Шматлікія спробы фальсіфікацый гістарычных фактаў, звязаных з падзеямі Другой сусветнай вайны, якія асабліва пачашчаюцца напярэдадні памятных для беларускага народа дат, вымушаюць навукоўцаў, журналістаў і грамадскіх дзеячаў рэгулярна звяртацца да мінулага, адстойваць гістарычную праўду. Своеасаблівым адказам псеўдагісторыкам стаў круглы стол «Каб памяталі. Карныя аперацыі нацыстаў на тэрыторыі Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Усенародная партызанская барацьба. Уклад сучаснай моладзі ў пошукавы рух», які адбыўся ў прэс-цэнтры Дома прэсы.
Як паведаміў начальнік упраўлення па ўвекавечанні памяці абаронцаў Айчыны і ахвяр войнаў Узброеных Сіл Міністэрства абароны Беларусі Сяргей ВАРАНОВІЧ, сёлета палявыя работы запланаваны на 147 пошукавых аб'ектах у 48 раёнах усіх абласцей краіны, а таксама ў Мінску і Гродне. «Палявыя пошукавыя работы ўжо праведзены на шасці планавых і трох дадатковых аб'ектах, — удакладніў начальнік упраўлення. — Мясцовым выканаўчым і распарадчым органам для далейшага перапахавання перададзены астанкі 360 загінулых. За дадзены перыяд выяўлены чатыры ўзнагароды: тры медалі «За адвагу» і адзін «За баявыя заслугі». Устаноўлена пяць імён загінулых. Акрамя таго, сёлета плануецца правядзенне палявых пошукавых работ на сямі аб'ектах, дзе, па папярэдняй інфармацыі, знаходзяцца пахаванні ахвяр генацыду: мясцовага насельніцтва і савецкіх ваеннапалонных».
У адпаведнасці з пастановай Міністэрства абароны, у палявых пошукавых работах разам з вайскоўцамі 52-га асобнага спецыялізаванага пошукавага батальёна могуць удзельнічаць і прадстаўнікі грамадскіх арганізацый. Актыўна да пошукавай работы далучаецца моладзь. Аб тым, што тэма захавання гістарычнай памяці не чужая для сучасных падлеткаў і маладых людзей, сведчыць і шэраг патрыятычных праектаў, рэалізаваных Беларускім рэспубліканскім саюзам моладзі.
— У прыватнасці, два гады таму мы ініцыявалі праект па стварэнні нацыянальнага альбома памяці «Беларусь памятае. Родныя твары Перамогі», — удакладніў другі сакратар Цэнтральнага камітэта Беларускага рэспубліканскага саюза моладзі Аляксандр ПРОХАРАЎ. — Амаль кожны з членаў нашай арганізацыі сабраў інфармацыю аб сваім дзядулі, прадзядулі, які прымаў удзел у Вялікай Айчыннай вайне. У выніку найбольш цікавыя фотагісторыі ўвайшлі ў асобнае выданне. Таксама створаны віртуальны фотаальбом, які можна ўвесь час дапаўняць. Актыўна працуем у мемарыяльным комплексе «Трасцянец»: наша задача — узнавіць памяць аб нашых суайчынніках, якія прайшлі праз канцлагер, праз гэтую машыну смерці».
Дацэнт кафедры гісторыі паўднёвых і заходніх славян гістарычнага факультэта Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта Сяргей АЛЕКСАНДРОВІЧ спыніўся на тактыцы і эфектыўнасці партызанскага руху на тэрыторыі Беларусі, каторы раз развеяў многія міфы, звязаныя з партызанамі. Адзін з самых распаўсюджаных — карныя аперацыі нямецка-фашысцкіх захопнікаў з'яўляліся адказам на антыфашысцкія дзеянні партызан. Аднак апраўдання бесчалавечнасці гітлераўцаў быць не можа. «Калі паглядзець на практыку нямецка-фашысцкіх войскаў, то яшчэ да таго, як партызанскі рух на тэрыторыі Беларусі набыў масавы характар, карныя аперацыі ўжо ажыццяўляліся: людзей знішчалі альбо па факце іх этнічнай прыналежнасці, як яўрэяў, альбо па той прычыне, што некаму падалося, што яны маюць пэўныя сувязі з партызанамі, — падкрэсліў вучоны сакратар Беларускага дзяржаўнага музея гісторыі Вялікай Айчыннай вайны Валерый НАДТАЧАЕЎ. — Такі крывавы шлейф за акупантамі цягнецца з самых першых тыдняў Вялікай Айчыннай вайны. У экспазіцыі чацвёртай залы нашага музея, дзе раскрыта тэма абароны Магілёва, змяшчаецца фотаздымак камандзіра 172-й стралковай дывізіі Міхаіла Раманава. У час прарыву з акружэння генерал-маёр быў паранены. У вёсцы Барсукі хавала Раманава, а таксама аказвала яму медыцынскую дапамогу сям'я Асмалоўскіх. 22 верасня 1941 года, падчас прачэсвання мясцовасці, гітлераўцы даведаліся, што ў хаце Асмалоўскіх хаваецца паранены савецкі афіцэр. Генерала ўзялі ў палон, сям'ю разам з суседзямі (усяго 13 чалавек!) расстралялі. Ніякай сувязі гэтая сям'я з партызанамі не мела...»
«Гэтае мерапрыемства і падобныя, якія апошнім часам праводзяцца, маюць мэту адэкватнай ацэнкі геапалітычных зрухаў, якія цяпер адбываюцца ў свеце, сутнасці глабальнай нестабільнасці і спроб канчатковай ліквідацыі Ялцінска-Патсдамскай сістэмы забеспячэння міжнароднай бяспекі, — зазначыў прафесар кафедры ідэалагічнай работы і сацыяльных навук Ваеннай акадэміі Беларусі Уладзімір МАКАРАЎ. — Пакуль памяць аб Вялікай Айчыннай вайне, аб Вялікай Перамозе з'яўляецца тым бар'ерам, які не дазваляе здзейсніць бліцкрыг у глабальным маштабе. Уся Беларусь — гэта вялізны помнік. Помнік няскоранаму народу. Хто не памятае свайго мінулага, асуджаны перажыць яго зноў».
Вераніка КАНЮТА
Прэв’ю: БелТА
Сумесныя праекты ядзерных тэхналогій.
У парадку дня — зацвярджэнне Канцэпцыі нацбяспекі і Ваеннай дактрыны.
