Супадзенне саюзніцкіх інтарэсаў

У апошняй дэкадзе лістапада ў Мінску пераважала тэматыка беларуска-расійскага супрацоўніцтва

У прыватнасці, у тыя дні Прэзідэнт Беларусі прымаў міністра замежных спраў Расіі. Хатя асноўнай мэтай прыезду Сяргея Лаўрова ў Мінск быў удзел у сумесным пасяджэнні калегій МЗС Беларусі і Расіі. Але як гэта часта бывае з візітамі такога ўзроўню, інфармацыйную прастору тут жа апанавалі розныя здагадкі. З нагоды гэтага Аляксандр Лукашэнка выказаўся прынцыпова і выразна — абедзвум краінам нікуды не падзецца ад блізкіх і цесных адносін:

— Нам трэба, можа быць, не пра нейкую перазагрузку казаць, але пра ўзмацненне, інтэнсіфікацыю нашых адносін… Я хачу, каб вы разумелі і ведалі, што мы да гэтага гатовыя.

Сяргея Лаўрова па праву называюць карыфеем расійскай дыпламатыі. І сустрэчы з ім, як адзначыў Прэзідэнт Беларусі, заўсёды прадуктыўныя. Перш за ўсё гэта добрая магчымасць «зверыць гадзіннікі» ў знешняй палітыцы.

— Усё ж такі вам даводзіцца больш круціцца на міжнароднай арэне — у гэтым шалёным свеце, і ваша пазіцыя, пункт гледжання для нас вельмі актуальныя і пазнавальныя, — сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Вядома ж, у парадку дня былі актуальныя пытанні двухбаковага супрацоўніцтва. Сустрэча паказала, што і Беларусь, і Расія праяўляюць узаемнае імкненне да ўмацавання саюзных адносін. Ва ўсялякім выпадку, Аляксандр Лукашэнка ў пацвярджэнне гэтага, звяртаючыся да расійскага міністра, заявіў наступнае:

— Мы б хацелі мець не проста добрасуседскія адносіны, мы хацелі б мець вельмі блізкія, брацкія адносіны з Расійскай Федэрацыяй. Я нічога новага не сказаў. Я заўсёды пра гэта казаў. Проста не заўсёды, слухаючы мяне, хацелі гэта падкрэсліваць і паўтараць, асабліва ў Расіі. Магчыма, камусьці гэта было нявыгадна, але час паказаў, што нам нікуды не дзецца ад вельмі цесных і сяброўскіх адносін.

Прэзідэнт Беларусі выказаў упэўненасць, што менавіта такім адносінам сёння аддае перавагу і кіраўніцтва Расіі. Калі меркаваць па зваротным слове Сяргея Лаўрова, так яно і ёсць. Першай справай міністр перадаў Аляксандру Лукашэнку прывітанне ад Уладзіміра Пуціна:

— Ён пацвердзіў усё, пра што вы дамовіліся з ім раней, асабліва ў Сочы. У нас цалкам супадае зацікаўленасць ва ўмацаванні адносін. Можна па-рознаму называць, але ў нас тая ж самая мэта: прасоўвацца да ўзаемнай выгады нашых народаў, краін і Саюзнай дзяржавы.

Сяргей Лаўроў нагадаў, што Аляксандр Лукашэнка выступіў з шэрагам важных для беларускага грамадства ініцыятыў і кіраўніцтва Расіі зацікаўленае ў тым, каб «гэтыя ініцыятывы адбыліся»:

— Калі нешта можам зрабіць у іх падтрымку — мы заўсёды адкрытыя для гэтага.

У цэнтры ўвагі падчас сустрэчы, несумненна, была і міжнародная праблематыка. У прыватнасці, Прэзідэнт Беларусі пазітыўна ацаніў дзеянні і ролю Расіі ва ўрэгуляванні канфлікту паміж Арменіяй і Азербайджанам у Нагорным Карабаху:

— Вы проста малайцы. Ясна, што без выдаткаў не бывае — і крытыка будзе, і ўсё будзе. Але тое, што шмат у чым дзякуючы Расіі спынілася гэтая бойня, што там не гінуць людзі і што ў прынцыпе, хоць і на пачатку шляху знаходзімся, пачалі гэты доўгі шлях да нармалізацыі адносін на Каўказе, гэта вельмі пазітыўны і добры знак.

Аляксандр Лукашэнка распавёў, што першапачаткова вельмі глыбока быў пагружаны ў гэтыя праблемы, не раз абмяркоўваў іх з лідарамі Расіі, Арменіі і Азербайджана і вельмі задаволены, што гэты крызіс вырашыўся так, як бакі дамаўляліся на сустрэчы ў Санкт-Пецярбургу.

Разам з тым, Прэзідэнт Беларусі звярнуў увагу суразмоўцы на тое, што выклікаў і канфліктаў у сучасным свеце вельмі шмат:

— І вы павінны ведаць, што мы заўсёды гатовыя прайсці свой шлях (калі Расія пажадае таго) побач з Расіяй, пераадольваючы гэтыя праблемы, пачынаючы ад пандэміі і заканчваючы рознага роду прэтэнзіямі, перш за ўсё Злучаных Штатаў Амерыкі, на аднаасобнае панаванне ў свеце. Мы гэта ніколі не віталі і вітаць не будзем.

Пазней аб гэтых выкліках у гутарцы з журналістамі згадае і Сяргей Лаўроў. У прыватнасці, дыпламат падкрэсліў відавочнасць спроб ўмяшання ва ўнутраную палітыку з боку заходніх партнёраў:

— Мы бачым, прама скажам, варожае стаўленне і да Расіі, і да Беларусі. Бачым спробы актыўна ўплываць на ўнутраныя працэсы ў нашых краінах. Уласна кажучы, заходнія лідары гэтага асабліва і не хаваюць. Прымаюцца дакументы «аб прасоўванні дэмакратыі», такі ўжо ёсць па Расіі. Цяпер такі ж дакумент у кангрэсе ЗША па Рэспубліцы Беларусь.

Зрэшты, сказаў кіраўнік МЗС РФ, гэтую сітуацыю «мы ўспрымаем спакойна»:

— У нас ёсць Саюзная дзяржава, нам ёсць чым абараняць сябе, як абараніць сваю незалежнасць. Гэта агульная пазіцыя нашых прэзідэнтаў і ўрадаў.

Сяргей Лаўроў таксама распавёў, што ў ходзе сустрэчы быў у чарговы раз пацверджаны курс на ўмацаванне двухбаковых саюзніцкіх сувязяў ва ўсіх абласцях. Гаворка ішла і аб знешнепалітычным супрацоўніцтве, рэалізацыі праграмы сумесных знешнепалітычных дзеянняў на 2020–2021 гады. Казалі таксама аб дзейнасці Арганізацыі Дагавора аб калектыўнай бяспецы і будучым старшынстве Беларусі ў СНД.

Сведчаць факты

У 2019 годзе таваразварот паміж Беларуссю і Расіяй склаў 35,5 млрд долараў. Па выніках дзевяці месяцаў 2020 года ўзаемны гандаль некалькі скараціўся за кошт паліўна-энергетычнай прадукцыі (мінус 3,1 млрд долараў). На долю Расіі сёння прыпадае каля 48 працэнтаў вартаснага аб’ёму беларускага знешняга гандлю таварамі. Акрамя таго, у 2019‑м на долю Расіі прыпадала 4,5 млрд долараў, або 45,1 працэнта ад агульнага аб’ёму прыцягнутых у Беларусь замежных інвестыцый. Удзельная вага прамых інвестыцый з Расійскай Федэрацыі ў агульным аб’ёме прыцягнутых прамых інвестыцый склала амаль 40 працэнтаў.

Аляксандр Піменаў