Вы тут

Хто зможа разлічваць на амністыю ў 2024 годзе


Міністр унутраных спраў Іван Кубракоў на нарадзе ў кіраўніка дзяржавы агучыў прапановы, якія прапануецца ўнесці ў законапраект аб амністыі. Яе прапануецца правесці ў бягучым годзе і прымеркаваць да 80-годдзя вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў, перадае БелТА.


Фота: БелТА

«Прапановы, якія былі выпрацаваны МУС па аб’яўленні амністыі да 80-годдзя вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў, Прэзідэнтам у цэлым былі падтрыманы. Аднак пастаўлена задача прапрацаваць канкрэтна па кожным прапанове. Асаблівая ўвага была звернута на непаўналетніх дзяцей, якія былі прыцягнуты да крымінальнай адказнасці. Таксама Прэзідэнт звярнуў увагу на жанчын, якія маюць непаўналетніх дзяцей, шматдзетных маці», — распавёў міністр па выніках нарады.

Адказваючы на пытанне аб тэрмінах ўнясення законапраекта ў парламент, Іван Кубракоў сказаў: «Канкрэтныя тэрміны пакуль не агаворвалі. З Адміністрацыяй Прэзідэнта мы абмяркуем, і ў парламент будзе ўнесены законапраект аб амністыі». Аднак міністр не выключыў, што гэта можа адбыцца і да маючых адбыцца ў лютым выбараў у адзіны дзень галасавання.

«Паводле папярэдніх ацэнак, пры рэалізацыі ўсіх прапаноў мяркуецца вызваліць з месцаў пазбаўлення волі каля 900 чалавек, з папраўчых устаноў адкрытага тыпу — 460 і каля 2,5 тыс. чалавек прапануецца зняць з уліку крымінальна-выканаўчай інспекцыі. Усяго каля 4 тыс. чалавек», — распавёў міністр.

Ці не пагоршыць амністыя крымінагенную абстаноўку

На нарадзе Іван Кубракоў адзначыў, што амністыя закранае інтарэсы не толькі асуджаных, але і іх сваякоў. Некаторыя з іх з’яўляюцца ветэранамі вайны і працы, людзьмі састарэлага ўзросту, якія маюць патрэбу ў старонняй дапамогі і доглядзе.

На сённяшні дзень прагноз развіцця крымінагеннай абстаноўкі ў рэспубліцы не выклікае сур’ёзных боязі. «Прымяненне акта амністыі ў 2022 годзе, якое мы прааналізавалі, не аказала істотнага негатыўнага ўплыву на стан правапарадку ў нашай краіне. Так, з 5,5 тыс. амніставаных асоб зноў здзейснілі злачынства каля 4%», — распавёў міністр.

Прымяненне амністыі таксама мае і эканамічную мэтазгоднасць. Адным з абавязковых умоў прымянення амністыі з’яўляецца поўнае пакрыццё нанесенай шкоды пацярпелым. Гэтыя абставіны падахвочваюць асуджаных пакрыць прычыненую іх дзеяннямі шкоду.

«У перыяд дзеяння закона аб амністыі 2022 года асуджанымі, якія адбылі пакаранне ў месцах пазбаўлення волі, кампенсаваная шкода ў суме Br4,5 млн», — прывёў звесткі Іван Кубракоў.

Каго прапануецца амніставаць

У аснову новага законапраекта МУС прапануе пакласці структуру закона аб амністыі 2022 года.

Гаворка ідзе аб безумоўным вызваленні ад усіх відаў пакарання, а таксама спыненні папярэдняга расследавання па крымінальных справах у дачыненні да асоб, якія ўчынілі злачынствы, якія не ўяўляюць вялікай грамадскай небяспекі або якія адносяцца да катэгорыі менш цяжкіх. У сувязі з гэтым на амністыю змогуць разлічваць непаўналетнія, цяжарныя жанчыны, жанчыны і адзінокія мужчыны, якія маюць дзяцей ва ўзросце да 18 гадоў, асобы пенсійнага ўзросту, інваліды I і II груп, хворыя на актыўную форму туберкулёзу, хворыя на анкалагічныя захворванні і ВІЧ-інфікаваныя, ветэраны баявых дзеянняў на тэрыторыі іншых дзяржаў, грамадзяне, якія пацярпелі ад катастрофы на ЧАЭС, асобы льготнай катэгорыі грамадзян.

Прапануецца вызваліць асоб (якія ўчынілі злачынствы, якія не ўяўляюць вялікай грамадскай небяспекі), якім прызначана пакаранне ў выглядзе абмежавання волі альбо пазбаўлення волі.

Таксама прапануецца вызваліць асоб (якія ўчынілі злачынствы, якія адносяцца да катэгорыі менш цяжкіх), якім прызначана пакаранне ў выглядзе абмежавання волі, пазбаўлення волі і якія адбылі на дзень уступлення ў сілу закона не менш за адну чвэрць прызначанага судом тэрміну пакарання.

Частка асуджаных змогуць разлічваць на скарачэнне тэрмінаў адбыцця пакарання. Так, прапануецца вызваленне ад пакарання часткова тэрмінам на адзін год асоб, якія не ўваходзяць у ільготную катэгорыю грамадзян, і якія ўчынілі цяжкія злачынствы, а таксама асуджаных да пазбаўлення волі цяжарных жанчын і жанчын, якія маюць дзяцей ва ўзросце да 3 гадоў, якім суд адтэрмінаваў адбыванне пакарання.

Яшчэ адна прапанова для ўключэння ў законапраект — вызваленне ад неадбытай часткі пакарання асоб (якія не ўваходзяць у ільготную катэгорыю грамадзян), якія ўчынілі цяжкія злачынствы, у якіх на дзень разгляду матэрыялаў аб прымяненні амністыі да заканчэння тэрміну пакарання застаецца менш за адзін год.

Акрамя таго, прапануецца скараціць тэрмін пакарання на адзін год якія ўчынілі злачынствы ва ўзросце да 18 гадоў, звязаныя з незаконным абаротам наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў і іх прэкурсораў; якія ўчынілі карупцыйныя злачынствы.

А што па артыкулах за экстрэмізм і тэрарызм?

Асобы, асуджаныя па адпаведных артыкулах, як мяркуецца на дадзены момант, не будуць падлягаць амністыі. «Намі было прапанавана: экстрэмісты і тэрарысты, якія асуджаныя і прыцягнутыя да крымінальнай адказнасці, — да іх амністыю не ўжываць. Нашу прапанову падтрымалі. Таму што ўсе разумеюць, што здзейснілі гэтыя людзі. І на сённяшні дзень праблема застаецца. На жаль, тыя збеглыя, якія сёння знаходзяцца за мяжой, спрабуюць уплываць розным спосабам на нашых грамадзян, асабліва на моладзь, якая знаходзіцца тут. Але сітуацыю мы кантралюем, вядзем разведку ў тым ліку і ў Інтэрнэце, таму што ўсё гэта адбываецца дыстанцыйна», — распавёў журналістам кіраўнік МУС.

Ён адзначыў, што ў кожнага, хто асуджаны за экстрэмізм і тэрарызм, была магчымасць звярнуцца да кіраўніка дзяржавы з прашэннем аб памілаванні. Заявы тых, хто такія просьбы напісаў, былі разгледжаны і часткова задаволеныя. У астатніх у МУС пакуль не бачаць асаблівага раскаяння. «Таму наша адназначная прапанова — не ўжываць амністыю да дадзенай катэгорыі асуджаных», — растлумачыў Іван Кубракоў.

Якую навацыю прапануе МУС, і як не яе адрэагаваў Прэзідэнт

У якасці адной з навін планаванай амністыі было прапанавана скараціць тэрмін пакарання на 1 год шматдзетным жанчынам, якія маюць на ўтрыманні трох і больш дзяцей ва ўзросце да 18 гадоў, не пазбаўленым бацькоўскіх правоў, асуджаным за здзяйсненне забойства альбо прычыненне цяжкага цялеснага пашкоджання, якое пацягнула смерць, без абцяжваючых адказнасць прыкмет. «Мяркуецца ўжыць дадзеную ініцыятыву прыкладна да 10 асуджаным жанчынам. Усяго такіх 20. Дадзеная прапанова носіць сацыяльна-гуманны характар, накіравана ў першую чаргу на больш хуткае ўз’яднанне маці са сваімі дзецьмі», — сказаў на нарадзе кіраўнік МУС.

Іван Кубракоў прывёў і канкрэтны прыклад па адной з такіх спраў. Асуджаная адбывае пакаранне ў выглядзе пазбаўлення волі тэрмінам на 6 гадоў за забойства мужа. Да асуджэння характарызавалася здавальняюча, працавала адміністратарам у кафэ, з вышэйшай адукацыяй, мае на ўтрыманні трох малалетніх дзяцей, не пазбаўленая бацькоўскіх правоў. Дзеці ў цяперашні час знаходзяцца на апецы ў дзядулі. Паводле матэрыялаў справы, злачынства было здзейснена ў ходзе сваркі з-за непрыязных адносін з мужам. Мужчыну быў нанесены адзін удар нажом у вобласць грудзей. Было ўстаноўлена, што ў дзень злачынства пацярпелы хапаў сваю жонку за вопратку, кідаў на падлогу, разбіў ёй галаву, вырываў з рук тэлефон, не даючы зрабіць званкі для звароту па дапамогу і пакінуць кватэру. Пасля здзяйснення злачынства хуткую дапамогу жанчына выклікала сама, а да яе прыезду аказвала мужу першую медыцынскую дапамогу.

«Дык навошта яе наогул пасадзілі, калі яна абараняла саму сябе? Калі муж здзекаваўся над ёй? — сказаў Прэзідэнт. — Таму нам трэба прынцыпова з кожным чалавекам разбірацца, а не чохом іх вызваляць або караць».

Іван Кубракоў па выніках нарады падкрэсліў, што Прэзідэнт пры правядзенні амністыі даручыў падыходзіць індывідуальна. На чале павінна стаяць справядлівасць. «Гэтая задача будзе выканана намі сумесна з Генеральнай пракуратурай і Адміністрацыяй Прэзідэнта, — сказаў міністр. — Такіх жанчын, якія асуджаныя за забойства і за нанясенне цяжкіх цялесных пашкоджанняў, якія прывялі да смерці, 20 чалавек. Па кожным выпадку мы падыдзем індывідуальна, і праект амністыі будзе даложаны кіраўніку дзяржавы. Магчыма, скарачэнне тэрмінаў будзе зусім іншае (не толькі 1 год, як прапаноўвалася вышэй. — Заўвага БелТА). Магчыма, хтосьці будзе амніставаны цалкам. У кожным выпадку мы падыдзем індывідуальна».

Каментуючы гэтае пытанне журналістам па выніках нарады, старшыня Вярхоўнага суда Валянцін Сукала адзначыў, што трэба разглядаць канкрэтную сітуацыю, канкрэтны склад злачынства. «Тут трэба глядзець усе абставіны, вывучаць і тады можна сказаць, ці справядліва, правільна ці не было прызначанае пакаранне, — сказаў ён. — Калі пракуратура не аспрэчвала, не апратэстоўвала гэты прысуд, то, я думаю, у прынцыпе нават такія бытавыя злачынствы досыць сур’ёзныя. Гэта пазбаўленне жыцця чалавека, асабліва цяжкае злачынства. Калі гэта не кваліфікавалася як неабходная абарона або перавышэнне межаў неабходнай абароны, а кваліфікавалася як наўмыснае забойства, хай і простае, але наўмыснае забойства, то тады пакаранне 6 гадоў пазбаўлення волі, пра які гаварылася, цалкам мне здаецца нармальным пакараннем. Але яшчэ раз кажу, што трэба глядзець канкрэтную сітуацыю, канкрэтныя абставіны справы».

Каму не свеціць амністыя

Як ужо адзначалася, у кожным канкрэтным выпадку рашэнні будуць прымяняцца Індывідуальна, Як таго і патрабуе кіраўнік дзяржавы. Аднак у цэлым ужо можна акрэсліць кола тых асоб, хто дакладна не зможа разлічваць на другі шанец.

«Нягледзячы на багацце прапаноў і некаторых навін, прымяненне амністыі не будзе насіць агульны і неабдуманы характар. Па агульнаму правілу прапануецца амністыю ўжываць толькі да асоб, станоўча характарызуюцца ў перыяд адбыцця пакарання, а таксама цалкам пакрыць шкоду, прычыненую здзяйсненнем злачынства, і іншыя выдаткі, звязаныя з ім», — адзначыў на нарадзе Іван Кубракоў.

Акрамя асуджаных па артыкулах за экстрэмізм і тэрарызм, амністыю прапануецца не ўжываць да асоб, да якіх пачынаючы з 2020 года ўжо ўжывалася амністыя або памілаванне, і якія зноў здзейснілі наўмыснае злачынства ў перыяд нязнятай і непагашанай судзімасці; злосна парушаючым устаноўлены парадак падчас адбыцця пакарання; якія дапусцілі асабліва небяспечны рэцыдыў злачынстваў; асобам, якім пакаранне ў выглядзе смяротнага пакарання ў парадку памілавання заменена пакараннем у выглядзе пазбаўлення волі; асуджаным да; асуджаных да пакарання за здзяйсненне злачынстваў, звязаных з незаконным абаротам наркотыкаў, за выключэннем непаўналетніх.

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Пар­ты­зан­скі след у Бе­ла­рус­кай на­сту­паль­най апе­ра­цыі «Баг­ра­ці­ён»

Пар­ты­зан­скі след у Бе­ла­рус­кай на­сту­паль­най апе­ра­цыі «Баг­ра­ці­ён»

Ба­я­вое ўза­е­ма­дзе­ян­не най­вы­шэй­ша­га ўзроў­ню.

Грамадства

Якой павінна быць ежа для дзяцей: смачнай ці карыснай?

Якой павінна быць ежа для дзяцей: смачнай ці карыснай?

«Дзесяцігоддзі школьнае харчаванне нашых дзяцей будавалася на аснове зборніка рэцэптур».

Энергетыка

Беларусь у лідарах па энергаэфектыўнасці

Беларусь у лідарах па энергаэфектыўнасці

А сярод краін ЕАЭС — на першым месцы.