Штодзённая бяспечная норма солі, устаноўленая Сусветнай арганізацыяй аховы здароўя, — 5 грамаў. Гэта чайная лыжка без «горачкі». Але многія не разумеюць, што гэта лыжка ўжо ўтрымліваецца, напрыклад, у 300 грамах сыру ці каўбасы, у двух марынаваных агурках ці трох кавалках селядца. І таму кожны з нас штодзень з'ядае 10, а то і 15 грамаў солі. Прычым нават тыя, хто, здавалася б, адмовіўся ад відавочна салёных прадуктаў.
Сухарыкі і чыпсы не ўжываюць многія, але мала хто выключае з рацыёну такія асноўныя носьбіты лішняй солі, як каўбасы, сыр і чорны хлеб. І гэта агульнасусветная праблема. У Вялікабрытаніі і ЗША солі ўжываюць у два разы больш за норму. А ў Японіі нашу ежу нават падсольвалі б: там дозу перавышаюць у чатыры разы.
Не трэба забываць, што соль ёсць амаль ва ўсіх прадуктах. Гэта самы старажытны ўзмацняльнік смаку і... аб'ёмаў продажаў. Тым часам соль — гэта адна з асноўных прычын захворванняў сэрца, нырак, павышанага артэрыяльнага ціску і іншых хвароб. Менш солі — даўжэйшае жыццё.
Дык як жа соль з папулярнай прыправы ператвараецца ў забойцу?У нармальным стане пры ціску 120 на 80 і добрым абмене рэчываў у крыві ўтрымліваецца менш за 1 % солі (0,9 %). Калі салёнага пераесці, гэта колькасць павялічыцца, скажам, яшчэ на 1 %. Адразу ж захочацца аднавіць баланс — выпіць вады і піць яе, пакуль баланс не прыйдзе ў норму. Колькасць крыві пры гэтым павялічыцца, таму што яна разбаўлена вадой. А нашы сасуды не гумавыя — ціск адразу «скокне», і гэта прывядзе да гіпертаніі і іншых хвароб сэрца.
Калі сасуды трацяць эластычнасць і ў іх з'яўляюцца мікратрэшчыны, то халестэрынавыя бляшкі ўтвараюцца нашмат хутчэй. Зрэшты, канадскія вучоныя даказалі, што небяспечны не толькі лішак солі ў арганізме, але і яе недахоп. Соль неабходная для вытворчасці гідраэлектрычнай энергіі ва ўсіх клетках. Калі яе мала, энергіі не хапае.
Алена КРАВЕЦ
«Дзесяцігоддзі школьнае харчаванне нашых дзяцей будавалася на аснове зборніка рэцэптур».
Што за таемнымі дзвярыма?