Што кожны павінен ведаць пра бяспеку падчас ціхага палявання

Грыбны сезон стартаваў. І калі адны аматары ціхага палявання запомняць яго па багатым ураджаі лясных дароў, то іншыя — па доўгіх гадзінах чакання, пакуль ратавальнікі знойдуць іх недзе ў гушчары, а то і ў балоце.

Штогод у беларускіх лясах губляюцца сотні чалавек. 79-гадовая жанчына не стала выключэннем. Пенсіянерка цудам выжыла дзякуючы таму, што набрыла на кукурузнае поле. Жыхарка Глускага раёна 13 кастрычніка мінулага года пайшла ў лес у грыбы і не вярнулася, паведамляла прэс-служба Міністэрства па надзвычайных сітуацыях Беларусі. Пенсіянерка згубілася каля вёскі Поблін, блукала тры дні і чатыры ночы. Мабільнага тэлефона з сабой не было, яе шукалі ратавальнікі, работнікі міліцыі, лясгаса, валанцёры і мясцовыя жыхары. Яна цудам засталася жывая: набрыла на кукурузнае поле паміж вёскамі Поблін і Розлевічы і сілкавалася зернямі. Калі пенсіянерку знайшлі, яна была ў свядомасці, але без сіл. У першую чаргу жанчына папрасіла вады — яна адчувала моцную смагу. Пацярпелую перадалі медыкам.

— Штогод мы рэагуем на 100–400 выпадкаў. Шмат залежыць ад надвор’я і ўраджайнасці. Самым пікавым быў 2017 год. Сёлета чэрвень выдаўся засушлівым, у органы ўнутраных спраў паступалі адзінкавыя звароты. Састарэлыя грамадзяне хадзілі па сваіх грыбных і ягадных месцах на разведку. Усіх, хто прападаў у траўні-чэрвені, удалося ўстанавіць. А ўжо першыя выхадныя ліпеня падарылі нам цэлы букет трывожных сігналаў з усіх рэгіёнаў краіны, — расказаў начальнік аддзела арганізацыі вышуковай работы галоўнага ўпраўлення крымінальнага вышуку крымінальнай міліцыі МУС Дзмітрый Крукаў. 

Так, напрыклад, 30 чэрвеня жыхарка Гомеля 1955 года нараджэння з’язджае ў 5.30 на мяжу раёна збіраць грыбы, мае пры сабе недастаткова зараджаны мабільны тэлефон. А 9-й раніцы тэлефануе дачцэ і кажа, што падвярнула нагу, не можа ісці, заблукала. У 16.00 дачка паведаміла ў міліцыю. Былі прыцягнутыя сур’ёзныя сілы, сродкі, грамадскасць. Сумеснымі намаганнямі толькі ўвечары 4 ліпеня змаглі ўстанавіць месца знаходжання і эвакуіраваць пенсіянерку з ляснога масіву.

Падобная сітуацыя была ў Смаргонскім раёне. 28 чэрвеня жанчына 1957 года нараджэння пайшла ў лес. Сваякі доўга чакалі, што яна вернецца, і толькі 1 ліпеня паведамілі ў міліцыю. Былі арганізаваны пошукавыя мерапрыемствы. 3 ліпеня жанчыну ўдалося знайсці.

У Столінскім раёне пенсія- нерка 1947 года нараджэння без мабільнага тэлефона адправілася па грыбы. На ёй было адзенне цёмна-шэрага колеру, з сабой цёмна-зялёнае вядро. На жаль, жанчыну дагэтуль не знайшлі...

Жыхарка Мінска 1946 года нараджэння 11 ліпеня паехала на балота ў Чэрвеньскі раён збіраць ягады, перастала выходзіць на сувязь, тэлефон быў дрэнна зараджаны і адключыўся. Учора ўдалося знайсці яе цела дзякуючы яркаму адзен- ню і чырвонаму вядру.

— Важна па магчымасці праводзіць прафілактычныя гутаркі са сваякамі, на прыкладах паказваць і тлумачыць, што лепш усё ж такі лішні раз перастрахавацца, знайсці час, каб пайсці ў лес разам. За апошнія 10 гадоў мы не знайшлі больш за 80 чалавек, выратавалі звыш 2000. Для нас важна кожнае жыццё, кожны лёс. Не трэба думаць, што паход у лес — як у гарадскі парк, — падагульніў Дзмітрый Крукаў.

— Агульная плошча лясоў у краіне складае больш за 9,5 мільёна гектараў. Як правіла, у зоне рызыкі аказваюцца пенсіянеры і дзеці. У большасці выпадкаў мы шукаем на вялікіх плошчах ва ўмовах густога непраходнага лесу і на балоцістай мясцовасці. Час пошукаў складае ад некалькіх гадзін да некалькіх дзён і нават тыдняў. Прыцягваем значныя сілы МНС, МУС і іншыя арганізацыі, — расказаў начальнік цэнтра пошукава-ратавальных работ і пажаратушэння рэспубліканскага атрада спецыяльнага прызначэння «ЗУБР» МНС Аляксандр Шчаўроўскі — У 2020 годзе было знойдзена 730 чалавек, з іх — 33 дзіцяці, у 2021-м — 576 чалавек, з іх 56 дзяцей, у 2023-м — ужо 24 чалавекі, з іх 9 дзяцей.

Ратавальнікі нагадваюць: дзеці — асаблівая адказнасць бацькоў. Калі адпраўляеце дзіця ў вёску, раскажыце яму пра бяспеку! Калі гаворка ідзе пра зусім маленькіх, то рэкамендацыя адна — не пакідаць без нагляду ні пад якой падставай.

Перад выхадам у лес вывучыце карту мясцовасці, узбройцеся тэлефонам і мінімальнай аптэчкай. Каб не згубіцца, калі вы ідзяце кампаніяй, можна скарыстацца свістком. Яго гук чутны за 2-3 кіламетры.

Збіраючыся ў лес, звяртайце ўвагу на ўмовы надвор’я: у пахмурнае надвор’е паход лепш адкласці. Калі паход у грыбы або ягады — справа вырашаная, выконвайце наступныя рэкамендацыі: не адпраўляйцеся ў лес у адзіночку, вывучыце асноўныя правілы арыентавання, паведаміце сваякам або знаёмым аб запланаваным маршруце і часе вяртання, своечасова інфармуйце іх, калі планы змяніліся, апранайце зручнае, непрамакальнае адзенне і абутак, вазьміце з сабой таксама ваду, нож, запалкі.

Калі вы заблукалі ў лесе, першае, што неабходна, — сарыентавацца на мясцовасці, вызначыць, дзе можна знайсці ваду і развесці агонь, каб аба- раніцца ад холаду і арганізаваць начлег. Калі ў вас з сабой мабільны тэлефон, набярыце нумар службы ратавання «101» і паведаміце, з якога населенага пункта і з якога раёна ўвайшлі ў лес, апішыце, што бачыце вакол сябе.

Калі апынуліся ў лесе без тэлефона, а сваё месцазнахо- джанне не можаце вызначыць нават прыблізна, спыніцеся і супакойцеся. Галоўнае для вас — выйсці да людзей, таму важнымі арыенцірамі будуць лініі электраперадачы, прасекі і сцяжынкі. Выявіўшы любы з гэтых аб’ектаў, ідзіце ўздоўж яго, і вы абавязкова знойдзеце людзей.

Калі на шляху сустрэнецца ручай або рака, прытрымлівайцеся шляху ўніз па цячэнні. Прыслухайцеся: шум трактара чуваць за тры кіламетры, брэх сабакі — за 2-3 кіламетры, цягнік — за 10 кіламетраў — ідзіце на гук!

Не варта выбірацца з лесу ноччу: пачынае цямнець — лепш займіцеся ўладкаваннем месца для начлегу. Дарэчы, аб барацьбе з холадам: ліст газеты, засунуты пад вопратку, памяншае цеплааддачу ўдвая. Такі ж эфект дае і лістота, на- бітая пад вопратку. Арганізоўваючы начлег, паклапаціцеся, каб ратавальнікі не прайшлі міма — павесьце на кусты кепку, яркую хустку або ліст паперы, абламайце галінкі, каб прыцяг- нуць увагу.

Існуе дадатак МНС «Дапа-мога побач». У ім ёсць рэкамендацыі па дзеяннях пры розных надзвычайных сітуацыях.

Данііл ХМЯЛЬНІЦКІ