Стаўкі рублёвых укладаў пакуль захаваюцца на высокім узроўні, валютных — будуць зніжацца

Такое меркаванне выказалі ў гутарцы з карэспандэнтам БелТА эксперты ў банкаўскіх і фінансавых колах.

У апошнія некалькі тыдняў беларускія банкі рэзка павысілі даходнасць дэпазітаў у нацыянальнай валюце, што было звязана з ператокам (ён пачаўся ў канцы чэрвеня) рублёвых дэпазітаў у валютныя і зніжэннем рублёвай ліквіднасці банкаў. Высокі попыт на рублёвыя рэсурсы выклікаў рост ставак на міжбанкаўскім рынку (да больш чым 60% на 24 ліпеня), і банкі пры адсутнасці шырокай падтрымкі рэгулятара былі вымушаны шукаць рублі, павышаючы прыцягальнасць дэпазітаў у нацыянальнай валюце. Пры гэтым у асобных банках рэспублікі стаўкі па дэпазітах у беларускіх рублях перавысілі гадавы максімум, які назіраўся ў студзені, калі сярэдняя працэнтная стаўка па рублёвых укладах на тэрмін да 1 года склала 42,6%.

Пасля гэтага Нацыянальны банк

падтрымаў ліквіднасць банкаў значнай сумай, прадаставіўшы ім рублёвыя рэсурсы пад 40% гадавых. Гэта пацягнула за сабой рэзкае зніжэнне (да 15 працэнтных пунктаў) ставак аднадзённых міжбанкаўскіх крэдытаў у нацыянальнай валюце.

Разважаючы аб тым, чаго ў бліжэйшай будучыні трэба чакаць ад узляцеўшых ставак па рублёвых дэпазітах, старшыня праўлення Мінскага транзітнага банка Андрэй Жышкевіч звяртае ўвагу на тое, што вельмі шмат тут зноў жа будзе залежаць ад Нацыянальнага банка. Калі рэгулятар працягне аказваць шырокую падтрымку банкам, даючы ім рублёвыя сродкі пад 40% гадавых, то стаўкі дэпазітаў у нацыянальнай валюце, хутчэй за ўсё, больш расці не будуць, лічыць эксперт. "Разам з тым, некаторую колькасць месяцаў мы будзем жыць ва ўмовах ставак на рублёвыя ўклады, якія павысіліся", — прагназуе ён.

На думку Андрэя Жышкевіча, на працягу гэтага перыяду стаўкі дэпазітаў у нацыянальнай валюце могуць заставацца на ўзроўні 35—40% гадавых. Сёння гэта якраз сярэднярыначны ўзровень, характэрны для асноўных гульцоў рынку. Стаўкі крыху вышэйшыя, якія даходзяць да 40—45% гадавых, як правіла, прапаноўваюць банкі, якія адчуваюць параўнальна большую патрэбнасць у ліквіднасці, канстатуе ён. Аднак гэтыя банкі невялікія па памеры і здольныя задаволіць сваю кароткатэрміновую патрэбнасць у рублях дастаткова невялікай сумай, пасля чаго можна чакаць, што і яны знізяць стаўкі па рублёвых укладах да ўзроўню сярэдніх 35—40%. Разам з тым, многае будзе залежаць ад рэакцыі ўкладчыкаў, якія будуць "галасаваць рублём" за сімпатычны ім узровень ставак, адзначае эксперт.

А вось перспектыва для паклоннікаў валютных дэпазітаў, на думку аналітыкаў, выглядае не так прывабна. "Варта адназначна чакаць зніжэння даходнасці па валютных дэпазітах", — прагназуе эксперт афіцыйнага партнёра кампаніі TеlеTrаdе ў Беларусі Мікалай Ільін.

Пры гэтым стаўкі па крэдытах у замежнай валюце вырастуць, адзначаюць эксперты. Дынаміка ў гэтай сферы звязана з тым, што з 1 жніўня Нацыянальны банк Беларусі павысіў для банкаў норму абавязковага рэзервавання ад валютных прыцягнутых сродкаў на 2 працэнтныя пункты — з 12% до 14%. Акрамя таго, з 1 кастрычніка для банкаў павышаецца каэфіцыент рызыкі, які прымяняецца да валютных крэдытаў, — са 100% да 150%. "Нацыянальны банк рэальна зрабіў больш жорсткімі для банкаў умовы валютнага крэдытавання, і банкі непазбежна будуць рэагаваць на такія дзеянні рэгулятара павышэннем ставак. Гэта будзе не імгненна, але адбывацца", — канстатуе Андрэй Жышкевіч.

Што датычыцца крэдытаў у нацыянальнай валюце, то эксперты прагназуюць, што іх кошт будзе блізкім да ставак рублёвых дэпазітаў, паўтараючы з пэўным часовым лагам дынаміку іх росту.