Усмешка Гагарына, якая аб’яднала свет

Юрый Аляксеевіч Гагарын — легендарная асоба. Значэнне яго подзвігу выходзіць далёка за межы першага палёту ў космас. У той няпросты час гэты прарыў аб’яднаў людзей па ўсім свеце, дапамог ім адчуць сябе адзіным цэлым, нягледзячы на геапалітычныя рознагалоссі. Дарэчы, менавіта ў Беларусі рабілася вельмі шмат дзеля таго, каб гэты палёт адбыўся. 9 сакавіка 2024 года споўніцца 90 гадоў з дня нараджэння першага касманаўта. У Нацыянальным цэнтры сучасных мастацтваў да гэтай знамянальнай даты адкрылася міжнародная выстава «Сто ўсмешак Гагарына: усмешка для Міра».

— Гэты праект, без усялякага перабольшання, стане лёсавызначальным. Таму што рух да міру не проста аднаго чалавека, а сотняў і тысяч людзей абавязкова прынясе той шчаслівы мір без усялякіх канфліктаў, які мы чакаем і ў якім жадаем жыць, — адзначыў дырэктар Нацыянальнага цэнтра сучасных мастацтваў Сяргей Крыштаповіч на адкрыцці мерапрыемства.

У сваю чаргу намеснік дырэктара Нацыянальнага цэнтра сучасных мастацтваў па творчай рабоце Алеся Іназемцава дадала, што гэта выстава — чарговы напамін суайчыннікам і ўсяму свету аб тым, што Гагарын быў першым, нягледзячы на тое, як зараз інтэрпрэтуецца гісторыя асваення космасу.

— Вельмі шмат добрага было зроблена ў той няпросты час дзякуючы асабістаму абаянню Гагарына, яго знакамітай усмешкі, якую памятаюць ва ўсім свеце, — дзеліцца намеснік дырэктара. — Гэтым праектам мы хацелі паказаць, што ўсмешка — яна ва ўсе часы, нават у самыя складаныя перыяды, можа вырашаць вельмі шмат.

Маштабная экспазіцыя ўключае тры асноўныя складнікі. Першая — фатаграфіі Юрыя Гагарына, зробленыя на мерапрыемствах рознага ўзроўню: ад афіцыйных да сямейных. Таксама на выставе можна ўбачыць і сапраўдныя асабістыя рэчы касманаўта. У асобнай зале прадстаўлены даміно, ліхтарык і складны нож. Яны з’явіліся на выставе, дзякуючы Аб’яднанаму мемарыяльнаму музею-запаведніку Ю.А. Гагарына і асабістаму архіву пляменніцы касманаўта.

Другі складнік — працы, якія былі адабраны ў працэсе адкрытага адбору.

— Любы жадаючы мог даслаць працу на тэму міру, палёту, космасу і, вядома, асобы Юрыя Гагарына, — дзеліцца Алеся Іназемцава. — Вельмі шмат твораў прадстаўлена: больш за 100. І я шчыра здзіўленая і ўзрадаваная тым, што адгукнулася практычна ўся краіна, а таксама расійскія рэгіёны ад Сочы да Новасібірска.

А вось трэці складнік экспазіцыі — гэта міжнародная акцыя «Усмешка для міру», якая праводзіцца пры садзейнічанні Міністэрства замежных спраў Рэспублікі Беларусь. Гэта фатаграфіі людзей з усяго свету, якія вырашылі таксама далучыцца да святкавання юбілею касманаўта. Яны дэманструюцца на экране падчас экспазіцыі. Па словах Сяргея Крыштаповіча, да акцыі ўжо далучылася 36 краін.

— Запусціўшы яе, мы хочам уключыць усю сусветную супольнасць, каб людзі дасылалі свае фатаграфіі на фоне помнікаў Юрыя Гагарыну, з музеяў, прысвечаных касманаўтыцы і космасу. Каб яны, фатаграфуючыся і ўсміхаючыся, давалі б вось гэты імпульс свету, надзеі і перамогі над усімі дэструктыўнымі палітычнымі працэсамі, — заявіў дырэктар цэнтра.

Падчас праекта запланавана вельмі шмат святочных мерапрыемстваў для дзяцей і дарослых. Гэта тэматычныя экускурсіі, майстар-класы, лекцыі і круглы стол. Акрамя таго, паводле слоў Сяргея Крыштаповіча, ёсць вялікая надзея, што адбудзецца прамое ўключэнне з арбіты з нашай беларускай касманаўткай Марынай Васілеўскай.

Лізавета ГОЛАД

фота аўтара