Валанцёрства дапамагае развіць у моладзі эмпатыю і пачуццё салідарнасці, сацыяльныя і камунікатыўныя навыкі, вучыць рабоце ў камандзе. У гэтым на сваім вопыце пераканаліся і працягваюць пераконвацца педагогі і навучэнцы Жлобінскага дзяржаўнага тэхналагічнага каледжа. У гэтай установе адукацыі Гомельшчыны амаль чвэрць стагоддзя развіваюць валанцёрскую дзейнасць. Яны сталі першаадкрывальнікамі маладзёжнага валанцёрства ў Жлобінскім раёне і аднымі з першых, хто вёў такую работу з падлеткамі ў рэгіёне. Сёння тут распрацоўваюць уласныя праекты і дзеляцца сваімі напрацоўкамі з іншымі ўстановамі адукацыі краіны.
— Самае галоўнае, што сёлета ўжо 25 гадоў, як у нас не спыняецца валанцёрскі рух, — радуецца за родны каледж, сябе і калег педагог Жлобінскага дзяржаўнага тэхналагічнага каледжа, кіраўнік валанцёрскага атрада «Усход» Алена Анісковіч. — Калі мы пачалі, то арыентаваліся на тое, што нашы навучэнцы змогуць прапанаваць, што шчыра падтрымаюць і якая валанцёрская дапамога ад моладзі ўвогуле неабходная ў нашым раёне.
Работу з маладымі людзьмі з інваліднасцю ў каледжы пачалі яшчэ ў 1999 годзе. Заручыліся падтрымкай Жлобінскай першаснай арганізацыі грамадскага аб’яднання «Беларуская асацыяцыя дапамогі дзецям-інвалідам і маладым інвалідам». Перад новым годам арганізавалі першую акцыю «Чароўныя Каляды» для амаль ста ўдзельнікаў. Яна праходзіць і па сённяшні дзень.
— Падчас акцыі ў кожнай навучальнай групе адбываюцца куратарскія гадзіны «Крок насустрач», праводзім конкурс паміж групамі на самае лепшае навагодняе афармленне актавай залы і ўсіх памяшканняў, дзе праходзяць мерапрыемствы. Акрамя таго, нашы навучэнцы ў сталовай самі пякуць кулінарную прадукцыю, рыхтуюць салодкі стол. Запрашаем дзяцей-інвалідаў, маладых людзей з інваліднасцю з усяго раёна. На сабраныя сродкі купляем падарункі для кожнага запрошанага, сувеніры для ўдзельнікаў. Дзецям-інвалідам, якія па стане здароўя не маюць магчымасці прыехаць на свята, падарункі дастаўляем на дом, — звяртае ўвагу намеснік дырэктара па вучэбна-метадычнай рабоце Жлобінскага дзяржаўнага тэхналагічнага каледжа Алена Кананкова.
Па словах Алены Аляксееўны, вельмі важна, што ў падрыхтоўцы і арганізацыі свята заўсёды бяруць удзел усе навучальныя групы і работнікі каледжа. Узначальваюць гэту работу вучнёўскі прафкам і валанцёрскі атрад. Рыхтуюцца да акцыі і дзеці-інваліды, і маладыя людзі з інваліднасцю: афармляюць творчую выстаўку.
На працягу многіх гадоў жлобінскія педагогі і іх навучэнцы падтрымліваюць гуманітарны адукацыйны праект раённай першаснай арганізацыі «Беларуская асацыяцыя дапамогі дзецям-інвалідам і маладым інвалідам», які датычыцца паляпшэння доступу да сацыяльных паслуг для людзей з інваліднасцю. Юнакі і дзяўчаты — валанцёры — вучацца ўзаемадзеянню з маладымі людзьмі з інваліднасцю, праводзяць творчыя і інфармацыйныя сустрэчы, экскурсіі, сумесна арганізоўваць і праводзіць мерапрыемствы.
Так валанцёрскі атрад каледжа «Усход» разам са Жлобінскай раённай асацыяцыяй дзяцей-інвалідаў і маладых інвалідаў рэалізоўвалі мясцовую ініцыятыву «Калі мы адзіныя — праблемы вырашальныя». Вельмі добрыя водгукі атрымаў навучальны трэнінг «Я хачу быць валанцёрам». Падчас яго навучэнцы каледжа асвоілі першасныя навыкі аказання дапамогі маладым людзям з інваліднасцю.
— У рамках другой мясцовай ініцыятывы — «Мы разам» — нашы валанцёры праводзілі навучальныя заняткі па камп’ютарнай пісьменнасці, — дадае Алена Кананкова. — Спачатку вучылі людзей з інваліднасцю выконваць самыя простыя заданні: стварыць дакумент, набраць тэкст, паменшыць ці павялічыць памер шрыфта, пабудаваць табліцу, а паступова сталі даваць задачы больш складаныя. Прапаноўвалі, напрыклад, зрабіць аб’яву аб пошуку сабакі. Для многіх падапечных было цяжкавата, але яны справіліся. Спрабавалі зрабіць рэкламу для кветкавай крамы і кавярні нашага горада.
Ёсць у валанцёраў каледжа і вопыт удзелу ў мясцовай ініцыятыве Жлобінскай раённай асацыяцыі дзяцей-інвалідаў і маладых інвалідаў «МастерОК». Удзельнікі атрада «Усход» праводзілі заняткі па сталярнай справе. Дапамагалі падапечным там, дзе гэта было неабходна. Але і самі госці каледжа паказалі ўменне працаваць на станках, карыстацца прыладамі, у тым ліку і электрычнымі. Майстар навучання, які кантраляваў працэс сумеснай работы, застаўся вельмі задаволены.
Сёння ў валанцёрскім атрадзе «Усход» Жлобінскага дзяржаўнага тэхналагічнага каледжа 20 актывістаў. Але валанцёрскай працай займаюцца тут усе. Як зазначае кіраўнік атрада педагог Алена Анісковіч, больш за 150 навучэнцаў бяруць удзел у акцыях і мерапрыемствах валанцёрскай накіраванасці.
— Спецыфіка нашай работы ў тым, што ў нас няма магчымасці, як у школе, працаваць з дзецьмі на працягу 11 класаў. Таму сваіх навучэнцаў імкнёмся задзейнічаць у гэту работу з першага курса, — тлумачыць педагог. — У пачатку навучальнага года знаёмім юнакоў і дзяўчат з валанцёрскай працай. Не ўсе дзеці гатовы да яе. На першых занятках навучэнцы, якія цікавяцца валанцёрствам, знаёмяцца адзін з адным, потым — з нашымі падапечнымі, пасля чаго ацэньваюць: ці змогуць займацца такой работай. Бо не кожнаму даросламу лёгка мець зносіны з людзьмі з абмежаванымі магчымасцямі, тым больш падлетку. Калі прыходзіць усвядомленае рашэнне, навучэнец прымаецца ў валанцёрскі атрад.
Штомесяц на кожны тыдзень валанцёры выбіраюць для работы адзін з чатырох асноўных праектаў. Сярод іх заняткі дэкаратыўнай творчасцю і вывучэнне народных традыцый, святкаванне хрысціянскіх і дзяржаўных свят. Для падапечных валанцёраў любімы фармат любога мерапрыемства ці сустрэчы — чаяванне і шчырая сяброўская размова.
— З гэтага года мы запусцілі праект «У зямлі нашы карані, у зямлі наша сіла». Вядома, што на тэрыторыі нашай установы адукацыі знаходзіцца ўнікальны ў сваім родзе гадавальнік лекавых і дэкаратыўных раслін. Лекавыя, чайныя і духмяныя (вострыя) травы сваімі сіламі вырошчваюць і даглядаюць навучэнцы і педагогі. Цяпер заахвочваем да гэтай дзейнасці маладых людзей з інваліднасцю. Водгук настолькі добры, што просяцца на заняткі і бацькі нашых падапечных, — падзялілася кіраўнік валанцёрскага атрада «Усход».
Жлобінскія валанцёры не абмяжоўваюцца дапамогай людзям з інваліднасцю. Актыўна падтрымліваюць усе сацыяльна і грамадска значныя праекты БРСМ, удзельнічаюць ва ўсіх значных мерапрыемствах, якія праходзяць у Жлобінскім раёне.
— Самі распрацавалі і ўвасабляем у жыццё праект «Бяспечныя канікулы». Нашы навучэнцы праводзяць акцыі па бяспецы жыццядзейнасці. І не толькі на тэрыторыі каледжа, але і на вуліцах горада, актыўна далучаем да акцыі гараджан, — тлумачыць Алена Анісковіч. — Наша задача, у тым ліку праз валанцёрства, — выхаваць маладога чалавека, які будзе гатовы ў дарослым жыцці да працы ў калектыве, камандзе, будзе гатовы ўзаемадзейнічаць з людзьмі рознага ўзросту, розных магчымасцяў. Гэта вельмі важна для моладзі. Праз валанцёрства дапамагаем раскрываць ініцыятыўнасць маладога чалавека, уменне не пасаваць перад цяжкасцямі, вырашаць праблемныя сітуацыі, — дадае кіраўнік валанцёрскага атрада. — Сярод нашых выпускнікоў ёсць такія, хто далей па месцы вучобы і працы працягвае займацца валанцёрствам і дзяліцца вопытам, атрыманым у родным каледжы.
Наталля КАПРЫЛЕНКА
Фота Жлобінскага дзяржаўнага тэхналагічнага каледжа
З мастацтвам па жыцці.
Баявое ўзаемадзеянне найвышэйшага ўзроўню.
«Дзесяцігоддзі школьнае харчаванне нашых дзяцей будавалася на аснове зборніка рэцэптур».
