У цырульніка Алега Навінскага ёсць кліенты, якія вось ужо гадоў 20, а то і 30 нікому, акрамя яго, не давяраюць сваіх валасоў. Ёсць знаёмыя, якія пражываюць за мяжой, якія пры кожным візіце ў Мінск абавязкова завітваюць да любімага майстра.
Алег — спецыяліст шырокага профілю: стрыжэ мужчын, жанчын, дзяцей. У яго ёсць імя, рэпутацыя, а яшчэ — жаданне развівацца і цешыць сваёй працай. Як ён знайшоў сваё пакліканне? Якія якасці дапамагаюць дабівацца поспеху? Ці ёсць прафесійныя дэфармацыі? І чаму ён лічыць, што марыць — карысна?
У юнацтве мне ніколі не падабалася, як мяне стрыглі. Можа, таму, вызначыўшыся з прафесіяй, імкнуўся да таго, каб мае кліенты ўставалі з крэсла, адчуваючы сябе больш прывабна і больш упэўнена. Я не адразу знайшоў сябе. Скончыўшы школу ў Маладзечне, паступіў у БПІ (сёння БНТУ), маючы намер стаць інжынерам, будаваць дарогі. Ужо на першым курсе западозрыў, што наўрад ці з мяне атрымаецца добры спецыяліст. У гэты час адзін са знаёмых запрасіў пабыць мадэллю ў тэхналагічным тэхнікуме. Сядзеў у крэсле, назіраў за тым, як будучыя цырульнікі «набіваюць» руку, і нешта ў іх дзеяннях мяне зачароўвала.
А потым мяне прызвалі ў войска. Штатнага цырульніка ў нашай частцы не было, і неяк, набраўшыся адвагі, я прапанаваў калегу пастрыгчы яго. Нечакана хлопец застаўся задаволены, і паступова мне пачалі давяраць свае галовы не толькі тэрміновай службы, але і афіцэры. Па рэкамендацыі з вайсковай часці я і паступіў пасля войска ў тэхналагічны тэхнікум, дзе адразу адчуў сябе на сваім месцы. Можна сказаць, з таго часу не спыняў вучыцца. Атрымаўшы дыплом, адразу ж патрапіў у адзін з лепшых салонаў сталіцы. Мне шанцавала на калектывы, настаўнікаў, тых, хто падтрымліваў маё імкненне рухацца наперад. Выдатным досведам, які вельмі прафесійна ўзбагаціў, сталі стажыроўкі ў кампаніях Wella AG у Нямеччыне, Toni & Guy у Лондане, у філіяле французскай кампаніі L’Oréal у Маскве.
Часта маладыя калегі жадаюць хуткага поспеху. Але каб стаць майстрам, тэарэтычныя веды павінны канвертавацца ў практычныя навыкі. Гэта патрабуе часу. Многае ў сваёй справе я спасцігаў, пераступаючы праз сваё «не хачу», робячы намаганні, выходзячы з зоны камфорту. Адзінае, да чаго першапачаткова не ляжала душа і завошта я не бяруся — гэта прычоскі. Але яны сёння не вельмі і запатрабаваны. Попыт — на стрыжкі, яны значна больш практычна. Мужчыны і жанчыны імкнуцца не марнаваць шмат часу на салоны прыгажосці і пры гэтым выглядаць стыльна. Сучасныя тэхналогіі дазваляюць стрыгчы так, каб на працягу месяца-двух чалавек мог не наведвацца да цырульніка.
Прытрымліваюся прынцыпу: «Кліент заўсёды мае рацыю». Жадаецца, каб пасля візіту да мяне ў чалавека паляпшаўся настрой. Хоць праца з людзьмі, мабыць, — самае складанае ў нашай прафесіі. Сустракаюцца кліенты, пасля кантакту з якімі валішся ад стомленасці. І гэта залежыць не ад узросту, фінансавага, сацыяльнага статуту, а ад асобасных асаблівасцяў. Напрыклад, у маім крэсле сядзела некалькі мужчын, якія ўваходзяць у спіс Форбс. Адзін з іх за паўгадзіны не вымавіў і слова, я ўвесь гэты час адчуваў напружанасць, а іншы меў зносіны свабодна, зацікаўлена, быццам я — яго даўні прыяцель, і яго статус на мяне зусім не ціснуў.
Мужчыны менш залежаць ад свайго настрою і эмоцый, чым прадстаўніцы прыгожага полу. Жаночая непрадказальнасць, падвышаная эмацыйнасць часам уносяць складанасці ў працу. Калі пачынаю стрыгчы, а кліентка раптам на хаду мяняе сваё бачанне выявы і прапануе «перабудавацца на маршы», няпроста бывае захоўваць стрыманасць, але слухаеш і робіш, што можаш.
Нярэдка ў прадстаўніц прыгожага полу завышаныя чаканні адносна магчымасцяў цырульніка. Паказваючы фота кіназоркі і жадаючы, каб я «скапіяваў» выява, некаторыя не ўлічваюць асаблівасці сваіх валасоў. Бываюць і зусім кур’ёзныя выпадкі. Аднойчы да мяне па рэкамендацыі калегі прыйшла дама ў парыку. Зняўшы яго, яна прызналася: «Хачу без парыка выглядаць гэтак жа, як у ім». Спачатку вырашыў: яна жартуе. Як павялічыць колькасць валасоў на галаве ў 3-4 разы? Паспрабаваў далікатна растлумачыць, што я не чараўнік, яе просьбу выканаць не ў сілах. На шчасце, яна мяне пачула.
Здараецца, жанчыны прыходзяць у стане стрэсу, жадаючы кардынальна змяніць сваю выяву. Даводзіцца іх спыняць, пераконваць: не варта дзейнічаць імпульсіўна. Часам атрымоўваецца карэктаваць не толькі даўжыню валасоў, але і агульны стан, настрой, супакойваць кліентку, выклікаць аптымізм. Нярэдка больш сіл і часу марнуецца на зносіны, удакладненні, чым уласна на стрыжку. На шчасце, з досведам я хутка разумею, хто прыйшоў толькі пастрыгчыся, а хто яшчэ і пагаварыць.
На моладзь сёння вельмі сур’ёзна ўплываюць сацсеткі: яны задаюць нейкія стандарты прывабнасці, стылю, таго, як трэба выглядаць. Гэтай катэгорыі кліентаў часцей даводзіцца нагадваць, што прыродная прыгажосць валасоў — гэта дар, які трэба берагчы, не марнатравячы хімічнымі працэдурамі, пазбягаючы радыкальных эксперыментаў. Я сам не люблю рэзкіх рухаў. Калі жанчына з доўгімі валасамі просіць зрабіць нешта ўльтракароткае, напэўна паспрабую ўгаварыць яе спачатку паспрабаваць нейкі прамежкавы варыянт. Спелыя дамы звычайна лепш сябе ведаюць і могуць сапраўды растлумачыць, чаго жадаюць. Яны схільныя да класікі. І гэта правільна. Калі не ведаеш, як пастрыгчыся, зрабі сабе «боб» — ён ідзе практычна ўсім і заўсёды актуальны. Часта жанчынам ва ўзросце майстры заканамерна прапануюць кароткія стрыжкі: яны больш выгадна глядзяцца з-за таго, што з гадамі валасы радзеюць.
Раней, трапляючы ў кампаніі, у думках усіх стрыг, а часам нават рэкамендаваў, каму і што трэба зрабіць са сваімі валасамі. Гэта, безумоўна, прафесійная дэфармацыя. Але сёння я яе ўжо пазбавіўся. Лічу: трэба выконваць баланс паміж справамі, мэтамі, задачамі, абавязальніцтвамі і адпачынкам. Калі сябе загнаць, то можна хутка перагарэць. Усё часцей у апошні час пасля працы хочацца прайсціся пешшу, развеяцца. У выходныя імкнуся перамыкацца. У маёй сям’і тры «дзяўчынкі» (жонка і дочкі), але мне падабаецца гатаваць, творча падыходзіць да кожнай стравы.
Адзін даўні сябар, з якім не аднойчы ў жыцці дзяліўся сваімі планамі, увесь час раіў мне: «Спусціся з нябёсаў». Але мяне ягоныя словы не спынялі. Я ўсё роўна марыў і стараўся скокнуць вышэй за сваю галаву. І сёння па-ранейшаму лічу: марыць — карысна. Гэта вельмі матывуе. Справа іншае, што трэба не проста будаваць паветраныя замкі, а яшчэ і прыкладаць намаганні, працавітасць, каб увасобіць задуманае ў жыццё.
Я з’ехаў з бацькоўскай хаты ў 17 гадоў. Знайсці і адваяваць сваё месца ў Мінску аказалася зусім нялёгка. Добра памятаю пачатак свайго шляху: вельмі сціплае здымнае жыллё каштавала каля 35 даляраў, а зарабляў я 45-50. Былі перыяды, калі падумваў сысці з прафесіі. Але застаўся. І сёння рады гэтаму. Я мінуў свой шлях, сам сябе зрабіў, і мне гэта ў кайф. Удзячны лёсу за выпрабаванні і цяжкасці на гэтым шляху — без іх біяграфія была б нецікавай. Не зайздрошчу тым, каму ўсё даецца без намаганняў. І сваім дзецям імкнуся выклікаць такое ж стаўленне да жыцця.
Зразумела, мы з жонкай заўсёды імкнуліся ўсебакова развіваць сына і дачок. 23-гадовы Уладзіслаў ужо выпырхнуў з-пад нашага крыла. А 14-гадовая Наташа і 8-гадовая Маша яшчэ патрабуюць удзелу і клопату. Старэйшая скончыла музычную школу па класе віяланчэлі, сёння вучыцца ў харэаграфічным каледжы. Малодшая займаецца ў дзвюх музычных школах: па класе вакалу і па класе арфы. Яна добра плавае. Што дачкі ў будучыні абяруць, невядома. Ведаю дакладна, што не буду дыктаваць ім, кім станавіцца. Але я рады, што абедзве з юных гадоў абвыкаюць працаваць, выяўляюць упартасць і настойлівасць. На мой погляд, бацькі не павінны апекаваць дзяцей да старасці. Важна ў час сказаць: «Тое, што маглі, мы далі; далей, калі ласка, — самі».
Рэгулярны догляд за валасамі складаецца ў тым, каб чысціць іх шампунем, выкарыстоўваць бальзамы або кандыцыянеры, падабраныя з улікам індывідуальных асаблівасцяў. Для хімічна апрацаваных валасоў варта раз у тыдзень рабіць маскі для харчавання і аднаўлення. Хаця б раз у год рэкамендую знаходзіць час для ўмацавання і стымулявання росту новых валасоў. Для гэтага патрэбен шампунь глыбокай ачысткі або спецыяльны ласьён, каб выканаць пілінг, а яшчэ неабходны прадукты для харчавання скуры галавы і валасоў.
Вольга ПАКЛОНСКАЯ
Фота Юліі Раманьковай
Фіналістка праекта «Акадэмія талентаў» на АНТ — пра творчасць і жыццё.
На гэтым тыдні Цяльцы будуць проста незаменныя ўсюды, дзе іх ведаюць.
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
