Ва Узброеных Сілах Беларусі служыць нямала жанчын. Нароўні з мужчынамі яны нясуць воінскі абавязак, з гонарам выконваючы пастаўленыя перад імі задачы. Жанчыны рэалізоўваюць сябе ў ваеннай медыцыне, журналістыцы, паказваюць высокія дасягненні ў дыпламатычнай службе і радуюць сваімі поспехамі на спартыўных пляцоўках. Нясуць прыгажуні ў форме і баявое дзяжурства па супрацьпаветранай абароне.
Напярэдадні Дня войскаў супрацьпаветранай абароны (сёлета гэта 9 красавіка) карэспандэнты «Звязды» сустрэліся з ваеннаслужачымі-жанчынамі, якія служаць у розных злучэннях Ваенна-паветраных сіл і войскаў супрацьпаветранай абароны краіны. Ці жаночая гэта справа — Айчыну абараняць — і чаму вернасць службе не залежыць ад полу, даведаліся з першых вуснаў.
Прапаршчык Вераніка Жыгалка служыць у вайсковай часці ў Гродне. Яна сувязістка. Сёлета споўніцца дзесяць гадоў, як Вераніка вырашыла звязаць сваё жыццё з Узброенымі Сіламі. Прапаршчык прызнаецца, што служыць у арміі хацела даўно. Першапачаткова планавала паступаць у Ваенную акадэмію, але, як сама лічыць, крыху не хапіла ведаў. Аднак ад сваёй мэты адступаць не збіралася. Так атрымалася, што ў армію яе прывёў малады чалавек, які служыў у воінскім злучэнні.
— У той час, калі я прыйшла на службу, жанчын у арміі было няшмат, — заўважае Вераніка Жыгалка. — Цяпер такая тэндэнцыя, што на некаторыя спецыяльнасці з задавальненнем набіраюць дзяўчат. Мы больш пунктуальныя, цярпліва і больш уважліва працуем з дакументамі. Зразумела, з тэхнікай жанчыны не вельмі сябруюць, але ёсць сярод нас і такія. Калі нешта не атрымліваецца, мужчыны нас заўсёды падтрымаюць і дапамогуць.
Як адзначае сувязістка, працаваць у мужчынскім калектыве за гэты час ужо прызвычаілася. Сярод калег ёсць той, на каго можна разлічваць не толькі ў службовай дзейнасці, але і дома. У палку Вераніка сустрэла мужа, які стаў надзейнай падтрымкай і апорай. «Сям'я на чамаданах, — менавіта так коратка і зразумела прапаршчык характарызуе шлюб дваіх ваеннаслужачых. — Планаваць нешта наперад складана. Трэба быць гатовым да ўсяго: да пераезду на новае месца службы, да выканання прафесійных абавязкаў у выхадныя і святочныя дні. Гэта толькі загартоўвае, мацуе нашу сям'ю».
Некаторыя думаюць, што ў арміі кожны дзень падобны на папярэдні. Вераніка з гэтым катэгарычна не пагаджаецца. «Кожны дзень у нас праходзяць заняткі, але яны заўсёды будуць адрознівацца, — тлумачыць сувязістка. — Немалаважная ўвага ўдзяляецца фізічнай падрыхтоўцы вайскоўцаў. Таму сумаваць не даводзіцца».
Прыходзіцца чуць і такое, што служыць у арміі не жаночая справа. У Веранікі Жыгалкі і на гэтае меркаванне ёсць адказ. «У нас многія прафесіі не жаночыя, але паглядзіце, як выдатна там сябе рэалізоўваюць жанчыны, — звяртае ўвагу яна. — Нашы жанчыны ўсё могуць! І ў гады вайны яны нароўні з мужчынамі змагаліся з ворагам, здзяйснялі подзвігі. Жанчыны ўсюды патрэбныя».
Сяржант Таццяна Каваленка праходзіць службу ў вайсковай часці ў Бабруйску. У полк прыйшла год таму. Усяго ва Узброеных Сілах Рэспублікі Беларусь служыць амаль два дзесяцігоддзі. І ўвесь гэты час — у ваеннай сувязі. Яна выдатна валодае азбукай Морзэ, ведае ўсе нюансы радыёсувязі.
Таццяна з сям'і ваеннаслужачых. Таму пытанне, якую прафесію выбраць, перад ёй ніколі не ўзнікала. Таццяну натхняў прыклад бацькоў, якія служылі ў шматлікіх злучэннях Савецкага Саюза. Безумоўна, яна ведала, што лёс ваеннаслужачага няпросты: даводзіцца шмат ездзіць, адчуваць іншыя нязручнасці, аднак гэта не спыніла. Не перадумала, нават нягледзячы на тое, што ў свой час давялося памяняць чатыры школы. «Мама ўвесь час знаходзілася на службе, бацька вельмі шмат працаваў, бачылі яго або позна ўвечары, або раніцай, — згадвае яна. — Я гэтага не баялася. Ні разу не пашкадавала, што пайшла служыць. Не ўяўляю сябе без арміі».
Ваеннаслужачая лічыць, што служба ў арміі — і жаночая справа, але пры ўмове, што ў жанчыны моцны характар. «Не кожны можа быць гатовы да таго, што цябе ў любы час дня і ночы выклічуць на службу, — удакладняе яна. — Дысцыпліна распаўсюджваецца як на мужчын, так і на жанчын. Увогуле, абараняць Радзіму — вялікая адказнасць».
Муж Таццяны Каваленкі таксама ваеннаслужачы — афіцэр. Як прызнаецца Таццяна, калі размаўляеш з сужэнцам на адной мове, лягчэй будаваць быт. На бацькоў раўняецца і іх сын: ён таксама хоча насіць пагоны. Каб лягчэй было паступіць у Ваенную акадэмію або на ваенны факультэт дзяржаўнай ВНУ, малады чалавек вучыцца ў ваенна-патрыятычным класе. І гэта, як прызнаецца Таццяна, толькі яго рашэнне, якое бацькі-ваеннаслужачыя абавязкова падтрымаюць.
У старшага сяржанта Іны Катовіч за плячыма 23 гады службы. На працягу апошніх з іх яна працуе ў кадравай службе ў адной з воінскіх часцей Брэста. Прызнаецца, што ў армію трапіла выпадкова. Пажартавала са знаёмай, якая прыйшла да яе на працу ў ваеннай форме, што таксама хоча служыць. Тая сказала: «Прыходзь!» — і арганізавала сустрэчу з кіраўніцтвам ваеннай часці. Праз некалькі дзён Іна выйшла ўжо не на працу, а на службу, аб чым ніколі не пашкадавала.
«Ёсць пасады, дзе жанчына лепш справіцца, чым мужчына, у тым ліку калі размова ідзе пра ваенную службу, — пераканана Іна Катовіч. — Мы больш карпатлівыя, уважлівыя. Тая ж работа з дакументамі, напэўна, усё ж больш для жанчын».
— А ці служыў хтосьці з вашай сям'і? — цікаўлюся.
— Служыць. Калі прыйшла ў армію, то першага, каго ўбачыла, — будучага мужа.
Іна расказвае, што на працягу 20 гадоў разам з сужэнцам яны служылі ў адным падраздзяленні. «Нам было лёгка: дома — разам, на рабоце — разам», — заўважае яна. Увогуле, па словах Іны, армія — гэта стабільнасць. «Каб мне сёння давялося вызначацца з прафесіяй, я б зноў зрабіла такі ж выбар, як і больш за 20 гадоў таму, — прызнаецца ваеннаслужачая. — Я сябе знайшла ў арміі. Мяне ўсё задавальняе. Мне падабаецца пераадольваць пэўныя цяжкасці. Ні аднаго дня не пашкадавала, што прыйшла служыць».
Вераніка КАНЮТА
Фота Лізаветы ГОЛАД
«Дзесяцігоддзі школьнае харчаванне нашых дзяцей будавалася на аснове зборніка рэцэптур».
Што за таемнымі дзвярыма?
