«З удзячнасцю за надзейнае плячо» — такімі словамі Тамара Мазур падпісала мне экзэмпляр свайго новага зборніка лірыкі «Васількі на світанні».
Кніга-ўспаміны, кніга-роздум, кніга-споведзь — менавіта так можна ахарактарызаваць новы зборнік вершаў члена Саюза пісьменнікаў Беларусі, камянецкай паэтэсы Ніны Гарагляд. Чытаю назву «Душа мая босая...» — і разумею, што кожны радок напісаны сэрцам.
У Выдавецкім доме «Звязда» ўбачыла свет апавяданне Ірыны Карнаухавай «Знікненне Глеба», якое выйшла ў папулярнай серыі для падлеткаў «Пераходны ўзрост». Гэта не першы твор пісьменніцы ў названай серыі.
У № 15 за 2025 год мы аглядалі яе аповесць «Ботан», дзе ў цэнтры падзей таксама былі падлеткавыя інтрыгі. Паглядзім, чым здзіўляе творца гэтым разам.
Што такое «спіс кніг на лета», усе ведаюць добра — не падручнікі, але літаратура, чытаць якую раяць на канікулах для агульнага развіцця альбо маючы на ўвазе будучы навучальны год. Бо канікулы канчаюцца — і прыходзіць час сядаць за падручнікі, якія дзеці цягам навучальнага года бяруць у рукі часцей за іншыя кнігі. Пры тым, што ёсць урокі літаратуры і так званае пазакласнае чытанне, як і жаданне дзіцяці выбраць кніжку на свой густ. І калі ласка — да новага навучальнага года выдавецтвы краіны падрыхтавалі шэраг навінак. Не толькі выданні мастацкай літаратуры ды абноўленыя падручнікі, але кнігі-гульні, кнігі з інтэрактывам і дапоўненай рэальнасцю — сучасныя падыходы і тэхналогіі дапамагаюць зрабіць працэс навучання і выхавання цікавым і займальным. На што зроблены акцэнт?
Людскія лёсы ў гісторыі
У Выдавецкім доме «Звязда» ўбачыла свет кніга для першакласнікаў «З Міхасём і Міхалінкай крочым роднымі сцяжынкамі», прымеркаваная да Дня беларускага пісьменства, што сёлета святкуецца ў Лідзе. Галоўная мэта выдання — расказаць школьнікам пра гісторыю і сучаснасць роднага краю. Кнігу можна аднесці да класічных навучальных дапаможнікаў, якія арыентаваны на дзяцей малодшага школьнага ўзросту і накіраваны на далучэнне юнакоў да гісторыі і культуры сваёй Радзімы. Выданне змяшчае дзевяць тэматычных раздзелаў: «Мая старажытная Ліда», «Слава перможцам», «Знакавыя мясціны Лідчыны», «Героі Беларусі», «Ліда-працаўніца», «Наша родная прырода», «Прывітанне, школа!», «Мой вольны час» і «Мая бяспека».
Чатырыста сорак чатыры старонкі, фармат — амаль кананічны in quarto, рэдкі для сучаснага кнігавыдання, які адразу наводзіць чытача на думку: перад намі фундаментальная праца. У аснову масава-палітычнага выдання «Час выбраў» («Время выбрало» / Максим Осипов, Ольга Ануфриева. — Минск: Звязда, 2025) леглі матэрыялы аднайменнага праекта Выдавецкага дома «Беларусь сегодня», прысвечанага тэме станаўлення і развіцця суверэннай Беларусі. Афіцыёз, нуда? Ні ў якім разе. Перад намі плады карпатлівай працы ў архівах і апісанне падзеі гісторыі незалежнай беларускай дзяржавы праз адлюстраванне сучаснай перыёдыкі, пачынаючы з 1994 года, калі Прэзідэнтам маладой краіны, што пасля распаду СССР балансавала на мяжы бездані, стаў Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка.
Свет жаночай паэзіі шматгалосы і шматгранны. Але найперш ён таямнічы, загадкава вабны расшыфроўкай такіх неадназначных паняццяў, як «жаночы свет», «жанчына і свет», «жаночая паэзія», «жаночае шчасце», што, урэшце, выяўляецца ў мастацка-паэтычным, інтымным свеце жанчыны-творцы, з чаго і снуецца асацыятыўна-эмацыянальная выяўленчая палітра лірычнага радка кожнай паэтэсы.
Марыя Шаўчонак — вядомая беларуская паэтэса. У аглядным артыкуле, прысвечаным аналізу яе творчасці, літаратурны крытык Аліна Сабуць справядліва заўважыла, што лірычнай гераіні вершаў Марыі Шаўчонак «характэрна надзвычай тонкае ўспрыняцце свету, душэўная замілаванасць жыццём як найбольшым Божым дарункам, шчырая любоў да мурожных прастораў зялёна-блакітнай Беларусі. Яе натхняе цяпло людскога ўзаемаразумення, высакародная веліч кахання, шыкоўныя, песенна-меладычныя чары мовы. Усё гэта, безумоўна, вывяраецца і вымяраецца ранімай душой паэтэсы, перажытым і пражытым, яе пачуццямі, якія няўлоўнымі тонамі пераліваюцца ў шматгалосым, неспазнавальным свеце».
Трэба адзначыць, гэта — першая кніга аўтара. У выданне ўвайшлі невялікія казачныя гісторыі пра сяброўства, дабрыню, сямейныя каштоўнасці, экалогію.
