновага мёду: 1 кг пупышак, абавязкова сабраных у красавіку, заліць 3 л кіпеню, варыць на малым агні паўгадзіны. Дадаць 3 кг цукру, яшчэ варыць 3—5 хвілін і ў цёплым выглядзе разліць у чыстыя сухія слоікі. Прымаць па 1 чайнай лыжцы з гарбатай на працягу аднаго тыдня пры прастудных захворваннях.
Жадаю ўсім добрага здароўя!
Лідзія НАВІЧЫХІНА, трававед
«Дзесяцігоддзі школьнае харчаванне нашых дзяцей будавалася на аснове зборніка рэцэптур».
Што за таемнымі дзвярыма?
