«Зеленя» — менавіта пад такой назвай, блізкай кожнаму багдановічазнаўцу, выйшла новая кніга знакамітага паэта. Пабачыла свет яна ў гэтым годзе ў Сімферопалі ў выдавецтве «Медыяцэнтр імя Ісмаіла Гаспрынскага» як сумесны праект РНКА «Беларусы Крыма», РНКА «Украінская абшчына Крыма» і ВГА «Рускі дом».
За аснову ўзяты вершы з рукапіснага сшытка аўтаперакладаў Максіма Багдановіча «Зеленя», які быў падрыхтаваны спецыяльна для яго стрыечнай сястры — Нюты Гапановіч. З нейкай прычыны яна адмовілася знаёміцца з беларускімі вершамі Максіма, але, паколькі Багдановіч бачыў, што яна шчыра цікавілася яго творчасцю, вырашыў спецыяльна для Нюты перастварыць творы на рускай мове. Цяпер гэты рукапіс захоўваецца ў фондах Літаратурнага музея Максіма Багдановіча.
Адзначым, што большая частка вядомых рускамоўных вершаў Максіма Адамавіча — гэта як раз аўтапераклады. Арыгінальныя тэксты напісаныя па-руску былі хутчэй выключэннем з правіла. Такія творы прадстаўлены ў кнізе асобным раздзелам. Больш за тое, выдаўцы ўзялі на сябе клопат і пераклалі вершы Максіма Багдановіча на ўкраінскую мову, змясцілі іх паралельна — білінгвай. Пераклад з рускай на ўкраінскую зрабіла Л. Салдаткіна.
Завяршае кнігу разгорнуты артыкул Андрэя Герашчанкі, які прадставіў сваё бачанне біяграфіі Максіма Багдановіча і ролю пісьменніка ў міжкультурных зносінах славянскіх народаў. Выхад кнігі «Зеленя» можна лічыць сапраўднай падзеяй, бо вершы Багдановіча рэдка апошнім часам выходзілі на рускай мове. А на дзяржаўным узроўні, увогуле, апошні раз у 1971 годзе да 80-гадовага юбілею паэта.
Хочацца спадзявацца, што ініцыятыва беларусаў Крыма будзе заўважаная, і рускамоўны, і ўкраінамоўны чытач адкрые для сябе прыгажосць паэзіі Максіма Багдановіча. Мы ўпэўненыя, што кніга падштурхне да новых выдавецкіх праектаў і дапаможа іншым народам паўвострава далучыцца да паэзіі Багдановіча . Магчыма, знойдзе падтрымку і ідэя стварэння музейнай экспазіцыі, прысвечанай нашаму герою, якога лёс назаўсёды звязаў з Ялтай. Са свайго боку супрацоўнікі музея гатовы аказаць неабходную метадычную дапамогу, а таксама прадаставіць электронныя копіі матэрыялаў, якія змогуць распавесці пра паэта і яго апошнія дні «ў краіне светлай... ля сіняй бухты».
Творчасць Максіма Багдановіча вучыць нас заставацца людзьмі і заклікае разам ляцець да зор, то чаму б не прыслухацца да самага маладога класіка беларускай літаратуры.
Міхаіл БАРАНОЎСКІ, загадчык Літаратурнага музея Максіма Багдановіча
«Мы не можам расчараваць сваіх вучняў».
Справа няпростая, але ўдзячная.
Хто здолее змяніць гісторыю ці змяніцца пад яе ўплывам?