У Беларусі адзначаны новы від птушак – кучаравы пелікан

Пра тое, як адбылася сустрэча спецыялістаў грамадскага аб’яднання “Ахова птушак Бацькаўшчыны” з новай для нашай краіны птушкай, расказала супрацоўнік АПБ і аўтар “Роднай прыроды” Настасся Кузьмянкова.

Раніца 12 студзеня, на вуліцы завея і сапраўдная зіма. Час ехаць на Чыгірынскае вадасховішча (памiж Кiраўскiм i Быхаўскiм раёнамi Магілёўскай вобласці) па пелікана. Пасярод зімы ў Беларусі адзначаны новы від птушак – кучаравы пелікан (Pelecanus crispus).

Адкапаўшы машыну з сумёту, каманда АПБ рушыла ў дарогу. Навокал усё белае-белае… Не кожны дзень ездзіш па новыя віды, і не кожную зіму можна пабачыць пелікана.

Паведаміў пра птушку рыбалоў Аляксандр Розін, які знайшоў яё недалёка ад месца, дзе праходзілі спаборніцтвы першага этапу чэмпіянату Беларусі лоўлі рыбы з лёду на мармышку. Вось так рыбакі дапамаглі арнітолагам. Каб не рыбалка, можа б і не даведаліся пра кучаравага госця нашай краіны.

Мы выехалі. Навокал бушаваў цыклон Даніэла, аб лабавое шкло машыны разбіваліся шматкі снегу. На сярэдзіне дарогі снег перайшоў у ледзяны дождж, усе навокал пакрылася коркай лёду. Вельмі прыгожа, аднак і вельмі небяспечна. Ад цяжару лёду бярозкі гнуліся да самай зямлі, тут і там дрэвы не вытрымлівалі і ламаліся. Вось у такое надвор’е мы апынуліся на Чыгірынскім вадасховішчы. Няшмат часу спатрэбілася, каб адшукаць нашага героя. І сапраўды, дарослая асобіна пелікана кучаравага трымалася на адкрытай вадзе ракі Друць... Надвор’е не спрыяла ні здымкам, ні доўгім назіранням. Замачыўшы оптыку і часткова фотаапараты, мы накіраваліся дадому – дарога абяцала быць складанай. Аднак, нягледзячы на стыхію, даехалі без здарэнняў.

Складана сказаць, што прымусіла птушку заляцець у нашу краіну. У маі і ліпені кучаравы пелікан адзначаўся ў Літве. У снежні прадстаўніка таго ж віду бачылі ў Польшчы. Цалкам верагодна, што гэта адна і тая ж птушка.

Кучаравы пелікан падобны да ружовага, аднак у адрозненне ад яго мае апераную частку лба, якая перарываецца каля ніжняй сківіцы, белыя з шэрым налётам падкрыллі, закручаныя пёры на галаве і цёмна-шэрыя лапы. Палавы дымарфізм адсутнічае.

Гняздуецца гэты від птушак ва Усходняй Еўропе і Азіі, у Сербіі і Чарнагорыі, Албаніі, Грэцыі, Румыніі, Балгарыі, Расіі, Азербайджане, Турцыі, Украіне, Манголіі, Іране, Туркменістане, Узбекістане і Казахстане. Птушкі, што гняздуюцца ў Еўропе, зімуюць ва ўсходніх міжземнаморскіх краінах, расійскія і цэнтральнаазіяцкія птушкі – у Іране, Іраку, а мангольскія – уздоўж усходняга ўзбярэжжа Кітая. У XIX--XX стагоддзях колькасць віду знізілася, а потым стабілізавалася паміж 10--20 тысячамі асобін (http://www.birdlife.org/).

У Беларусі рэгістраваўся і ружовы пелікан. Апошні раз яго бачылі ў 2014 годзе на рыбгасе «Волма».

Такім чынам, пасля таго як Беларуская арніта-фаўністычная камісія (БАФК) пацвердзіць рэгістрацыю, наша краіна зможа пахваліцца двума відамі пелікана.

Настасся КУЗЬМЯНКОВА

Фота Сямёна Левага, Андрэя Барадзіна, Ірыны Самусенкі