З 1 студзеня 2016 года прадугледжана стварэнне агульнага рынку лекавых сродкаў ЕАЭС. Зараз над пагадненнем аб адзіных прынцыпах і правілах абароту лекавых сродкаў у рамках ЕўраЭС працуе рабочая група.
Па словах начальніка ўпраўлення фармацэўтычнай інспекцыі і арганізацыі лекавага забеспячэння Міністэрства аховы здароўя Людмілы Рэуцкай, на агульным рынку будуць толькі лекі, вырабленыя ў адпаведнасці з сертыфікатам GMР, які дае гарантыю фармацэўтычнай якасці лекавых сродкаў.
— Распрацоўваючы пагадненне аб адзіных прынцыпах і правілах абароту лекавых сродкаў у рамках ЕАЭС, мы не адстойваем інтарэсы не беларускіх вытворцаў, а інтарэсы пацыентаў, — заявіла на сустрэчы з журналістамі Людміла Рэуцкая. — Мы адстойваем пазіцыю, каб лекі, прадстаўленыя на агульным рынку, былі эфектыўнымі, бяспечнымі, якаснымі.
Беларускія лекі экспартуюцца ў 29 краін свету
Беларускія вытворцы заяўляюць, што не баяцца канкурэнцыі на агульным рынку лекаў. — Аб запатрабаванасці беларускіх лекаў і іх якасці сведчыць той факт, што практычна 50% лекавых сродкаў айчыннай вытворчасці адгружаецца на экспарт у 29 краін свету, — заяўляе намеснік дырэктара Дэпартамента фармацэўтычнай прамысловасці Міністэрства аховы здароўя Беларусі Віктар Шэін.
Такія пастаўкі, паводле яго слоў, ажыццяўляюцца ва ўмовах жорсткай канкурэнцыі з сусветнымі вытворцамі. Пры гэтым прэтэнзій да якасці беларускіх лекавых прэпаратаў, якія пастаўляюцца за межы краіны, няма. Плануецца, што да 2016 года ўсе новыя фармацэўтычныя вытворчасці, што ствараюцца ў рамках інвестпраектаў, а таксама дзеючыя вытворчасці, якія мадэрнізуюцца, будуць прыведзены ў адпаведнасць з патрабаваннямі GMР, што адкрые для беларускіх лекаў новыя рынкі экспарту.
Развіццё фармацэўтычнай прамысловасці з'яўляецца прыярытэтным у нашай краіне і ажыццяўляецца з мерамі дзяржпадтрымкі ў адпаведнасці з Указам кіраўніка дзяржавы «Аб некаторых мерах па развіцці фармацэўтычнай прамысловасці». У цэлым з дзяржпадтрымкай зараз рэалізуюцца 24 інвестпраекты. Акрамя таго, яшчэ 10 праектаў рэалізуецца фармпрадпрыемствамі самастойна. Пасля завяршэння мадэрнізацыі плануецца асвоіць вытворчасць новых лекавых сродкаў, якія цяпер завозяцца ў краіну па імпарце. Гэта дазволіць павялічыць долю айчынных лекавых сродкаў на ўнутраным рынку.
У аптэках — выключна высакаякасныя прэпараты
У цэлым, рынак фармацэўтычных сродкаў у нашай краіне, як і ва ўсім свеце, рэгулюецца дзяржавай, бо лекі — гэта ўнікальная прадукцыя, якасць якой не можа ацаніць спажывец.
— У нашай краіне дастаткова жорсткая сістэма рэгулявання абарачэння лекавых сродкаў, — паведаміла Людміла Рэуцкая. — Яна ўключае ў сябе ліцэнзійную фармацэўтычную дзейнасць, рэгістрацыю лекавых сродкаў, кантроль і нагляд за зваротам лекавых сродкаў, а таксама многія іншыя аспекты. Фактычна кантралюецца ўвесь жыццёвы цыкл лекавых сродкаў — ад працэсу стварэння і да ўтылізацыі. Гэта зроблена для таго, каб на рынак трапляла фармацэўтычная прадукцыя толькі самай высокай якасці.
Наша краіна, як адзначаюць спецыялісты, фактычна адзіная ў свеце, дзе існуе сістэма, пры якой кантроль якасці лекаў ажыццяўляецца пры ўвозе кожнай серыі і кожнай партыі. Гэта з'яўляецца гарантам таго, што на рынак краіны паступаюць толькі эфектыўныя і якасныя медыцынскія прэпараты. У гэтым годзе, напрыклад, не прайшлі кантроль якасці (гэта значыць, былі забракаваны і канфіскаваны) 85 партый імпартных лекаў. У аптэкі яны не патрапілі.
Толькі факты
• Беларускую фармацэўтычную галіну прадстаўляюць 28 фармацэўтычных прадпрыемстваў, якія маюць ліцэнзію на вытворчасць лекавых прэпаратаў. Пры гэтым амаль 70% лекавых сродкаў у краіне вырабляецца на 5 прадпрыемствах Дэпартамента фармацэўтычнай прамысловасці Міністэрства аховы здароўя Беларусі.
• У нашай краіне зарэгістравана больш за 6 тысяч лекавых сродкаў, з іх больш за 300 — лекаў айчыннай вытворчасці. 168 лекавых сродкаў з'яўляюцца арыгінальнымі і больш за 1200 — генерыкаў.
• Для вытворчасці лекавых прэпаратаў у рэспубліцы выкарыстоўваецца 1177 фармацэўтычных субстанцый, з іх 69 — айчыннай вытворчасці.
• Зараз на нашым рынку больш за 36% фінансавага складніку — за беларускімі лекавымі сродкамі. Пры гэтым цэнавы дыяпазон беларускіх лекаў вагаецца ад аднаго да 5 долараў.
• Штогод у нашай краіне на ўсіх прадпрыемствах фармацэўтычнай прамысловасці асвойваецца больш за 100 найменняў лекавых сродкаў. У цэлым да 2017 года плануецца асвоіць вытворчасць больш за 450 найменняў лекаў (біятэхналагічных, проціпухлінных, антыбіётыкаў шырокага спектра дзеяння, антырэтравірусных лекавых сродкаў і інш.).
Святлана Бусько.
Сумесныя праекты ядзерных тэхналогій.