Вясной некаторыя з нас адчуваюць упадак сіл

Вясной прырода можа актыўна ажываць, а вось некаторыя з нас тым часам адчуваюць упадак сіл. Ніяк не ўдаецца прагнаць апатыю, трывогу, стомленасць, выкараскацца з хвароб...

Пра сэрца і вірусы

Ці могуць вірусныя інфекцыі нашкодзіць... сэрцу? Могуць. Зімой павышаецца колькасць вострых вірусных міякардытаў. Наогул, такое запаленчае захворванне міякарду можа абумовіць любы вірус, а не толькі рэспіраторны.

«Такую паталогію даволі складана дыягнаставаць урачу-тэрапеўту паліклінікі, — тлумачыць дацэнт 3-й кафедры ўнутраных хвароб Беларускага дзяржаўнага медыцынскага ўніверсітэта, галоўны пазаштатны кардыёлаг камітэта па ахове здароўя Мінгарвыканкама Алена ГРЫГАРЭНКА. — Патрабуюцца дакладныя лабараторныя тэсты, якія вызначаюць пашкоджанне міякарда, і высокатэхналагічныя метады прамянёвай дыягностыкі. Асноўным жа спосабам прафілактыкі віруснага міякардыту будзе адэкватнае лячэнне той віруснай інфекцыі, з якой вы сутыкнуліся ў міжсезонне. Варта дадаць, што ў апошнія гады ва ўсім свеце, у тым ліку ў нашай краіне, назіраецца рост хранічнай ішэмічнай хваробы сэрца. Наогул, сардэчна-сасудзістая паталогія — той жа атэрасклероз, інфаркт міякарда, інсульт — адбываецца ў больш раннім узросце, чым гэта было гадоў дваццаць таму».

Аднак не будзем забывацца і на тое, што большасць захворванняў сардэчна-сасудзістай сістэмы — гэта хранічныя хваробы, якія могуць быць у стане рэмісіі, а могуць у час міжсезоння і абвастрыцца.

Шэраг эпідэміялагічных даследаванняў, праведзеных у свеце, паказваюць, што змяненне тэмпературы, вільготнасці, атмасфернага ціску негатыўна адбіваецца на хворых з хранічнай ішэмічнай хваробай сэрца, артэрыяльнай гіпертэнзіяй. Калі ў вас ёсць такія захворванні, заплануйце дадатковы візіт да ўрача. Калі за зіму прыбавілі ў вазе больш, чым раней (а звычайна многія набываюць пару лішніх кілаграмаў), значыць, аднаўляйце прагулкі на свежым паветры і звярніце ўвагу на тое, што рэкамендуецца для прафілактыкі такіх сур'ёзных ускладненняў, як інсульт або інфаркт міякарда:

• Істотна зніжайце колькасць тлушчаў, больш ужывайце расліннай ежы. Трымайцеся прынцыпаў здаровага харчавання.
• Не парушайце рэжыму працы і адпачынку.
• Скарэкціруйце ўзровень халестэрыну, глюкозы крыві, артэрыяльны ціск.

«Любыя змяненні ў паказчыках даследаванняў, у самаадчуванні павінны стаць нагодай для звароту да ўрача, а не спробай растлумачыць усё гэта «магнітнай бурай», — кажа Алена Грыгарэнка. — У хранічных пацыентаў можна скарэкціраваць лячэнне, якое ў такім выпадку з'яўляецца пажыццёвым».

Пра ежу і энергію

Міжсезонне ўсё яшчэ прымушае нас адчуваць холад, а значыць, затрачваць для сагравання дадатковую энергію. Як зразумець, што вы расходуеце энергіі больш, чым яе ўтвараецца? Увечары вы будзеце адчуваць дрыжыкі, галаўны боль, вам хочацца захутацца ў коўдру, выпіць гарачага чаю... Класічныя прыкметы энергетычнага знясілення — пастаянная зябкасць, санлівасць, дыскамфорт, пачашчанае мочаспусканне.

Увесь час, пакуль не ўсталявалася цёплае надвор'е, важнай задачай застаецца захаванне і аднаўленне энергіі, што немагчыма без правільнага харчавання, падкрэслівае загадчыца лабараторыі Навукова-практычнага цэнтра гігіены Ала БАНДАРУК.

• Ежа павінна змяшчаць адэкватную нашай фізічнай і разумовай дзейнасці колькасць кілакалорый. Ужываць каларыйную ежу можна і трэба, але пры гэтым неабходна памятаць дзве рэчы. Па-першае, куды мы будзем расходаваць лішак энергіі, атрыманай з высокакаларыйнымі прадуктамі. Па-другое, адна справа, калі вы аддасце перавагу арэхам, сухафруктам, маслу, сыру, мясу і г.д., і зусім іншае, калі каларыйнасць ежы павялічыцца за кошт цукерак, пірожных і торцікаў.
• Ежа павінна быць збалансаванай па карысных рэчывах — бялках, тлушчах і вугляводах, мікра- і макраэлементах.
• Ежа павінна быць разнастайнай. Ешце розную садавіну, гародніну і зяленіва. Але памятайце, што з кожным месяцам нарыхтаваная летам-восенню прадукцыя будзе змяшчаць усё менш вітамінаў, але ў любым выпадку мы атрымаем неабходныя клятчатку і баласныя рэчывы.

Пра стрэс і вітаміны

Вясной абвастраюцца саматычныя захворванні, а вось колькасць псіхічных, наадварот, зніжаецца. Проста зімой дні кароткія, цёмныя, а гэта спрыяе актыўнай выпрацоўцы такога рэчыва, як мелатанін, які надта спрыяе дрэннаму настрою, трывозе і раздражненню. Тым не менш у любы час года можна смела гаварыць пра стрэсавае ўздзеянне. Стрэс, асабліва пазітыўны (напрыклад, замужжа, павышэнне па службе, здача экзаменаў), можа забяспечыць арганізму і станоўчы эфект. Імунная сістэма ў такія моманты мабілізуецца, гатовая да абароны. Аднак стрэс працяглы, які доўжыцца ад некалькіх дзён да некалькіх месяцаў, знясільвае і падрывае псіхалагічную і імунную абарону. З хранічным стрэсам без спецыяліста не разабрацца. Калі ж не разбірацца, гэта можа абумовіць з'яўленне іншых — саматычных — захворванняў.

Як распазнаць псіхічнае знясіленне, з якім лепей паказацца псіхатэрапеўту? Такі стан заяўляе аб сабе астэніяй (сіндромам выціснутага лімона), павышанай раздражнёнасцю без асаблівых прычын (раздражняць могуць нават яркае святло, гукі і пахі), разбітасцю, пры якой пастаянна хочацца спаць, але ноччу не спіцца. Парушэнне сну — наогул, праблема сучаснасці. Павышаецца канфліктнасць.

Жанчыны, якія перажываюць псіхічнае знясіленне, пачынаюць заядаць непрыемны стан. Аднак лепш за ўсё ім бы падышлі не шакаладкі, а тварог і індычка, багатыя на такое рэчыва, як трыптафан, здольны паляпшаць настрой.

• Чалавеку патрэбна перазагрузка або проста адэкватны адпачынак, — тлумачыць дацэнт кафедры псіхатэрапіі Беларускай медыцынскай акадэміі паслядыпломнай адукацыі Алена ТАРАСЕВІЧ. — Двух выхадных адназначна не хапае. Калі стан выціснутага лімона доўжыцца больш за два тыдні, неабходна звярнуцца да ўрача-псіхатэрапеўта, які прапануе розныя метады дапамогі, у тым ліку вітамінныя комплексы, прэпараты, якія знізяць трывогу, палепшаць сон.
• Двойчы на год, а лепей нават тры-чатыры разы прымайце комплексы з вітамінамі групы В і магніем («Магвіт», «Магне В6», «Антыаксікапс» і інш.). Урачы-псіхатэрапеўты рэкамендуюць гэта ўсім, хто падвяргаецца неспрыяльнаму знешняму ўздзеянню, перажывае нейкі ўнутраны канфлікт.

protas@zviazda.by