Зёлкавы фэст на Пятровіцу

Пятрок, альбо Пятроў дзень, як вядома, прыпадае на самы разгар лета, на 12 ліпеня. Даўней на поўдні Міншчыны, у Любанскім раёне, у гэты час збіраліся шумныя і шматлюдныя кірмашы, ладзіліся фэсты. Не сцёртая з народнай памяці самабытная традыцыя святкавання дала падставу для адраджэння і працягу народнага свята. І таму спрадвечная і прыгожая мясцовая назва свята — Пятровіца — зноў загучала. У вёсцы Шыпілавічы, на радзіме вядомага беларускага этнографа, пісьменніка і публіцыста Паўла Шпілеўскага ў пятроўскія дні не першы год праводзяцца міжнародныя маладзёжныя летнікі па вывучэнні бытавых танцаў, этнаграфіі і фальклору. Гэтым разам у Шыпілавічы прыехалі некалькі збіральніц зёлак са свежымі букетамі кветак і калекцыямі сушаных траў. Таму фестываль неафіцыйна назвалі «зёлкавы кірмаш».

Удзельнікаў летніка сёлета было не меней як паўсотні чалавек, і яны прыехалі з розных куткоў Беларусі, нават з Літвы і Расіі. Вядома, гэта не тыя старажытныя фэсты, якія збіралі сотні, а можа і тысячы людзей з усёй акругі. Сучасны любанскі фэст на Пятра і Паўла сваім фарматам нагадвае рэгіянальны фестываль аўтэнтычных песень і танцаў. Але мясцовы каларыт у гаворках, у песнях і танцах робіць адметнай святочную атмасферу.

Традыцыйнымі ў свяце сталі і малебен каля крыжа на скрыжаванні галоўных вясковых вуліц, і павязванне абракальных стужачак на двухсотгадовым дубе за ваколіцай, і абыход вёскі «дзявочым войскам» с песнямі і карагодамі, і распальванне вогнішча, і кумленне маладых пар. А яшчэ варылася трацыйная пятровіцкая юшка ў знак таго, што святыя Пётр і Павел былі простымі рыбакамі. А потым былі скокі і танцы, як кажуць, да ўпаду: на Любаншчыне захавалася адметная манера бытавых танцаў і, на шчасце, не перавяліся сапраўдныя віртуозы ігры на гармоніку.

Пасля «Пятровіцы» на Любаншчыне пачынаюцца першыя зажынкі — яшчэ адна каштоўная традыцыя, якую захоўваюць вясковыя носьбіты духоўнай спадчыны пры падтрымцы руплівых работнікаў культуры раёна.

Анатоль Кляшчук, фота аўтара

Любанскі раён