Іван Ахлабысцін: Не магу не думаць пра кашалёк — я ж бацька сямейства!

Нядаўна на вялікія экраны выйшла камедыя «Халоп». Адну з яркіх роляў у ёй выканаў Іван Ахлабысцін. Па сюжэце малады распешчаны хлопец Грыша (Мілаш Бікавіч) вядзе разгульнае жыццё, настолькі безадказнае, што ледзь не трапляе ў турму. Каб перавыхаваць сына, бацька-алігарх (Аляксандр Самойленка) і яго знаёмы-псіхолаг (Іван Ахлабысцін) адпраўляюцца ў закінутую вёску, дзе спрабуюць узнавіць атмасферу царскай Расіі 1860 года. У выніку падстаўной аварыі туды трапляе і сам Грыша, які становіцца халопам.

Іван Ахлабысцін быў на здымках у Беларусі, калі мы сустрэліся, каб абмеркаваць фільм. На час здымак акцёр пасяліўся ў загарадным катэджы недалёка ад Мінска.

Мы праходзім у дом, дзе нас звонкім брэхам сустракае ахоўніца пароды шы-тцу, якую гаспадар называе Глафірай. «Гэта Плюша, — папраўляе мужа Аксана Уладзіміраўна, а ў позірку папрок. — Жывёл нельга называць людскімі імёнамі!» Яна клапатліва налівае нам чай і частуе цукеркамі. Пакуль перакусваем, Ахлабысцін расказвае пра «Халопа»:

— «Халоп» — гэта лёгкае навагодняе кіно. Гэта буф, які не патрабуе праўдападобнасці і наяўнасці сур'ёзных пытанняў. Калі здымаюць, напрыклад, дэтэктыў, фільму нельга дараваць нематываваную лухту. А ў буфе можа адбывацца што заўгодна.

— У рэжысёра фільма Кліма Шыпенкі не так шмат камедый. Ці лёгка вам было здымацца?

— У фільме моцная драматургічная аснова. Я, сам пабыўшы сцэнарыстам, у гэтым разбіраюся. Да таго ж над карцінай працаваў чалавек, якога я ведаю па «Інтэрнах». Ён не халтуршчык. Наогул, у кіно нельга напэўна сказаць, добра атрымаецца ці дрэнна, таму што гэта заўсёды містыка. Бывае, здымаешся — выдатны акцёрскі калектыў, добра працуюць цэхі, выдатная абстаноўка. А выходзіць глупства нейкае. А бывае, праз пень-калоду робяць — там недазнялі, там недаагучылі — а ў выніку добры фільм атрымліваецца.

— Як вам працавалася з нашай зямлячкай Сашай Борціч?

— Вельмі добра! Мне наогул шанцуе. Дзіўна казаць «нашы-вашы», калі такіх адрозненняў на рабоце не існуе. У нас залатое кам'юніці. Здымалі «Інтэрны» — палова грымёрнага цэха беларусы. Аператарскія групы, візажысты з «Беларусьфільма» часта змяняюцца з расійскімі, даючы адзін аднаму адпачынак. У нас адбываюцца пастаянны абмен, кругаварот і вытворчы булён.

— «Халоп» для вас быў роляй для кашалька або для душы? І як часта вы згаджаецеся на ролі дзеля грошай?

— Ласкай Божай у мяне атрымліваецца сумяшчаць. Я не магу не думаць пра кашалёк, таму што я бацька сямейства. Было б дзіўна, калі б я займаўся выключна самавыяўленнем. Але было б яшчэ больш дзіўна, калі б я прасіў толькі грошы, без якой-небудзь спробы самарэалізавацца. Заўсёды імкнуся знайсці здаровы кампраміс. Мабыць, у маёй біяграфіі няма праектаў толькі дзеля грошай. Як і няма праектаў толькі дзеля самавыяўлення, акрамя, хіба што, аднаго з першых — «Нагі».

— Маглі б вы каго-небудзь са сваіх дзяцей у выхаваўчых мэтах адправіць у вёску ХІХ стагоддзя?

— Лягчэй пабіць. Навошта грошы марнаваць? (Смяецца. — Аўт.) Узяў рэмень шырокі, каб не скалечыць, — і па ляжках. А гэты... цэлую вёску будаваў. У багатых свае дзівацтвы.

Дзіця — яно ж, як звярок, да пэўнага ўзросту. Караць часам трэба. У гэтым няма нічога дрэннага, калі не страчаная логіка пакарання, і яно разумее, за што атрымлівае. Але выхоўваць трэба незласліва. Хоць у мяне не такія дзеці. Бывае ўсякае, аднак мы ўмеем дамовіцца.

— У фільме галоўны герой — распешчаны малады чалавек. Што вы думаеце пра сучасную моладзь, якая яна?

— Добрая. Я мяркую па сваіх дзецях і іх кампаніі, па хлопцах, з якімі працую на пляцоўцы і якіх бачу на вуліцы. У нас моладзь адэкватная. Засталося нешта вельмі добрае, што было яшчэ ў часы СССР, але і з'явіўся пазітыўны еўрапейскі ўплыў, і гэта выдатная сумесь. Яны ў меру інтэлігентныя, таварыскія, адказныя, умеюць расстаўляць прыярытэты. Вядома, ёсць выключэнні з усяго, але, увогуле, яны ўмеюць пераадольваць складанасці і думаць пра наступствы. Задумваюцца аб прафесіі, а цяпер гэта складана. Ім максімальна ўскладнілі магчымасць атрымання вышэйшай адукацыі, ад гэтага тысячы праблем. Пры ўсім гэтым яны не агрэсіўныя. Як і ў кожным пакаленні, ёсць свае недахопы і мінусы. Але мне падабаецца наша моладзь.

— Нарабіла шуму гісторыя з эратычнымі сцэнамі Крысціны Асмус у фільме «Тэкст». Ці ёсць усё ж мяжа ў кінематографе, якую нельга пераступаць?

— Вядома, ёсць, я сам бы ў жыцці не дазволіў сваім дзецям здымацца ў такіх сцэнах. Калі б у мяне пыталіся, зразумела. І па задніцы б ім надаваў, калі б даведаўся, што падобнае адбывалася. Я не бачыў фільм! І не буду глядзець. Гэтыя сцэны — памылка. Бязглуздыя апраўданні, што там анучкі празрыстыя накладваюць і нічога не адбываецца, — гэта лухта сабачая.

Але Крысціна мой сябар. А я істота слабая і часта неаб'ектыўная. Я буду абараняць яе, нават калі яна памыляецца. Таму што ведаю яе як наіўнага рамантыка: яна не распусная сама па сабе. Памятаю Крысціну па рабоце ў «Інтэрнах», і мне цяжка ўявіць, што яна стала амаральным чалавекам. Можа, яна ўзмужнела за гэты час, але дакладна засталася прыстойнай і сумленнай. Усе маюць права на памылку.

— А як вы ставіцеся да фемінізму?

— Я не разумею, навошта жанчынам змагацца за тое, каб, напрыклад, насіць цяжкія рэчы? Навошта наогул змагацца за нешта, калі мы іх абагаўляем? Жанчына — гаспадыня ўнутранага свету грамадства. Калі мужчына прыходзіць дадому, ён павінен падпарадкоўвацца ўстаноўкам і правілам жанчыны, таму што яна лепш ведае, як усё працуе ўнутры. Мужчына — гаспадар знешняга свету. Калі жанчына выходзіць туды, ёй лепш слухацца мужчыну, каб не патрапіць у пастку або няёмкую сітуацыю.

— Што галоўнае ў шлюбе?

— Яго разуменне. Усведамленне, што ёсць істота, якая стала часткай цябе. З цягам часу муж і жонка праходзяць усе стадыі. Ад сексуальнага партнёрства — праз сяброўства, прывыканне, прыціркі — да самага важнага моманту, калі ты ўжо не можаш аддзяліцца ад сваёй жанчыны. Да піку, да несыгранай ноты, калі ў слухачоў ад захаплення займае дух. Шлюб — гэта нота, якую ніхто не пачуў, але яна самая галоўная.

— Як звычайна сустракаеце святы?

— У нейкі момант я зразумеў, што мы перасталі атрымліваць задавальненне і захапленне ад свят. Ці то гэта ўзроставае, ці то нешта змянілася ў нас... Але мы не хацелі, каб так працягвалася, чараўніцтва трэба было вярнуць. Таму дамовіліся з нашымі сябрамі-святарамі слухаць на Новы год літургію. Кажуць, як год пачнеш, так і скончыш. А боская літургія — гэта самае важнае і велічнае, самае прыгожае, з чым можна ўсёй сям'ёй увайсці ў новы год. Таму 31 снежня да дзесяці-адзінаццаці мы прыходзім у храм, які наведваем ужо чвэрць стагоддзя. Збіраюцца нашы сябры, іх дзеці. Літургія заканчваецца а палове першай. Потым мы едзем дадому, а там усё як заўсёды: аліўе, фільм Эльдара Разанава, потым паездка да бацькоў...

Калі мы пачалі сустракаць Новы год так, атрымалася вярнуць гэтае захапленне, свята стала не проста пярэстым, але і асэнсаваным. З тых часоў прытрымліваемся гэтай традыцыі, усё праходзіць аднолькава выдатна. Цяпер, праўда, звыклы ход трохі змяняецца: моладзь паволі пачынае зрушваць нас з вялікага пакоя на кухню. Гоняць нас глыбей у логава, у іх свая атмасфера. Але нам гэта вельмі падабаецца.

Віталіна БАНДАРОВІЧ