Штотыдзень у эфіры тэлеканала «Беларусь 3» тэлевіктарына «Размаўляем па-беларуску». Для таго каб стаць яе ўдзельнікамі, неабходна зайсці на сайт tvrgоmеl.bу або 3bеlаrus.bу і праз банер «Размаўляем па-беларуску» запоўніць заяўку на каманду з трох чалавек. Ну, а праверыць сваё веданне роднай мовы пасля таго, як праграма выйшла ў эфір, можна з дапамогай «Звязды».
Ці ведалі вы, што:
Локшыны — бліны, парэзаныя саломкай, падсушаныя ў печы. Такія, як цяпер скажуць, «снэкі» зручна было браць у поле ці на пашу.
Наро́г — частка плуга, якая падразае зямлю знізу.
Альке́ж (Этнаграфія Беларусі) — кабінет, летняя спальня ў дамах шляхты.
Бабі́нец — пярэдняя частка царквы перад паперцю.
Шэ́йгаць (размоўнае) — неразумна, без толку траціць.
Умалё́гаць (размоўнае) — умаліць, угаварыць. «Паволі, паволі ўмалёгалі Домну. Івану нават удалося за стол пасадзіць», — чытаем у Міколы Лобана.
З жабіны прыгаршчы — нечага вельмі мала (шчасця, здароўя і інш.). Беларусы яшчэ скажуць: з вераб'ёў нос, з макава зерне. Рускія: капля в море, кот наплакал. У Рыгора Барадуліна ёсць такія радкі:
...Малады табе не роўня,
І не знойдзеш горшага.
Даў жа Бог яму здароўя
З жабіны прыгоршчыкі!
Як у прорву — вельмі многа, уволю і ненасытна есці. Беларускія адпаведнікі: да адвалу, як не ў сябе, ад пуза, за трох дурных, хоць расперажыся, як на дзяды. Рускі: сколько влезет. Выраз «як у прорву» ўжываецца толькі пры дзеяслове «есці».
Чарговыя выпускі тэлевіктарыны глядзіце ў эфіры «Беларусь 3» раніцай кожную суботу.
Ірына АСТАШКЕВІЧ
Сумесныя праекты ядзерных тэхналогій.
У парадку дня — зацвярджэнне Канцэпцыі нацбяспекі і Ваеннай дактрыны.