Узаконеная «дыстанцыёнка» і ніякіх «ясляў». Якія навацыі ў Кодэксе аб адукацыі?

На завяршэнні шостай сесіі Савета Рэспублікі сенатары разгледзелі прапановы ў профільны дакумент і пагадзіліся з імі.

На пасяджэнні шостай сесіі Савета Рэспублікі ў цэнтры ўвагі быў дастаткова рэзанансны законапраект, які нясе ў сябе дастаткова шмат змен і дапаўненняў, якія датычацца сістэмы адукацыі ў цэлым, так і асобных яе ўзроўняў. Падрабязна аб навацыях расказала першы намеснік міністра адукацыі Ірына Старавойтава.

— Прадугледжваецца іншае вызначэнне самой адукацыі. Яе мэтай становіцца не толькі рознабаковае развіццё асобы навучэнца, але і фарміраванне ў яго кампетэнцый, пад якімі разумеюцца здольнасці ажыццяўляць дзейнасць у адпаведнасці з атрыманай адукацыяй, — патлумачыла яна. 

Намеснік міністра адзначыла, што прынцыпы дзяржаўнай палітыкі ў сферы адукацыі дапоўнены інклюзіей ў адукацыі і абавязковасцю агульнай сярэдняй адукацыі. 

— Інклюзіўная адукацыя ўлічвае індывідуальныя асаблівасці кожнага навучэнца, а не толькі вучняў з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця, як гэта было раней, — звяртае ўвагу Ірына Старавойтава. 

Паводле яе слоў, істотна пашыраны пералік устаноў адукацыі, асноўным органам самакіравання ў якіх з’яўляецца педагагічны савет. У гэты пералік дадаткова ўключаны ўстановы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі (цэнтры маладзёжнай творчасці, экалагічныя цэнтры, музычныя школы і г.д.), дадатковай адукацыі адораных дзяцей і моладзі (Нацыянальны дзіцячы тэхнапарк), выхаваўча-аздараўленчыя ўстановы (санаторныя дзіцячыя сады) і іншыя. 

Навацыяй таксама з’яўляецца рэалізацыя адукацыйных праграм у сеткавай форме, шляхам узаемадзеяння ўстаноў адукацыі паміж сабой і з іншымі арганізацыямі з выкарыстаннем іх рэсурсаў і матэрыяльна-тэхнічнай базы. 

У абноўленым Кодэксе прадугледжваецца і развіццё дыстанцыйнай формы як самастойнай формы атрымання адукацыі. Раней яна была толькі разнавіднасцю завочнай. 

Каб людзі не блыталіся ў найменнях, распрацоўшчыкі прапанавалі забараніць выкарыстанне ў назвах юрыдычных асоб, якія не з’яўляюцца ўстановамі адукацыі, словаў «дзіцячы сад», «школа», «ліцэй», «універсітэт» і гэтак далей. 

Таксама прапануецца скараціць і аптымізаваць існуючыя віды ўстаноў адукацыі. Напрыклад, існуючыя «яслі», «яслі-сад», «дзіцячы сад» павінны называцца аднолькава — «дзіцячы сад». Тое самае і з установамі прафесійна-тэхнічнай і сярэдняй спецыяльнай адукацыі — толькі «каледж». 

Што датычыцца ўстаноў вышэйшай адукацыі, у іх дачыненні застаюцца толькі тры найменні: «інстытут», «акадэмія (кансерваторыя)» і «ўніверсітэт». 

Важнай навацыяй з’яўляецца павышэнне патрабаванняў да ўдзельнікаў адукацыйнага працэсу. 

У прыватнасці, прадугледжваецца спыненне адукацыйных адносінаў з навучэнцамі, якія адсутнічаюць на занятках па прычыне таго, што адбываюць адміністратыўны арышт, перашкаджаюць другім удзельнікам адукацыйнага працэсу выконваць свае абавязкі і рэалізоўваць сваё права ў галіне адукацыі ці заклікаюць навучэнцаў да невыканання імі сваіх абавязкаў. 

Узмоцнены і выхаваўчы складнік адукацыі. Да мэт адукацыі, разам з інтэлектуальным, маральным, творчым, фізічным і прафесійным развіццём асобы, аднесены фарміраванне патрыятызму, грамадзянскасці. Распрацоўшчыкі лічаць, што выхаваўчая работа ў пазаўрочны час павінна быць накіравана на фарміраванне ў навучэнцаў павагі да памяці абаронцаў Айчыны, закона і правапарадку, беражлівага стаўлення да гісторыка-культурнай спадчыны і традыцыям беларускага народа. 

Асаблівая ўвага ў праекце Кодэкса надаецца сацыяльнай абароне навучэнцаў і выпускнікоў. Так, існуючыя нормы дапоўнены гарантаваным статусам маладога спецыяліста выпускнікоў-платнікаў, калі яны захочуць атрымаць размеркаванне. 

Гэта, канешне, не ўсе навацыі, прадугледжаныя ў дакуменце, толькі самыя канцэптуальныя. 

Як патлумачыла Ірына Старавойтава, у выніку доўгай і карпатлівай работы атрымаўся грунтоўны, зручны для карыстання дакумент з прадуманай, комплекснай і гнуткай стратэгіяй эвалюцыйнага развіцця нацыянальнай адукацыі. Сенатары падтрымалі ўсе прапанаваныя навацыі.

Вольга АНУФРЫЕВА

Фота: БелТА